Organizacje międzynarodowe działające w obszarze zdrowia

Partnerstwo Północnego Wymiaru w Dziedzinie Zdrowia i Opieki Społecznej (Northern Dimension Partnership in Public Health and Social Well-being, NDPHS) to jedno z dwóch Partnerstw, działających w ramach Północnego Wymiaru - politycznej płaszczyzny stworzonej dla pogłębienia współpracy w Europie Północnej pomiędzy państwami UE, Rosją, Norwegią i Islandią. Partnerstwo ustanowiono na mocy Deklaracji Ministrów Zdrowia regionu, podpisanej 27 października 2003 roku na konferencji w Oslo. Stanowi międzynarodowy mechanizm, którego celem jest propagowanie stałego rozwoju w obszarze Północnego Wymiaru poprzez działania służące poprawie zdrowia i warunków społecznych ludności, m.in. w zakresie promocji zdrowych stylów życia, walki z uzależnieniami oraz HIV/AIDS, włączenia społecznego i zdrowia w miejscu pracy. Obecnie Partnerstwo liczy 22 Partnerów: 13 państw, Komisję Europejską i 8 organizacji międzynarodowych.

 

Działalność NDPHS poprzez przyczynianie się do wzmożonej współpracy w dziedzinie rozwoju zdrowotnego i społecznego, pomoc w ustalaniu priorytetów z zakresu zdrowia oraz wzmocnienie koordynacji międzynarodowych działań ma służyć dwóm priorytetowym obszarom:

• ograniczeniu rozpowszechnienia głównych chorób zakaźnych i zapobieganiu niezakaźnym chorobom związanym ze stylem życia. Do chorób tych zaliczyć można HIV/AIDS, gruźlicę, infekcje przenoszone drogą płciową, choroby układy krążenia, odporność na antybiotyki, jak również inne ważne problemy zdrowia publicznego, które wynikają z używania zakazanych środków i występowania szkodliwych społecznie warunków;

• poprawie poziomu życia społecznego i upowszechnianiu społecznie korzystnych stylów życia. W tym wypadku nacisk kładziony jest na wspieranie nawyków właściwego odżywiania, ćwiczeń fizycznych, bezpiecznych zachowań seksualnych, zapewnianie dobrego środowiska społecznego oraz warunków pracy, jak również wspieranie aktywności pozbawionej alkoholu, narkotyków i papierosów. Specjalne znaczenie w tym obszarze priorytetowym przywiązuje się młodzieży, pierwszoplanowej grupy docelowej.

Organami partnerstwa są:

• Coroczna Konferencja Prasowa - forum wymiany opinii politycznych dotyczących działalności Partnerstwa i kierunków jego rozwoju).                                                                                       

• Komitet Wyższych Przedstawicieli - podejmuje decyzje w sprawach proceduralnych i w kwestiach finansowych dotyczących funkcjonowania Partnerstwa i jego mechanizmów, ustanowienia grup ekspertów, przygotowanie dokumentów i propozycji dla Corocznej Konferencji Partnerstwa (PAC).

• 
  Grupy eksperckie - które pełnią rolę doradczą oraz zapewniają merytoryczne wsparcie w przygotowaniu i wdrażaniu wspólnych działań prowadzonych w ramach Partnerstwa, a także służą wzmocnieniu współpracy pomiędzy Partnerami: grupa ekspercka ds. HIV/AIDS; grupa ekspercka ds. zdrowia w więziennictwie; grupa ds. podstawowej opieki medycznej; grupa ds. społecznego włączenia, zdrowych stylów życia i zdolności do pracy (posiada trzy podgrupy, tj. ds. alkoholu, ds. zdrowia młodocianych, ds. zdrowia w miejscu pracy ).

