Zestaw A
1. Lipidy błonowe - wymień i krótko omów:
Cholesterol - Jego pochodne występują w błonie każdej komórki zwierzęcej, działając na nią stabilizująco i decydując o wielu jej własnościach, zapobiega zmianom jej płynności w niskich temp.
Glikolipidy - lipidy zawierające w swoim składzie sfingozynę, kwas tłuszczowa, a także składnik cukrowy, występują tylko w bł.kom., biorą udział w tworzeniu glikokaliksu. wyróżniamy: Fosfatydylocholina, Sfingomielina,
Fosfolipidy - zbudowane na bazie glicerolu, kwasy tłuszczowe mogą być nasycone i nienasycone, im więcej nienasyconych tym błona płynniejsza i bardziej przepuszczalna, są f. aminowe po stronie wewnętrznej bł.kom. mają przewagę nienasyconych kwasówtłuszczowych(Fosfatydyloetylenoamina, Fosfatydyloinozytol, Fosfatydyloseryna) cholinowe po stronie zewnętrznej bł.kom. (Fosfatydylocholina)
2. Transport sprzężony - znaczenie, rodzaje i przykłady:
Transport sprzężony pozwala na wykorzystanie gradnientu stężenia jednych jonów/cząsteczek do transportu drugiego rodzaju jonów/cząseczek wbrew ich gradnietnowi stężeń. Gdy brakuje jednej ze współtransportowanych substancji nie nastąpi transport drugiej.
Rodzaje:
Symport to jeden z rodzajów transportu aktywnego zachodzących wewnątrz organizmów żywych, podczas którego przez jedno białko transportowane są dwie cząsteczki jednocześnie (w tym samym kierunku). glukoza/Na+ w jelitach - pozwala na wchłanianie glukozy z jelit po posiłku bezcukrowym Antyport jest formą transportu aktywnego wtórnego przez błony biologiczne. W antyporcie przemieszczenie jednego metabolitu do wnętrza określonego przedziału zachodzi równocześnie z usuwaniem drugiego metabolitu z tego przedziału. Przykładem antyportu jest wymiennik sodowo-wapniowy (Na+ do Ca++ na zewnątrz kom.) ale NIE POMPA SODOWO-POTASOWA !!!
Przykłady:
-symport glukoza/Na+ w jelitach - pozwala na wchłanianie glukozy z jelit po posiłku bezcukrowym,
-symport cukier/Na+, aminokwas/Na+ w nerkach,
-antyport H+/Na+ - pozwala na regulację pH, w regulacji poziomu pH w komórkach.
- pompa Na+/K+ - kontroluje objętość komórki; utrzymuje rónowagę osomtyczną, jest niezbędna dla pobudzenia nerwów i mięśni;
Znaczenie:
3. Dlaczego w leczeniu nowotworów stosuje się leki stabilizujące i destabilizujące mikrotubule?
Mikrotubule to długie puste cylindry o ścianach z tubuliny, gł. funkcja: kształt komórek i transport wewnętrzny, budują wrzeciono podziałowe.
Poprzez leki stabilizujące mikrotubule lekarze chcą spowodować zatrzymanie syntezy mikrotubul co powoduje zahamowanie wzrostu i rozwoju komórki. Nie może tez wtedy powstac wrzeciono podziałowe i kom. nowotworowa nie może się namnażać i ginie.
Poprzez leki destabilizujące mikrotubule, lekarze niszczą wewnętrzne szlaki transportowe komórki i cytoszkielet komórki, przez co również zahamowują jej rozwój. Też nie powstaje wrzeciono kariokinetyczne i komórka nie może się namnażać.
4. Receptory metabotropowe:
Receptor metabotropowy - rodzaj receptora błonowego hormonalnego. W organizmie wykryto kilkaset receptorów metabotropowych, które różnią się strukturą i funkcją. Zbudowany jest z:
części zewnątrzkomórkowej, która jest właściwym receptorem dla liganda zewnętrznego - hormonu
części transmembranalnej, która zbudowana jest z siedmiu helis
części wewnątrzkomórkowej, która jest aktywatorem białka liganiu
Po przyłączeniu ligandu zewnątrzkomórkowego zmienia się konformacja części wewnątrzkomórkowej, do której może przyłączyć się podjednostka α białka G. W efekcie białko G zostaje zaktywowane i może dalej przekazywać sygnał danego szlaku fizjologicznego.
Do tej grupy receptorów należą:
receptory muskarynowe receptory histaminowe
Posiadają one miejsce wiązań dla ogromnie różnorodnych cząsteczek sygnałowych, którymi są hormony, neurotransmitery i mediatory lokalne. Dla każdej z tych cząsteczek istnieje odmienny receptor lub zespół receptorów.
