Feinberg - rozdział 7 Znaczenie i wiadomość- kształcenie i socjalizacja.

Badania pedagogiczne interpretacyjne i jakościowe nakierowane są na sposoby z jakich korzystają ludzie, aby zrozumieć własna sytuację społeczną ni aby w niej działać.

Badacze skupiają się na interpretowaniu, odkrywaniu i opisywaniu ukrytych reguł i sposobów pojmowania sytuacji międzyludzkich.

Badacz więc interpretuje to, co wcześniej interpretowane przez innych w określonym kontekście społ. Ważne więc sposoby przesyłania i interpretowania wiadomości.

Najprostsza jednostka komunikacji - wiadomość, czyli narzędzie przekazywania znaczeń między ludźmi.

Wiadomość  znaczenie,

ponieważ: 1. to samo znaczenie można przekazać za pomocą różnych wiadomości

2. sprzeczne znaczenia można przekazać za pomocą tej samej wiadomości

1 wiadomość może nieść 3 odmienne rodzaje znaczeń:

*treść faktyczna - otwarte twierdzenie o sprawie, ładunek werbalny; zwykle twierdzenia, w intencji prawdziwe, weryfikowalne (Pada deszcz.), ale też osobiste i wartościujące znaczenie faktyczne (Jestem smutny.)

*treść relacyjna - mówi o relacjach między nadawcą a odbiorcą, o pozycji nadawcy i odbiorcy (gdy np. sędzia wygłasza wyrok oskarżonemu); komunikuje prawa, obowiązki, oczekiwania (polecenia, obietnice), mogą o niej informować słowa: żądam, polecam, radzę; lub ton, strój, ubiór itp.

*treść emocjonalna - jaką postawę zając wobec wiadomości, jak ją przyjąć; uczucia, postawy, emocje itp.; za pomocą słów: to przykre, że....itp.; lub strojem, tonem, gestem, mimiką

Złożone wiadomości mogą być bardzo rozbieżnie interpretowane przez `swoich' i `obcych'.

Przekaz rozumiany jest właściwie jeśli nadawca i odbiorca znają i akceptują normy kulturowe z których on wynika.

Jesteśmy istotami społecznymi. Interpretujemy sytuacje w kategoriach reguł operacyjnych - często ich używamy, zgodnie z naszym pojmowaniem wpływaliśmy na nie.

Podstawą umiejętność interpretacji. Nauka o interpretowaniu - HERMENEUTYKA.

Hermeneutyka a interpretacja.

Pyt o sens badania świata społecznego zasadami nauk ścisłych.

W XX w. Podejście hermeneutyczne reprezentowane przez: Diltheya, Gadamera, Ricouera.

Nauka o interpretacji, wyrafinowane, głębsze rozumienie dowolnego rodzaju ludzkiego tekstu - Biblia, księgi ale tez syt. W klasie interpretowana przez dziecko. Świat to skomplikowany tekst. Podejście hermeneutyczne w badaniach społecznych to interpretacja oparta na rolach, normach, regułach itp. Zrozumienie części pomaga zrozumieć całość, a zrozumienie całości ułatwia nadanie sensu częściom i ich powiązanie. ( np. badanie szkół jako złożonych systemów społecznych.

Kluczowe znaczenie ma DOBRA INTERPRETACJA, powstały jej reguły i kanony, ale jedyna interpretacja nigdy nie istnieje!

Interpretacja to jakby hipoteza, testowana przez odniesienie do faktów w tekście. Im więcej pozwoli z tekstu odczytać, tym bardziej się potwierdza, tym prawdopodobniej jest poprawna.

Hermeneutyczny krąg - przechodzenie od całości do części i z powrotem do całości; proces rozumienia danego tekstu, jak i proces wyboru najlepszej interpretacji. Ale nie wolno wychodzić poza tekst! Pozostajemy cały czas w granicach i na warunkach wyznaczonych przez tekst. Proces ten prowadzi do dobrej interpret. Nadaje wrażliwości naukom społecznym. Dynamiczny, interaktywny...

Interpretacja a socjalizacja

Procesy powiązane...

Socjalizacja to nie bierne, pasywne wpajanie i przywykanie, ma czynny interpretacyjny składnik!

Dowód: Dobrze zsocjalizowani członkowie grupy nie musza podzielać wszystkich postaw i przekonań innych członków. Rzeczywiste zróżnicowanie ogromne.

