Coraz częściej mówi się o podologii, jako dziedzinie ortopedii.
Czym jest podologia?
Podologia to dziedzina medycyny dopiero raczkująca w Polsce. Zajmuje się badaniem wad, zniekształceń oraz zaburzeń funkcji stopy. Nazwa pochodzi od greckiego PODOS - stopa i LOGOS - nauka. Badanie podologiczne może pomóc tym, którzy często nie uświadamiają sobie, że przyczyną różnych dolegliwości, jakie odczuwają są schorzenia ich własnych stóp.
Czego dzięki badaniu podologicznemu możemy dowiedzieć się o swoich nogach?
Stopa to w rzeczywistości zwierciadło zdrowia całego naszego ciała. Nie ma w tym stwierdzeniu odrobiny przesady, o czym świadczą tysiącletnie doświadczenia chińskiej medycyny ludowej i opracowane zasady akupresury poprzez pobudzanie lub hamowanie obszarów reflektorycznych znajdujących się na stopie i reprezentujących większość organów ludzkiego ciała.
Jeżeli przyjmiemy, że badanie jest wykonywane w gabinecie podologicznym w krajach, w których podologia ma bogate tradycje, mam na myśli przede wszystkim Francję i Niemcy, to możemy dowiedzieć się praktycznie wszystkiego. W takich gabinetach doświadczony lekarz ortopeda lub technik podolog w oparciu o wywiad i badania fizykalne, dysponując współczesnymi metodami diagnostycznymi zwłaszcza komputerową platformą służącą do badania rozkładu nacisków na powierzchni podeszwowej stopy, jest w stanie zdiagnozować i pomóc w wielu schorzeniach dotyczących stóp.
Kto powinien poddać się badaniom podologicznym?
Jakie znaczenie ma takie badanie dla dzieci?
Przynajmniej raz w życiu każdy powinien poddać się badaniu podologicznemu. Zawężając wskazania do takiego badania, powinny wykonać je zwłaszcza osoby z nadwagą, wykonujące pracę stojącą, pracę wymagającą długotrwałego chodzenia czy obciążenia. Z pewnością sportowcy zwłaszcza lekkoatleci powinni odwiedzać gabinety podologiczne. Również chorzy na cukrzycę ze swoją tzw. "stopą cukrzycową” powinni być regularnie badani przez podologa. Także wszyscy, którzy mają wcześniej rozpoznane zaburzenie anatomiczne czy funkcjonalne stopy oraz ci, którzy po prostu odczuwają jakiekolwiek dolegliwości stóp i kończyn dolnych.
W odniesieniu do dzieci, czyli osobników w trakcie wzrostu pomoc podologa ma nieco mniejsze znaczenie, gdyż liczba schorzeń wieku dziecięcego, na które możemy oddziaływać za pomocą wkładek ortopedycznych jest ograniczona. O wiele większe znaczenie dla dzieci ma oddziaływanie za pomocą ćwiczeń zalecanych przez ortopedę, a dobieranych szczegółowo przez rehabilitanta. Ćwiczenia te w sposób czynny, poprzez uaktywnienie mięśni, wpływają na zniekształcenia wrodzone i rozwojowe stóp dziecięcych a wkładki i obuwie ortopedyczne wspomagają i utrwalają w sposób bierny to, co uzyskaliśmy za pomocą ćwiczeń. Dopiero taka, skojarzona terapia jest logicznie uzasadniona. Niedopuszczalnym jest stosowanie zaopatrzenia ortopedycznego u dzieci bez skojarzenia z czynnymi ćwiczeniami korekcyjnymi, gdyż takie postępowanie może, w niektórych przypadkach nasilić wadę.
Dlaczego ortopedzi coraz śmielej namawiają do używania indywidualnych wkładek ortopedycznych?
Wszyscy pamiętamy czasy, kiedy wkładki ortopedyczne wykonywane były sztampowo w zakładach ortopedycznych przypominających średniowieczne manufaktury. Dzisiaj coraz powszechniej w ortopedii stosowana jest tzw. zasada "custom made”, czyli selektywnego doboru zaopatrzenia ortopedycznego indywidualnie dla poszczególnego pacjenta.
Najprościej mówiąc: czym różni się wkładka indywidualna od tzw. "ogólnodostępnej”? Czy dobrze zrobiona wkładka może skorygować wady stóp?
Pomysł opracowania indywidualnej wkładki ortopedycznej stanowił odpowiedź na pytanie jak uniknąć mankamentów niedopasowania wkładki komercyjnej oraz jak rozszerzyć możliwości stosowania wkładek w bardzo odosobnionych przypadkach schorzeń stóp, w których tzw. "wkładki ogólnodostępne” były nieprzydatne. Współczesne technologie i materiały umożliwiają wykonanie wkładek, które bardzo precyzyjnie dostosowane są do stanu anatomiczno-czynnościowego indywidualnego pacjenta i natury jego schorzenia. Są ponadto wygodne w użyciu, umożliwiają utrzymanie higieny oraz są trwałe, wykonane ze specjalnych materiałów i posiadają na ogół gwarancję.
Dobrze wykonana wkładka może w pewnym zakresie skorygować wadę stopy, ale jedynie u pacjenta rosnącego. Natomiast w odniesieniu do dorosłych wkładkę ortopedyczną należy postrzegać jako swoisty reduktor pozwalający przywrócić prawidłowe, lub zbliżone do prawidłowych, warunki obciążania stopy.