Pisownia -ji, -i lub -ii w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku rzeczowników żeńskich zakończonych na -ja lub -ia.
A. Rzeczowniki zakończone na -ja, występującym po s, z, c mają w tych przypadkach zakończenie na -ji, np.
Rosja - Rosji, misja - misji, edukacja - edukacji, konserwacja - konserwacji, poezja - poezji, restauracja - restauracji, stacja - stacji, lekcja - lekcji
natomiast rzeczowniki zakończone na -ja, występującym po samogłoskach, mają zakończenie na -i, np.
aleja - alei, epopeja - epopei, nadzieja - nadziei
B. Rzeczowniki zakończone na -ia mają zakończenie na -ii lub -i. Wiąże się to z poczuciem rodzimości czy obcości wyrazu, a także z wymową postaci mianownika”:
a) jeśli -ia występuje po spółgłoskach wargowych p, b, f, w, m, to bez względu na wymowę w wyrazach rodzimych i przyswojonych piszemy -i, natomiast w wyrazach obcych -ii, np.
Słupi, głębi, hrabi, margrabi, skrobi, ziemi;
homoterapii, daktyloskopii, ksenofobii, Kolumbii, filozofii, mafii, hagiografii, dystrofii, akademii, epidemii, armii, szałwii, Jugosławii;
b) jeśli -ia występuje po t, d, r, l, k, g, h, (czyli w wyrazach zapożyczonych), to piszemy -ii, np.
apatii, empatii, kwestii, sympatii, Normandii, Holandii, hipochondrii, ewangelii, kalii, anomalii, autarkii, kosmologii, demagogii, hierarchii, komedii, biologii;
c) jeśli -ia występuje po n, to piszemy -ni w wyrazach, których zakończenie wymawiamy w mianowniku jako [-ńa], natomiast w tych, których zakończenie wymawiamy jako [-ńja], piszemy -nii, np.
dyni, jaskini, pustyni, babuni, Ewuni, Gdyni, bieżni, drewutni, palarni, łaźni, palmiarni, skoczni, uczelni, wartowni
aronii, harmonii, ironii, linii, opinii, Danii, Kalifornii
Uwaga!!!
W rzeczownikach obcego pochodzenia zakończonych na -ja oraz -ia formy dopełniacza l. mn. mają taką samą postać jak formy dopełniacza l. pojedynczej, zarówno w mowie, jak i w pisowni, np.
tej teorii - tych teorii
tej procesji - tych procesji
tej misji - tych misji
tej lekcji - tych lekcji
tej komedii - tych komedii
tej mafii - tych mafii
Dla uniknięcia możliwych niejednoznaczności wolno po spółgłoskach c, s, z, t, d, r użyć zakończenia -yj (lekcy, procesyj, aluzyj, komedyj) po wszystkich innych spółgłoskach - zakończenia -ij (akademij, epidemij, mafij). Zakończenie to jest już jednak dziś wyraź nie nacechowane stylistycznie jako archaiczne lub książkowe, a jego użycie bardzo ograniczone.
Uwaga!!!
W przypadku rzeczowników używanych tylko w liczbie mnogiej potrzeba wspomnianego odróżniania nie zachodzi, toteż piszemy zawsze tych ferii, wakacji, bakalii, konwulsji.