5.3.1. Dźwięczność spółgłosek

 

5.3.1.1.

Typowym błędem Polaków jest ubezdźwięcznianie wszystkich spółgłosek na końcu wyrazu.

W angielszczyźnie głoski dźwięczne występujące w tym kontekście nie podlegają temu procesowi, stąd trzeba po prostu zapamiętać, czy np. exercise ma na końcu /s/, czy /z/, a jeśli to drugie, to takim musi pozostać.

 

5.3.1.2.

Z drugiej strony, nie ma też automatycznego udźwięcznienia między samogłoskami: popularna polska wymowa basic jako /bejzyk/ jest błędna.

Inne takie wyrazy:

university , dinosaur , disappear , analysis , philosophy , courtesy , disagree , crisis ,

episode , fantasy , paralysis , disadvantage , disappoint , misunderstand , thesis ,

disapprove , disallow , hypnosis .

 

5.3.1.3.

Podobnie nie udźwięcznia się też spółgłosek bezdźwięcznych na końcu wyrazu przed zaczynającym się od głoski dźwięcznej wyrazem następnym, co zdarza się w poznańsko-krakowskiej odmianie polszczyzny. Wymowa hit eight jako /hidejt /, watch us jako /łodżas /, czy laugh at him jako /lavethym / jest niepoprawna i bardzo dla Anglika rażąca (patrz też Mowa szybka).

Typowe przykłady do ćwiczeń:

at the , back with , black night , both bills , deep down , each man , get along , great body ,

half done , help mother , hot water , if this , keep well , less dark , life between , light ball ,

like me , look now , make war , might give , Miss Brown , much less , not one , out of ,

piece of , put money , short rest , six doors , state governement , such groups , talk loud ,

think when , this was , top letter , want girls , which line , white winter , without music , write more .

 

5.3.1.4.

Końcówki czasu przeszłego czasowników regularnych, trzeciej osoby liczby pojedynczej czasu teraźniejszego wszystkich czasowników (niemodalnych) oraz liczby mnogiej i dopełniacza saksońskiego rzeczowników upodabniają się jeśli chodzi o dźwięczność do poprzedzającej je głoski, chyba że jest ona zbliżona miejscem i sposobem artykulacji: wtedy dla ułatwienia wymowy obie głoski rozdziela się samogłoską /I/: handed , spotted , bushes , busses , Alice's , a artykulacja końcówki jest dźwięczna.

 

5.3.1.5.

Szczególnym przypadkiem jest liczba mnoga rzeczowników kończących się w liczbie pojedynczej na /Q/: trudno dostrzec tu jakąś regułę.

Wyrazy kończące się w liczbie mnogiej dźwięczną zbitką /Dz/:

baths , booths , oaths , paths , mouths .

Podobnie brak reguł wśród rzeczowników kończących się na /f/: czasami głoska ta jest w liczbie mnogiej udźwięczniana, czasami nie.

Przypadki bezdźwięczne (te rzadsze):

aperitifs , chiefs , cliffs , gulfs , handkerchiefs , motifs , safes , scarfs , sheriffs .

 

5.3.1.6.

Literę 'x' przed samogłoską akcentowaną wymawia się dźwięcznie

(exact , exam , example , exist , exotic ),

a po niej - bezdźwięcznie

(exercise , lexicon , maximum , oxygen , saxophone ),

choć występują tu różne nieregularności i komplikacje.

---