Receptory metabotropowe mają strukturę opartą na siedmiokrotnym przejściu heliksów pojedynczego łańcucha polipeptydowego przez dwuwarstwę lipidową.
Działanie: Gdy zewnątrzkomórkowa cząsteczka sygnałowa wiąże się z receptorem metabotropowym, receptor zmienia konformację co umożliwia oddziaływanie z białkiem G, umieszczonym po cytozolowej stronie błony.
5. Przygotowanie mięśnia do barwienia w ME:
1. za pomocą b.ostrych narzędzi pobieramy wycinek nie wiekszy niż 1x1x1mm
2. Utrwalanie I => Utrwalacz=nośnik + substancje utrwalające
nośnik= zapewniastałe i optymalne pH=7,2-7,4 , ciśnienie osmotyczne i skład jonowy, bufor fosforanowy/kakodylowy
subs. Utrwalające= paraformaldehyd - luźno wiąze się z białkami, nie zmienia ich struktury
sposób wykonania: immersyjne, 2h w temp pokojowej
3. płukanie nosnikiem (buforem) przez 24h
4. Utrwalenie II (Wtórne) => 1-2% roztwór czterotlenku ostu w destylowanej H2O/buf. Fosforan
sposób wykonania: immersyjne, 2h w temp pokojowej
5. odwadnianie: roztw. Alkoholu etylowego o ros stęż=> 30,40,50,60,70,80,90,90,100%
6. przeprowadzenie przez płyny pośrednie: aceton, tlenek propylenu
7.zatapianie w zywicach syntetycznych
8. krojenie ultramikrotomem
9. kontrastowanie za pomoca soli metali ciężkich: octan uranylu, cytrynian ołowiu
6. Zasady barwienia w immunocytochemii:
znakujemy przeciwciała (fluorochromami, enzymami, ferrytyną, złotem) a te łączą się z antygenami i tak znakują je
Zasady barwienia w immunocytochemii opierają się na wykorzystaniu tworzenia kompleksów antygen-przeciwciało. Wykorzystuje się przeciwciała monoklonalne lub poliklonalne. Są one znakowane przez substancje takie jak: fluorochromy, enzymy, ferrytyna, złoto. Wyróżniamy typy reakcji immunocytochemicznych:
- bezpośrednie (antygen + przeciwciało pierwotne + znacznik),
- pośrednie (antygen + przeciwciało pierwotne + przeciwciało wtórne + znacznik).
7. Dlaczego glikokaliks ułatwia poruszanie się komórki?:
Oligosacharydy glikokaliksu mogą łączyć się ze sobą różnymi typami wiązań i w różnych sekwencjach, co sprawia, że są ogromnie różnorodne. Wyspecjalizowane w rozpoznawaniu oligosacharydów białka transbłonowe - lektyny wiążą określone typy oligosacharydów pozwalając na przywarcie komórki do np. ściany naczynia krwionośnego i następnie przejście przez nie. Znaczącą rolę odgrywa w tym procesie śliskość komórki, co jest zapewnione przez pochłanianie wody przez oligosacharydy i polisacharydy glikokaliksu.
8. Budowa komórki magazynującej wapń:
dobrze rozwinięta SER, posiadająca białka ATP-azę odpowiedzialną za transport jonów Ca2+ i kalsekwestrynę odpowiadającą za utrzymanie Ca2+ w siateczce, kaweole?
9. Dlaczego po działaniu ligandu z jonów Na, Ca i K do komórki przechodzą tylko Na?
Jest to wynikiem działania gradientu stężeń. W komórce jest wysokie stężenie jonów K+ i Ca++ a niskie Na+. Dlatego po otwarciu Jony Ca++ i K+ będą z Komórki uciekać a jony Na+ będą się kierować do wnętrza komórki.
10. Apoptoza i nekroza, podobieństwa i różnice:
podobieństwa: kondensacja chromatyny, zanik asymetrii błony, prowadzą do śmierci komórki.
różnice: w apoptozie kondensacja komórki i organelli a w nekrozie obrzmienie komórki i organelli, w apoptozie blona pozostaje nieprzepuszczalna i kom, rozpada się na ciałka apoptyczne a w nekrozie przerwanie ciągłości blony i resztki komorki pozostaja razem,
-Apoptoza wywołuje śmierć planowaną, związaną ze zużyciem komórki. Nerkoza jest śmiercią nieplanową i niszczy komórki niezużyte, zdrowe.
- Apoptoza jest procesem naturalnym, regulowanym przez organizm na skutek ubytku sygnałów pozytywnych, a zwiększeniu negatywnych (wzrost ilości wolnych rodników, akumulacji białek o nieprawidłowej strukturze, zahamowanie transmisji mRNA)., zaś nerkoza jest regulowana przez czynniki zewnętrze, np.: patogeny, niedotlenie, brak substancji odżywczych, toksyny, stres w postaci toksyn, promieniowania UV.