8775

Przebieg lekcji:
1. Ćwiczenie „Puste krzesło”
Uczniowie wraz z nauczycielem siedzą w kręgu, po prawej stronie nauczyciela jest puste krzesło. Nauczyciel rozpoczyna ćwiczenie, wypowiadając formułkę: „Krzesło po mojej prawej stronie jest puste. Zapraszam na nie...” - i wymawia imię kogoś z grupy. Wywołana osoba przesiada się na wolne krzesło. Następnie uczeń, który teraz ma po swojej prawej stronie wolne krzesło, zaprasza na nie kogoś z kręgu. Zabawa powinna trwać tak długo, aż wszyscy zmienią miejsca. To ćwiczenie sprawdza również relacje w grupie. Należy obserwować zachowania uczestników - ktoś, kto jest lubiany, będzie zapraszany kilkakrotnie. Nie wolno dopuścić do tego, aby któraś osoba nie zmieniła miejsca.

2. Ćwiczenie „Akronim”
Nauczyciel rozdaje uczestnikom małe samoprzylepne karteczki i poleca, aby każdy napisał na nich swoje imię w formie, którą lubi najbardziej (np. zdrobniałej). Imię należy napisać pionowo. Następnie uczestnicy wypisują swoje pozytywne cechy, własne mocne strony rozpoczynające się na litery z ich imienia. Jeżeli nie potrafią wymyślić konkretnej cechy na daną literę, pozwólmy na małe ułatwienia, np.:
K - koleżeński
U - umiem rysować
B - bardzo lubię grać w piłkę
A - ambitny

Uczniowie odczytują swoje akronimy i przylepiają karteczki do ubrania. Dzielą się doświadczeniami: czy łatwo było wypisać swoje pozytywne cechy, czy łatwo było o nich mówić przed całą grupą, co ułatwiało, a co hamowało te wypowiedzi, czy łatwo jest mówić o sobie dobrze, czym różni się „przechwalanie” od pozytywnego postrzegania siebie itd.

3. Ćwiczenie „Tarcza”
Dzielimy klasę na pięcioosobowe zespoły. Każdy zespół buduje tarczę, która broni od zła. Na szarym papierze uczniowie rysują kontur tarczy rycerskiej i dzielą ją na cztery pola.
I.    W pierwszym polu wypisują te cechy, które dotyczą wartości, tego, co uczniowie wynieśli z domu, np. dobre wychowanie: Jesteśmy punktualni, szanujemy tradycje rodzinne, w naszym domu przynajmniej jeden posiłek jadamy wspólnie...
II.    Drugie pole to „dary losu”, np.: Marta pięknie śpiewa, Jacek ma talent do rysunku, Krzysiek jest najlepszym bramkarzem...
III.    W trzecim polu - „w czym jestem dobry (dobra)”, np.: Jestem dobra z biologii, mogę pomóc słabszym, wytłumaczę trudne zadania z chemii, umiem grać w kosza, znam się na muzyce...
IV.    W czwartym polu - „do czego dążę, jakim chcę być człowiekiem, kto mi imponuje”, np.: Chcę być taką lekarką jak moja ciocia, dlatego uczę się biologii i chemii; chcę być taki jak Żurawski, dlatego trenuję piłkę nożną; chcę być taka jak Ewa z III c - zawsze świetnie ubrana - dlatego postanowiłam nauczyć się szyć...

Tarcze są omawiane i eksponowane w widocznym miejscu w klasie, a ich autorzy na bieżąco nagradzani brawami. Uczniowie dyskutują o zadaniu: które pole było dla nich najtrudniejsze, dlaczego sprawiło im kłopot, czy pomagali sobie, a jeśli tak - w jaki sposób.
Następnie nauczyciel prosi, aby uczniowie, skoro znają już swoje mocne strony i własne dążenia, zastanowili się (w tych samych grupach), co mogą wspólnie zrobić, wykorzystując mocne strony wszystkich członków grupy. To może być projekt, np. koncert hip-hopowy, wycieczka, wystawa, turniej koszykówki, referat, gazetka, przedstawienie, pokaz mody itp. Pomysł na wspólne działanie uczniowie wpisują pod tarczę. Wszystkie grupy wieszają tarcze w widocznym miejscu w klasie. Następna godzina wychowawcza powinna zostać poświęcona na pracę nad uczniowskimi projektami.

Scenariusz powstał w oparciu o książkę J. Sakowskiej, J. Sikory, A. Żwirblińskiej Obyś cudze dzieci wychowywał..., Oficyna Wydawnicza Nauczycieli, Kielce 2004.