Wspólna jest procedura - ustalanie sensów; pozwala komunikować się, daje podstawę do zaangażowania się.

Ale ta procedura to jeszcze nie socjalizacja. Trzeba jeszcze odbierać i przekazywać komunikaty.

Wspólna struktura ustalania sensów nie wypełnia całego procesu socjalizacji, ale jest koniecznym warunkiem, by ten proces się potoczył. (przykład: znać zasady i reguły baseball'a nie znaczy to ,że chętnie gramy i lubimy, ale jest do tego konieczne - dopiero wówczas socjalizacja).

Ustalenie sensów - nauczenie się zbioru reguł, rozróżniania pojęć i związków, rozumienie znaczenia dla innych, działanie według tych reguł

Socjalizacja posuwa się dalej - człowiek sam zaczyna organizować swoje upodobania i działania wg. tych reguł.

Ale element swobody: nie każdy, kto dysponuje daną strukturą ustalania sensów musi z niej skorzystać, wolna wola

Interpretacja, socjalizacja i legitymizacja.

2 elementy analizy interpretacyjnej:

poziom społeczny: znaczenia, reguły wg. których utworzyła się społeczność

poziom jednostkowy: sposoby nadawania struktury skłonnościom i życzeniom człowieka, w trakcie społecznego uczenia się.

FUNKCJONALIŚCI: szkoła to neutralny instrument socjalizacji; wzorów zachowania, myślenia. Szkoła ma funkcję nadania struktury i podporządkowania dążeń i chęci człowieka nawykom i umiejętnościom niezbędnym do efektywnego poruszania siew społeczeństwie stechnicyzowanym.

MARKSIZM: szkoła to uprawomocnienie istniejących nierówności; stosunków klasowych, ich reguł; społeczne znaczenia które dzieci uczą się przyswajać. Szkoła skupia się zatem na uczeniu dzieci by zaakceptowały sytuacje pozbawienia władzy i ograniczenia wolnosci.

U Marksistów poj.legitymizacji podobne, ale nie takie samo jak poj. Socjalizacji.

Oba poj. Mają podobna tresc faktyczną, ale bardzo odmienną treść emocjonalną.

Legitymizacja - proces przyjmowania wartości i wzorców potrzebnych w nowoczesnym świecie społecznym

Socjalizacja szkolna (wg. funkcjonalistów) - dojrzewanie w społ. nowoczesnej techniki. Dobrze służy dzieciom. Niewinny mechanizm tworzenia indywidualnych możliwości. Model mechanistyczny. Nauczanie reguł rzeczywiście rządzących światem społecznym.

Legitymizacja (wg. marksistów) - jedynie podtrzymywanie źródeł klasowej dominacji. Służy elicie, a nie jednostce. Złowroga siła społeczna. Nauczanie fałszywych reguł gry. Model deterministyczny. Fałszywa interpretacja, aby podtrzymać nierówności i dominacje.

Jakie są naprawdę reguły gry w nowoczesnym społeczeństwie demokratycznym. Trzeba wyłożyć reguły i doprowadzić do nauczania świadomego i celowego.

Liberalna polityka A. Gutman: Świadomie odtwarzajmy demokratyczne formy życia!

Ani narzucona socjalizacja, ani hegemonia i nieświadome legitymizowanie.

Czy się uda? Może. W podejściu interpretacyjnym nie ma miejsca na determinizm.

KRYTYKA PODEJŚCIA INTERPRETACYJNEGO:

Co prawda jest ono przeciwwagą dla modelu funkcjonalistycznego i marksistowskiego, ale nie weryfikuje zgodności z obiektywnym światem! Podkreśla tylko doniosłość wewnętrznego zrozumienia.

Oba wymienione modele sprzeciwiają się podejściu interpretacyjnemu, bo:

• zakłada ono, że społecznych reguł i norm nie da się wyjaśnić głębszymi mechanizmami przyczynowymi

• że poznanie postrzegania świata przez grupy jest naczelną funkcją badań społecznych

• że nie należy ludziom przypisywać braku kompetencji

• wątpliwe metody badawcze

• chwiejny relatywizm podejścia

chce zrozumieć wszystkie perspektywy na ich własnych warunkach, „wszystkich zrozumieć” - niby tak, ale uważają, że ich podejście lepsze niż funkcjonalistów i marksistów...

THE END

Feinberg - rozdział 7

3

---