Słownik pojęć
Bas
Niskie pasmo zakresu częstotliwości, zazwyczaj w przedziale do 200Hz. Można w nim wyszczególnić dodatkowo bas średni 80-200Hz oraz bas głęboki poniżej 80Hz
Bas-reflex (bass-reflex)
Rodzaj obudowy zestawu głośnikowego, w którym, w celu wyeksponowania niskich tonów, wykonano zjawisko rezonansu podczas przepływu powietrza poprzez otwór, tunel zainstalowany w samochodzie
Bi-amping
Sposób zasilania zestawu głośnikowego z dwóch wzmacniaczy mocy. Każda sekcja głośników jest napędzana osobnym wzmacniaczem (osobno niskotonowa i średnio wysokotonowa)
Cewka głośnikowa
Cewka nawinięta na specjalny karkas, zamontowana z tyłu membrany głośnikowej i umieszczona w szczelinie układu magnetycznego. Na skutek działania stałego pola magnetycznego i przepływającego przez nia prądu, cewka wykonuje ruchy uzależnione od jego wielkości i kierunku. W ten sposób następuje w głośniku przemiana przebiegu elektrycznego w odpowiadający mu przebieg fali akustycznej
Class A, AB, B, D
Tryby pracy wzmacniacza
Częstotliwość graniczna
Górna lub dolna granica pasma przenoszenia
dB (decybel)
W akustyce jednostka, w jakiej mierzy się poziom natężenia dźwięku
Dual-mono
Typ budowy wzmacniaczy i końcówek mocy. Odseparowanie lewego i prawego toru sygnału pomaga w ograniczeniu interferencji pomiędzy nimi
Efektywność - sprawność
Stosunek energii oddanej przez urządzenie w użytecznej formie, do mocy dostarczonej. Wyrażana w procentach lub w postaci ułamka. Sprawność systemów głośnikowych wynosi zaledwie kilka (1-3) procent, wzmacniaczy analogowych ok. 20 - 30 procent, zaś wzmacniaczy cyfrowych nawet do 70 procent. W elektroakustyce odpowiednikiem sprawności jest efektywność, wyrażana w skali logarytmicznej, w decybelach. Skala logarytmiczna charakteryzuje się tym, ze zmiana o 3 dB jest zmiana dwukrotna a zmiana o 10 dB to zmiana az 10 - krotna. W przypadku głośników stosuje się określenie efektywności mocowej (db/2,83 V/1 m), która określa jakie ciśnienie akustyczne uzyskamy w odległości 1m przy dostarczeniu 1 W mocy elektrycznej.
Filtr dolnoprzepustowy
Zwrotnica elektryczna przepuszczająca jedynie dolna częstotliwość sygnału
Głośnik dynamiczny
Tradycyjny głośnik składający się z układu magnetycznego, cewki i membrany
Głośnik elektrostatyczny
Wykorzystuje napięcie elektryczne do poruszania cienkiej membrany z foli
Głośnik pasywny
Głośnik pozbawiony magnetycznej części. Ruch membrany powodowany jest ciśnieniem akustycznym powstającym wewnątrz obudowy ustroju głośnikowego
Impedancja
Rezystancja dla prądu zmiennego, mierzona w omach. Określa m.in. obciążenie wzmacniacza przez głośnik. Głośniki o niskiej impedancji SA trudniejsze do wysterowania przez wzmacniacz. W zastosowaniach samochodowych impedancja wynosi zazwyczaj 2-8 Ohmów.
Kable
Przewody służące do łączenia poszczególnych urządzeń audio-video. Przewodnikiem wykorzystywanym najczęściej jest miedz, o czystości wyrażanej określona liczba „dziewiątek”. Czystość określona jako „sześć” lub ”6N” oznacza 99,99997% czystej miedzi. Kable z miedzi mogą składać się z kilku żył (wielożyłowe) albo jednego, lub kilka grubych przewodów.
Korektor fazy
Element mechaniczny, zamocowany pośrodku głośnika nisko - sredniotonowego. Głównym jego zadaniem jest odprowadzenie ciepła wytwarzanego przez cewkę drgającą w polu magnetycznym
Loudness
Fizjologiczny regulator wzmocnienia. Czułość słuchu dla dźwięku o różnej częstotliwości nie jest jednakowa. Jeżeli słuchamy cicho, to częstotliwości z niskiego i wysokiego zakresu „umkną” uwagi ucha ludzkiego i zmieni się barwa dźwięku odtwarzanego spektrum. Aby temu zapobiec, stosuje się wtedy filtr, który wzmacnia wg określonego schematu poziom częstotliwości najmniejszych i najwyższych. Jest to układ spotykany najczęściej w radioodtwarzaczach.