Fundusz Organizacji Narodów Zjednoczonych Na Rzecz Pomocy Dzieciom (UNICEF -United Nations International Children's Emergency Fund) powołano do istnienia w dniu 11 grudnia 1946 roku, jako organizację mającą doraźnie wspierać dzieci w krajach zniszczonych przez II wojnę światową. Inicjatorem powstania UNICEF był dr Ludwik Rajchman, polski lekarz bakteriolog i higienista, który został pierwszym przewodniczącym tej organizacji. W 1953 roku UNICEF uzyskał status stałej agendy systemu Narodów Zjednoczonych, której działalność dedykowana jest dzieciom.
Od tego czasu Fundusz obok działań pomocowych na rzecz dzieci - ofiar wojen, klęsk żywiołowych i katastrof, realizuje przede wszystkim długofalowe programy skierowane na poprawę sytuacji dzieci w krajach rozwijających się. W ponad 160 krajach świata pracownicy i wolontariusze UNICEF troszczą się o zdrowie i wykształcenie dzieci. UNICEF domaga się respektowania praw wszystkich dzieci, mobilizując światową społeczność wokół takich problemów jak przemoc w rodzinie, adopcja, praca dzieci, ochrona zdrowia, wykorzystywanie seksualne.
Główna siedziba Funduszu mieści się w Nowym Jorku. Tam też znajduje się Biuro Dyrektora Generalnego UNICEF, który stoi na czele Rady Wykonawczej. Głównym zadaniem Rady jest opracowanie strategii działań oraz podejmowanie decyzji o sposobie ich wykonania.
Na świecie UNICEF realizuje swoje programy za pośrednictwem Biur Regionalnych znajdujących się w Afryce, Azji, Ameryce Południowej, Europie. W 37 krajach uprzemysłowionych jego bezpośrednimi przedstawicielami są Komitety Narodowe.
Partnerami w działaniach UNICEF są rządy, agencje międzynarodowe, agendy ONZ, organizacje pozarządowe oraz inne instytucje i osoby, które jednoczy dobro dziecka.

EPHA (European Public Health Alliance) - Sojusz Na Rzecz Zdrowia Publicznego

Celem, dla którego stworzono EPHA, jest promowanie i ochrona zdrowia wszystkich mieszkańców Europy oraz promowanie większego zaangażowania jej obywateli w proces kształtowania polityki zdrowia publicznego na szczeblu europejskim. Jej celem jest przekazanie organizacjom lokalnym, krajowym i europejskim informacji dotyczących możliwości i wyzwań, przed którymi stoi polityka zdrowia publicznego w Unii Europejskiej.

Najważniejsze działania podejmowane w UE na rzecz kształtowania polityki zdrowia:

stan zdrowia mieszkańców Unii Europejskiej w tym również po jej rozszerzeniu;

• główne instrumenty UE wpływające na politykę zdrowia publicznego;

• wpływ innych polityk UE (wspólny rynek, rolnictwo, środowisko, badania nauko-

we, BHP itd.) na politykę zdrowia publicznego;

• związek pomiędzy mobilnością pacjentów a zmianami w służbie zdrowia oraz wpływ

tych zjawisk na zacieśnienie współpracy i koordynacji działań w UE;

• wymiana informacji na temat zdrowia i tworzenie najlepszych praktyk;

• waga czynników wpływających na zdrowie (pożywienie, aktywność fizyczna, alkohol,

tytoń, narkotyki, zdrowie psychiczne, obrażenia i uszkodzenia ciała);

• choroby zakaźne i działania podejmowane na szczeblu UE; wpływ pojawiających

się ostatnio chorób (takich SARS i ptasia grypa) na zrozumienie wagi działań podejmowanych na szczeblu UE;

• znaczenie przemysłu farmaceutycznego oraz medycznego dla mieszkańców Europy i gospodarki ich krajów; związek i wpływ kwestii kosztów, konkurencji oraz bezpieczeństwa na całość tworzonych polityk zdrowia publicznego.

WHO (World Health Organization) - Światowa Organizacja Zdrowia

- wyspecjalizowana organizacja ONZ powołana do życia w 1948 roku
- zrzesza aktualnie 191 państw - członków
- powołana z inicjatywy zgłoszonej przez przedstawicieli Brazylii i Chin na sesji naw powołanej Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1945 roku w San Francisco
- celem było stworzenie prawdziwie uniwersalnej o zasięgu globalnym, organizacji zdrowia
- Panamerykańskie Biuro Sanitarne 1902, Międzynarodowe Biuro Higieny Publicznej w Paryżu 1907 r., Organizacja Zdrowia Ligi Narodów w Genewie 1919 r.

Regiony WHO:

-Region afrykański z Biurem Regionalnym w Harare, Zimbabwe (poprzednio w Brazzaville, Kongo;
- Region amerykański z Biurem w Waszyngtonie , USA)
- Region europejski - Kopenhaga, Dania
- Region południowo - wschodniej Azji - New Delhi, Indie
- Region śródziemnomorski - Kair, Egipt
- Region zachodniego Pacyfiku - Manila, Filipiny

Zadaniem WHO jest:

