Cena minimalna - nie sprzedaje się poniżej ceny, którą ustala Państwo.

Płaca minimalna jest przykładem ceny minimalnej.

Cena minimalna ma chronić przede wszystkim producentów. Cena rynkowa byłaby niższa od ceny minimalnej .

Cena maksymalna - produkt nie może kosztować więcej niż ustaliło Państwo, np.: ceny leków na serce, nadciśnienie, cukrzycę. Cena rynkowa byłaby wyższa od ceny maksymalnej.

Popyt i podaż.

Popyt - zapotrzebowanie na dobra i usługi.

- to ilość dóbr i usług jaką nabywcy są skłonni zakupić przy danym poziomie ceny. (Pani dr mówi o popycie potencjalnym i efektywnym).

Popyt potencjalny - wyraża chęć zakupienia czegoś nie popartym pieniądzem.

Popyt efektywny (pieniężny) - jest wyrażona chęć poparta pieniądzem.

Popyt potencjalny jest większy, a efektywny

Najważniejszym czynnikiem popytu jest cena.

Determinanty popytu - czynniki poza cenowe wpływające na wielkość popytu.

- wysokość dochodów - im większy dochód tym większy popyt;

- gusta, preferencje (upodobania), moda - jeśli coś nie jest modne to popyt na to się zwiększa;

- oczekiwania co do wysokości cen i dochodów.

Ceny dóbr substytucyjnych i komplementarnych.

Masło Margaryna

Cena Popyt

Jeśli pyta o wzrost ceny pierwszego, to o popyt pyta mając na myśli drugie (substytut).

Benzyna Samochód

Cena Popyt

Jeśli cena rośnie, popyt maleje - bo wzrastają koszta.

Cena Popyt

Ilość konsumentów (ile osób konsumuje).

1. Im więcej konsumentów, tym większy popyt (popyt naturalny).

2. Migracje. Emigracje są naszym popytem, wyjeżdżamy i nie wracamy.
   Struktura wiekowa - potrzeby są inne i popyt się przesuwa.

3. Koniunktura - kondycja gospodarki/stan gospodarki - jeśli kondycja jest dobra to popyt rośnie, np. rosną płace - dobra koniunktura.

Pory roku (sezonowość) - popyt się przesuwa. W różnych porach roku popyt wzrasta na różne produkty.
Kredyt (możliwość jego zaciągnięcia).
Jeżeli popyt zmienia się pod wpływem ceny, krzywa nie zmienia swojego położenia.
Jeżeli popyt zmienia się pod wpływem czynników poza cenowych to przesuwamy całą krzywą.

Przesuwamy krzywą w prawo lub do góry (jeśli rośnie )

Przesuwamy krzywą w lewo lub w dół (jeśli maleje )

Podaż - ilość dóbr i usług jaką producenci albo sprzedawcy są skłonni zaoferować do sprzedaży przy danym poziomie ceny.

Najważniejszy czynnik to cena.

Determinanty podaży - czynniki poza cenowe wpływające na cenę podaży.

(Ceteris paribus - bez zmian. Wszystko inne jest stałe)

- koszt produkcji - im wyższe koszty tym niższa podaż. Niskie koszty, wysoka podaż.

- ilość przedsiębiorstw w gałęzi - więcej przedsiębiorstw na rynku, tym większa podaż. Mniej przedsiębiorstw, tym mniejsza podaż.

- przepisy w danym kraju - podatki wyższe, tym mniejsza podaż. Obniżenie podatków, zwiększona podaż.

Podatki środowiskowe, przepisy mówiące o polskiej ulotce - jest to zwiększenie kosztów dla przedsiębiorstwa.

Dostępność czynników produkcji - lepszy dostęp - tj. większa dostępność to większa podaż. Gorszy dostęp (wyższe koszta) to mniejsza podaż.

Wielkość importu i eksportu (sprzedaż) - większy import - większa podaż. Większy eksport - mniejsza podaż.

Technologia - im bardziej nowsza technologia tym większa podaż.

Inwestycje - im lepsze inwestycje tym większa podaż.

Dotacje (dofinansowanie), subwencje i subsydia - podaż rośnie.

Kredyt - podaż rośnie. Kredyt zwiększa możliwości produkcyjne.

Podaż zmienia się pod wpływem czynników poza cenowych, jak krzywą przesuniemy w prawo to maleje, a jeśli maleje to przesuwamy w lewo lub w górę.

Na rynku pojawia się tyle towaru, na ile jest zapotrzebowanie. Osiągana jest przy pewnej cenie - cenie równowagi, przy której popyt i podaż są równe.

Niedobór:

1. Popyt większy od podaży.

2. Cena rośnie (cena rynkowa kształtuje się powyżej ceny równowagi).

3. Jest to rynek producenta.

Nadwyżka.

1. Podaż jest większa od popytu.

2. Cena maleje (towaru jest więcej niż jest na nie zapotrzebowanie; cena rynkowa kształtuje się poniżej ceny równowagi).

3. Jest to rynek konsumenta.

POD EGZAMIN !!

Jeżeli popyt lub podaż zmienia się pod wpływem ceny, mówimy o zmianie wielkości popytu lub podaży.

Jeżeli popyt luz podaż zmieniają się pod wpływem czynników poza cenowych, mówimy o zmianie popytu lub podaży.

Osobliwe zachowania konsumenta (nietypowe).

1. Giffena - dotyczy dóbr podstawowych. Dotyczy najbiedniejszych ludzi. Cena wzrasta i popyt wzrasta, ponieważ towary były relatywnie tańsze; kupowanie na zapas.

2. Efekt Veblena - dotyczy dóbr luksusowych. Dotyczy najbogatszych ludzi. Konsumpcja na pokaz.

3. Efekt owczego pędu (naśladowania, moda) - człowiek nie patrzy na cenę, kieruje nimi chęć posiadania czegoś, żeby przynależeć do danej grupy, żeby nie czuć się gorszym.

4. Efekt snobizmu - cena schodzi na drugi plan, jeżeli inni ludzie kupują to ja nie kupuję, ponieważ daną rzecz ma bardzo wiele ludzi.

5. Efekt spekulacyjny:

1. mimo stosunkowo dużej ceny, ludzie kupują ponieważ uważają, że będą droższe.

cena

ilość

ZALEŻNOŚĆ

Cena rośnie - popyt maleje

Cena maleje - popyt rośnie

PRAWO POPYTU

cena

ilość

Cena rośnie - podaż rośnie

Cena maleje - podaż maleje

PRAWO PODAŻY

cena

ilość

E

nadwyżka

niedobór

Punkt równowagi popytu i podaży

---