MDF
Płyta drewnopochodna o znacznie większej gęstości niż płyta wiórowa. Jest to powszechnie stosowany materiał od budowy obudów zestawów głośnikowych oraz subwooferów
Membrana
Cześć głośnika zamieniająca drgania cewki w odpowiadające im fale akustyczne
Moc
Mierzona w watach energia elektryczna, która wzmacniacz przesyła do sterowania głośnikiem
Moc muzyczna (Music Power Output)
(Maksymalna wyjściowa moc wzmacniacza) jaka może on dostarczyć do głośnika w krótkim przedziale czasu, bez jego uszkodzenia. Określa się w watach (W)
Moc znamionowa to jest moc jaka może przyjąć głośnik przez 100h nieprzerwanego sygnału. Jest to parametr który najbardziej oddaje możliwość naszych głośników. Często oznacza się go z angielskiego mocą RMS. Długotrwała moc maksymalna określona jest za pomocą 10-krotnego powtarzanego sygnału w cyklu: 1 minuta sygnału - 2 minuty przerwy. Krótkotrwała moc maksymalna to 60 - krotnie powtarzany sygnał 1 - sekundowy z 1 - minutowymi przerwami. Długotrwała moc maksymalna jest 2-3 - krotnie większa, a krótkotrwałą 4-5 - krotnie większa niż moc znamionowa
Monoblok
Monofoniczna niezależna końcówka mocy. Do systemu stereo potrzebne są dwie Zaleta takiej konfiguracji jest brak interakcji pomiędzy kanałami.
Mostkowanie
Zwiększenie mocy wzmacniacza poprzez przełączenie stereofonicznej końcówki mocy w tryb pracy mono
Mostek akustyczny
Powstaje gdy pomiędzy matami jest pusta przestrzeń, która powstaje przy daniu mat na zakładke. Zazwyczaj mata przy zakładzie odchodzi, nawet jeśli jest dobrze przyciśnięta. Taki mostek z powietrzem może przenieść wbrew pozorom bardzo dużo drgań i hałasu. Zjawisko podobne do mostka termicznego występującego przy ocieplaniu domów.
Ohm
Jednostka impedancji i rezystancji elektryczne
Poziom liniowy
Wielkość sygnału, która nie wymaga stosowania osobnych układów korekcyjnych. Jest to standard urządzeń konsumenckich
Przedwzmacniacz
Urządzenie sterujące wzmacniaczem mocy. We wzmacniaczach zintegrowanych znajduje się wewnątrz obudowy. W samochodowym sprzęcie audio przedwzmacniacz jest standardowo zintegrowany z jednostka główną (radioodtwarzacz)
Skuteczność zestawu głośnikowego (SPL)
Parametry głośników określające poziom ciśnienia akustycznego w dB. Zestawy głośnikowe o większej efektywności są łatwiejsze do sterowania przez wzmacniacz.
Subwoofer
Pojedynczy zestaw głośnikowy służący do odtwarzania dźwięków o niskiej częstotliwości. Subwoofer aktywny posiada swój wzmacniacz pasywny go nie posiada
Średnie pasmo (Midband/Midrange)
Zakres częstotliwości, w którym ucho ludzkie wykazuje największą wrażliwość (500 - 4500 Hz)
Terminale
Gniazda przyłączeniowe na obudowie wzmacniacza lub zestawu głośnikowego. Służą do podłączania kabli głośnikowych
Treble/Bass Control
Regulacja tonów wysokich i niskich przy zdefiniowanej częstotliwości środkowej.
Ujemne sprzężenie
Technologia polegającą na budowie wzmacniaczy. Polega ona na podawaniu części sygnału z wyjścia do wejścia
Wydajność prądowa
Wyrażana w amperach, jest wskaźnikiem określającym maksymalny prąd, jaki może wypływać z wyjścia wzmacniacza do głośników, przez co określa maksymalna moc, jaka wzmacniacz może dostarczyć do zestawu głośnikowego o danej impedancji. Maksymalna wartość WP jest parametrem konstrukcyjnym wzmacniacza
Wzmacniacz
Urządzenie wzmacniające sygnał elektryczny. Spotykamy wzmacniacze zintegrowane oraz kombinacje - przedwzmacniacz + końcówka mocy
Zakres dynamiki
Zakres wyrażony w decybelach, stanowiący różnice pomiędzy największym a najmniejszym poziomem sygnałów odtwarzanych przez urządzenia HI-FI
Zniekształcenia harmoniczne całkowite - THD (%)
Niepożądane składowe synalku lub zmiany w sygnałach, spowodowane przez sam sprzęt odtwarzający
Zwrotnica głośnikowa
Filtr elektryczny, stanowiący obwód wewnątrz głośnika, który rozdziela sygnał wejściowy na dwie lub więcej części - tony niskie, średnie i wysokie. Zwrotnice dzielą się w zależności od miejsca zastosowania w systemie audio (przed lub za wzmacniaczem mocy) na aktywne i pasywne