Sprawy organizacyjne:
Wielomiany. Ciągi i ich granice. Macierze. Liczby zespolone. Geometria analityczna.
Egzamin: 6 zadań.
Podręczniki:
Matematyka tom I, II, III. J. Szymszal - I i II. Tom III - u Szymszala.Logika matematyczna:
Zdaniem (w sensie logicznym) jest każdy twór złożony ze znaków lub głosek, któremu można przypisać tzw. Wartość logiczną, tzn. prawdę lub fałsz.
Prawda - 1, P, T.
Fałsz - 0, F.
Bocian jest owadem - 0.
Każdy kwadrat jest czworokątem - 1.
Każdy czworokąt jest kwadratem - 0.
Liczba 5 jest liczbą pierwszą - 1.
Każda liczba parzysta większa od 2 jest sumą dwóch liczb pierwszych.
(Hipoteza Goldbacha) - nie można przypisać wartości logicznej.
Narysuj wielokąt o równych bokach.
Jakie jest rozwiązanie równania
?
Czy liczba 7 jest mniejsza ?
Są też zadania, które matematycy uważają za bełkot.
W matematyce spotyka się wyróżnienia (twory) zawierające zmienne. Wyrażenia takie nazywa się formami zdaniowymi lub inaczej funkcjami zdaniowymi.
a)
- formuła.
dla
(prawda)
dla
(fałsz)
b) Mężczyzna jest brunetem.
Zdania proste oznaczamy z reguły małymi literami (p, g, r, s).
Można z nich budować zdania złożone za pomocą funktorem zdaniotwórczym:
~ negacja (nieprawdą jest, że; nie)
koniunkcja (i)
alternatywa (lub)
implikacja/wynikanie (jeżeli …, to …)
równoważność (wtedy i tylko wtedy)
Analizę prawdziwości zdań złożonych przeprowadza się za pomocą tzw. Tabel wartości logicznych (tabel prawdziwościowych, tabel Posta, lub tabel 0-1).
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
Pewne zdania złożone są prawdziwe zawsze bez względu na wartość logiczną tworzących je zdań prostych.
Zdania takie nazywają się tautologiami (prawami logicznymi).Tautologie.
1.
- prawo tożsamości.
2.
- prawo wyłącznego środka.
3.
- prawo wyłącznej sprzeczności.
4.
- prawo podwójnego przeczenia.
5.
- prawo Dunsa Szkota.
6.
- prawo kontra pozycji.
7.
- prawo odrywania.
Prawa De Morgana:
Prawa rozdzielności.
Aby móc opisywać właściwości i relacje między obiektami matematycznymi, posługujemy się tzw. logiką predykatów, występują w niej tzw. indywidualia, predykaty i kwantyfikator.
Kwantyfikator:
- „dla każdego”
- „istnieje r”
x
- 0 (fałsz)
- 1 (prawda)
- oceń wartość logiczną zdania.
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
tautologia
Wielomiany.
Wielomianem stopnia „n” nazywamy funkcję, której dziedziną są liczby rzeczywiste, a wartości opisywane są wzorem.
stopnia „n”
- współczynniki wielomianów.
Pierwiastkiem wielomianu nazywamy argument „a”, dla którego wartość wielomianu jest równa zero.
jest pierwiastkiem
.
Twierdzenie o rozkładzie wielomianu.
Jeżeli W(x) i P(x) są wielomianami odpowiednio stopnia n i k (n
k) i P(x) nie jest wielomianem zerowym, to istnieją wielomiany a(x) i R(x) także, iż
jest podzielny przez zero.
Twierdzenie Bezout:
Liczba a jest pierwiastkiem wielomianu W(x)
gdy wielomian W(x) jest podzielny przez dwumian (x-a).
Liczba a może być pierwiastkiem wielokrotnym wielomianu W(x), np. pierwiastkiem k-krotnym, gdy wielomian W(x) jest podzielny przez dwumian (x-a)
i nie jest podzielny przez ten dwumian w wyższej potędze.
Twierdzenie o reszcie:
Jeżeli wielomian W(x) podzielimy przez dwumian (x-a) to reszta z dzielenia równa jest wartości wielomianu dla argumentu „a”, czyli W(a).
Twierdzenie o pierwiastkach całkowitych:
Jeżeli „r” jest pierwiastkiem całkowitym równania o współczynnikach całkowitych
to liczba „r” jest dzielnikiem wyrazu wolnego
.
Twierdzenie o pierwiastkach wymiernych:
Jeżeli liczba wymierna
jest pierwiastkiem równania
o współczynnikach całkowitych (
to „r” jest dzielnikiem wyrazu wolnego
, a „p” jest dzielnikiem
.
Zad. 1. Podziel wielomian.
przez
=
=
=
= =
Zad. 2. Nie wykonując dzielenia wykaż, że
jest podzielny przez a(x)=x
a(x)=(x-3)(x-2)
W (3) = 81 + 27 - 63 - 39 - 6 = 0
Zad. 3. Oblicz sumę współczynników oraz wyraz wolny wielomianu.
i W(1)=
Zad. 4. Dla jakich wartości parametru „k” reszta z dzielenia wielomianu W(x)
przez dwumian
wynosi 11.
/:2
,