- kierowanie i koordynowanie wszelkich działań dotyczących zdrowia w skali międzynarodowej
- celem tych działań jest osiągnięcie przez wszystkich ludzi możliwie najwyższego poziomu zdrowia
Zadania szczegółowe:
- udzielanie rządom państw członkowskich, na ich życzenie, wszelkiej pomocy w umocnieniu systemu opieki zdrowotnej
- powoływanie i utrzymywanie takich służb technicznych i administracyjnych, jakie są niezbędne dla państw członkowskich, członkowskich tym służb epidemiologicznych i statystycznych
- udostępnienie państwom członkowskim wszelkiej informacji o sytuacji zdrowotnej oraz doradztwa i pomocy w tym zakresie
- stymulowanie działań zmierzających do eliminacji wszelkich chorób epidemiologicznych i innych
- promowanie prawidłowego żywienia, właściwych warunków mieszkaniowych, sanitarnych, pracy oraz innych aspektów szeroko pojmowanej ochrony środowiska naturalnego człowieka
- promowanie międzynarodowej współpracy zarówno pomiędzy indywidualnymi badaczami, jak i grupami zawodowymi i zrzeszonymi w specjalistycznych towarzystwach naukowych w zakresie problematyki ochrony, promocji i wzmocnienia zdrowia
- promowanie i prowadzenie działalności naukowo - badawczej w dziedzinie zdrowia
- opracowanie międzynarodowych standardów żywności, leków i produktów biologicznych
- pomoc w kształtowaniu w społeczeństwach państw członkowskich właściwej wiedzy o sprawach zdrowia
Priorytety WHO:
- wzrost liczby państw członkowskich z 51 (1948) do 191 (2003)
- uniwersalne forum w zakresie spraw zdrowia świata
- 191 państw członkowskich WHO i 125 krajów rozwijających się (w tym 40 najniżej rozwiniętych)

I Światowe Zgromadzenie Zdrowia 1948 rok:
- za priorytetowe uznano programy: walki z malaria, walki z gruźlicą, opieki nad matką o dzieckiem, choroby weneryczne i higiena środowiska

Sukcesy WHO:
- sukces w programie szczepień: z 5 % dzieci urodzonych w danym roku objętych szczepieniami 25 lat temu do 80 % obecnie
- wyeliminowanie ospy
- rozwijanie edukacji zdrowotnej
- zapewnienie prawa do zdrowia i opieki zdrowotnej

Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (ang. International Committee of the Red Cross, ICRC) jest niezależną szwajcarską organizacją o działalności międzynarodowej, założoną w 1863, z siedzibą w Genewie. Międzynarodowa organizacja humanitarna i charytatywna, założona w 1864 z inicjatywy Szwajcara H.Dunanta, w celu niesienia pomocy rannym żołnierzom. Od 1988 Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Półksiężyca.
Obejmuje kilka organizacji: Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, założony w Genewie w 1864, Międzynarodową Federację Krajowych Towarzystw Czerwonego Krzyża, Czerwonego Półksiężyca oraz Czerwonego Lwa i Słońca (nazwa od 1991, wcześniej Liga Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża, utworzona w 1919 w Genewie), Stowarzyszenia Narodowe Czerwonego Krzyża.

Misja Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca
Podstawową misją Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca jest zapobieganie i łagodzenie cierpienia ludzkiego oraz ochrona ludzkiej godności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji dotyczącej narodowości, rasy, płci, przekonań religijnych lub politycznych.
W wypełnianiu swojej misji Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc podejmuje przede wszystkim takie zadania jak:
- ochrona życia i zdrowia,
- zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, zwłaszcza podczas konfliktów zbrojnych i w innych krytycznych sytuacjach,
- praca na rzecz zapobiegania chorobom i rozwijanie pomocy społecznej,
- aktywizowanie pracy wolontariuszy i stała gotowość do niesienia pomocy,
- budowa uniwersalnego poczucia solidarności ze wszystkimi, którzy potrzebują ochrony i pomocy.

Podstawowe zasady:

- humanitaryzm - człowieczeństwo, ochrona życia, zdrowia i poszanowanie ludzkiej godności; - bezstronność - pomoc udzielana bez rozróżnienia wszystkich stron konfliktu, najpierw najbardziej potrzebującym; - neutralność - brak stanowiska w sporach: religijnych, rasowych, politycznych; - niezależność - niezależność od państwa w granicach prawa; - dobrowolność - przynależność do organizacji jest dobrowolna, nieprzymusowa; - jedność - w każdym z krajów istnieje tylko jedna organizacja działająca w ramach Czerwonego Krzyża lub Czerwonego Półksiężyca; - powszechność - wszystkie stowarzyszenia są równe, Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc stara się być obecny na całym świecie.

Bibliografia: „Organizacje Międzynarodowe - poradnik metodyczny”, Tadeusz Grzeszczyk, Prywatna Wyższa Szkoła Handlowa w Warszawie, 1997

4

---