Wykład 3 21.03.2007r
* Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnej jest nieważna!!!!!!!
* Jednakże gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania , chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnej.
Osoby prawne - Osobami prawnymi są: Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych w przypadku osób prawnych jest w zasadzie nieograniczona, jednakże węższa w przypadku osób fizycznych ( Np. osoba prawna nie może być podmiotem stosunków rodzinnych, spadkowych, zobowiązaniowych).
* Należy pamiętać, że oprócz osób fizycznych i prawnych istnieją w obrocie gospodarczym jednostki organizacyjne nie posiadające przymiotu (cechy) osobowości prawnej ( wspólnoty mieszkaniowe, spółki osobowe wskazane w Kodeksie spółek handlowych).
Powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy. W określonych przypadkach w oparciu o przepis prawa powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych reguluje także statut.
* Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy stanowią inaczej. Rodzaje rejestrów oraz ich organizacje i sposób prowadzenia regulują odrębne przepisy.
* Ustawa o KRS z 20.08.2007r *
- na jej podstawie utworzono jeden rejestr prowadzony w systemie informatycznym przez sądy rejonowe mające siedzibę w miastach, będących siedzibą wojewody i obejmujący swoją właściwością obszar województwa.
- KRS składa się z 3 części:
1) rejestr przedsiębiorców
2) rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej
3) rejestr dłużników niewypłacalnych
* Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
* Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.
* Dobra osobiste człowieka, to w szczególności: zdrowie, cześć, wolność, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania ( mir domowy) , twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza, racjonalizatorska.
* Ten podmiot, którego dobro osobiste zostało naruszone, może żądać przed sądem:
1) zaniechania,
2) usunięcia jego skutków,
3) zadość uczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny,
4) naprawienia szkody na zasadach ogólnych.
*Cechy wspólne dóbr osobistych :
1) prawa niemajątkowe co do zasady,
2) prawa tak ściśle związane z uprawnionym, że tylko z nim powstają i z nim wygasają,
3) mają charakter bezwzględny tzn. skuteczny wobec wszystkich osób fizycznych i prawnych
4) nie mogą być przeniesione na inny podmiot.
* Czynności prawne :
Szczególnym rodzajem czynności są oświadczenia, które dzielimy na oświadczenia woli i wiedzy. Rozróżniamy następujące postacie czynności prawnej:
1) jednostronne - dwustronne ( wielostronne)
2) czynności między żyjącymi i czynnościami na wypadek śmierci
3) konsensualne np. sprzedaż, realne np. umowa przechowania
4) czynności zobowiązujące i rozporządzające,
5) odpłatne i nieodpłatne
6) przyczynowe (kauzalne) i oderwane abstrakcyjne
* Forma czynności prawnej : Czynność prawna może być realizowana przez każde zachowanie, nawet zaniechanie = milczenie.
*Wykładnia czynności prawnej : Oświadczenia należy tłumaczyć jak tego wymagają, ze względu na okoliczności w których zostało ono złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać jaki był zamiar stron i cel umowy a niżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.
Wady oświadczeń woli i skutki jakie te wady niosą ze sobą:
1) w przypadku braku świadomości lub swobody wypowiedzi oświadczenie jest nieważne z mocy prawa
2) w przypadku pozorności również jest nieważna z mocy prawa
3) działanie w błędzie jest również nieważne z mocy prawa
4) groźba (uchylenie się od skutków prawa)