WODNE PRĄDY GAŚNICZE
Stosowanie wodnych prądów gaśniczych zależy od wyboru właściwego stanowiska gaśniczego i od prawidłowego działania na tym stanowisku. Dlatego też należy:
- stosować prądy wodne o odpowiedniej wielkości,
- działać nimi z miejsca zapewniającego największą ich skuteczność,
- stosować wodę przez niezbędny, lecz najkrótszy czas.
Nieprzestrzeganie tych zasad pociąga za sobą szkodliwe następstwa typowe dla złej taktyki gaśniczej. Użycie prądu wodnego o niewłaściwej wielkości może doprowadzić do ugaszenia pożaru nadmierną ilością wody lub też do nieopanowania pożaru i jego rozszerzenia się. Zajęcie niewłaściwego stanowiska do przeprowadzenia natarcia może spowodować, że nawet odpowiedniej wielkości prąd gaśniczy będzie nieskuteczny lub też ugaszenie pożaru nastąpi przy nadmiernym zużyciu wody. Niewłaściwe stanowisko gaśnicze może również być przyczyną nieugaszenia i rozprzestrzenienia się pożaru. Zbyt długi czas podawania wody jest bardzo często przyczyną licznych szkód wodnych, a co za tym idzie znacznego osłabienia konstrukcji budowlanych.
Wodne prądy gaśnicze, stosowane podczas akcji, mają wiele cech, które bierze się pod uwagę przy planowaniu działań i podejmowaniu decyzji taktycznych. Najistotniejszymi cechami wodnych prądów gaśniczych są: rodzaj, wydajność i ciśnienie.
Rozróżnia się trzy rodzaje prądów wodnych:
- zwarte
- kropliste
- mgłowe
Prąd zwarty - stosuje się przy rozwiniętych, intensywnych pożarach, w przypadkach, kiedy istnieje potrzeba wykorzystania dużej siły uderzeniowej dla głębszego wniknięcia wody w płonące materiały. Stosuje się je również w celu rozbicia czy wyburzenia słabszych elementów konstrukcyjnych, podania wody na dalszą odległość od prądownika, podczas silnego wiatru itp.. Zwartym prądem wody można również zbijać płomienie palącego się materiału.
Obok wielu zalet prądy zwarte wykazują też mankamenty, do których zaliczyć należy przede wszystkim: w porównaniu do prądów kroplistych czy mgłowych mniejsze działanie chłodzące, mniejsze odparowanie wody, działanie na niewielką powierzchnię materiału palnego. Występują także większe straty wody niewykorzystanej w procesie gaszenia, która spływa bezużytecznie, nie odbierając ciepła. Woda ta zazwyczaj przyczynia się do zwiększenia strat popożarowych wskutek zwiększonego zawilgocenia budynków i często do zniszczenia niespalonych materiałów.
Siła uderzeniowa zwartych prądów znajduje zastosowanie przy gaszeniu gazowych wytrysków, przy występowaniu dużych ognisk pożarów uniemożliwiających bliższe podejście.
Prąd kroplisty (wielkośc kropelek od 1 mm do 3 mm) - ma lepsze właściwości gaśnicze niż prąd zwarty. Dlatego też należy go stosować wszędzie tam, gdzie nie ma konieczności stosowania prądu zwartego. Nie ma on co prawda takiej siły uderzeniowej, jak prąd zwarty, ale za to nie powoduje szkód mechanicznych, polegających na łamaniu, kruszeniu, rozbijaniu i rozrzucaniu gaszonych przedmiotów. Prąd kroplisty podawany do pożaru, opadając w postaci deszczu wywiera duże działanie chłodzące już na samą atmosferę i uchodzące z płonących materiałów gazy palne. Prąd kroplisty swoim zasięgiem obejmuje większą niż prąd zwarty powierzchnię (zrasza równomiernie). Struktura tego prądu ułatwia parowanie wody, a więc intensywniejsze pochłanianie ciepła i silne nasycenie atmosfery pożaru parą wodną.
Prądy kropliste mają najczęściej znacznie mniejszą wydajność niż prądy zwarte, dlatego powodują znacznie mniejsze szkody wodne. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie nie ma potrzeby stosowania prądów zwartych, a zwłaszcza nadają się do gaszenia odkrytych powierzchni konstrukcji drewnianych, materiałów włóknistych, rozdrobnionych lub sypkich. Stosuje się je również do ostrożnego, stopniowego chłodzenia silnie nagrzanych powierzchni, które przez gwałtowne ochłodzenie zwartym prądem wodnym mogłyby ulec deformacji, uszkodzeniom i zawaleniom. Prądy kropliste mają również zastosowanie do chłodzenia powierzchni zbiorników z płynami palnymi.
Prąd mgłowy (wielkość kropelek od 0,1 mm do 1 mm) - ma podobne zastosowanie jak prąd kroplisty, z tym, że jej cechy dodatnie są zwielokrotnione w stosunku do prądów kroplistych. Prądem mgłowym można gasić wiele pożarów, których nie da się gasić wodą podawaną w postaci prądu zwartego czy kroplistego.
Największą ujemną cechą prądu mgłowego jest jego mały zasięg. Wymaga to podejścia na bliską odległość do ognia. Ta niedogodność jest częściowo eliminowana tym, że obłok prądu mgłowego, ochładzając atmosferę przez pochłanianie dużej ilości ciepła, stwarza prądownikowi skuteczną zasłonę i umożliwia zbliżenie się do ognia. Prąd mgłowy doskonale nadaje się do gaszenia płynów łatwo palnych lżejszych od wody, których pod żadnym pozorem nie wolno gasić zwartymi prądami wody.