Obowiązki członków zarządu powiatu i województwa
Zarząd powiatu to kolegialny organ wykonawczy, w którego skład wchodzą starosta, jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie w liczbie od 3 do 5 osób. Członkostwa w zarządzie powiatu nie można łączyć z członkostwem w organie innej jednostki samorządu terytorialnego, z mandatem posła czy senatora jak również z zatrudnieniem w administracji rządowej. Członkowie zarządu mogą być wybierani zarówno spośród radnych powiatowych, jak też spoza grona członków rady. Rada, w głosowaniu tajnym wybiera i odwołuje zarząd.
Kompetencje zarządu reguluje art. 32 Ustawy o samorządzie powiatowym. Zdania zarządu powiatowego sprowadzają się w szczególności do: przygotowywania projektów uchwał rady, wykonywanie uchwał rady, gospodarowaniem mieniem powiatu, wykonywanie budżetu powiatu, zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, z wyjątkiem kierowników tzw. służb, inspekcji i straży, gdzie obowiązują odrębne przepisy. W realizacji zadań zarząd powiatu podlega wyłącznie radzie powiatu.
Organizację wewnętrzną jak również tryb pracy zarządu określa statut powiatu. Dodatkowe zadania zarządu mogą wynikać z przepisów szczególnych, np. wydawanie decyzji administracyjnych, wydawanie powiatowych przepisów porządkowych, gospodarowanie powiatowym zasobem nieruchomości. W miastach na prawach powiatu funkcję zarządu powiatowego spełnia prezydent miasta.
Szczególną pozycję zajmuje starosta. Jest on przewodniczącym zarządu powiatu i z tego tytułu organizuje jego pracę:
a) reprezentuje zarząd na zewnątrz,
b) koordynuje i kontroluje prace członków zarządu,
c) przygotowuje materiały na posiedzenie zarządu,
d) zdaje sprawozdanie z działalności zarządu,
e) zapewnia obsługę posiedzeń zarządu.
W sprawach nie cierpiących zwłoki i jednocześnie w stanach zagrożenia może wykonywać kompetencje zarządu z zastrzeżeniem, że nie może to dotyczyć przepisów porządkowych, a ponadto jego akty wydawane w zastępstwie zarządu wymagają zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu. Inne kompetencje starosty, to określone przez ustawę „kierowanie bieżącymi sprawami powiatu”, reprezentowanie powiatu „na zewnątrz”- składanie oświadczeń woli, chyba że ustawa przewiduje inne rozwiązania; kierowanie starostwem powiatowym, a także pełnienie funkcji służbowego przełożonego pracowników starostwa. Starosta realizuje również funkcję zwierzchnika w stosunku do powiatowych służb, inspekcji i straży. Starosta realizuje również kompetencje „własne” w zakresie administracji rządowej i samorządowej. Przejął on bowiem kompetencje kierownika urzędu rejonowego ( jeśli przepisy nie stanowią inaczej, są to zadania urzędów rejonowych rządowej administracji ogólnej oraz zadania i kompetencje kierowników tych urzędów). Kompetencje starosty nie wynikają wyłącznie z ustawy, ale także z licznych przepisów prawa materialnego, zawartych w ustawie kompetencyjnej z 24.07.1998r. w stanach zagrożenia starosta pełni dodatkowe funkcje- opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią, ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy.
W razie nieobecności starosty lub w wypadku czasowej niemożności wykonywania przez niego obowiązków, jego obowiązki wykonuje wicestarosta.
Zarząd rozpatruje na posiedzeniach i rozstrzyga w formie uchwał sprawy należące do jego właściwości. W przypadkach określonych właściwymi przepisami zarząd podejmuje decyzje administracyjne lub postanowienia.
Zarząd podejmuje uchwały, decyzje i postanowienia zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu organu w głosowaniu jawnym chyba, że właściwe przepisy stanowią inaczej.
Z posiedzeń zarządu spisuje się protokół, który podpisują członkowie zarządu obecni na posiedzeniu. Protokół stanowi urzędowe stwierdzenie przebiegu posiedzenia.
Członkowie Zarządu wykonując zadania określone w Statucie Powiatu:
Zapewniają kompleksowe rozwiązywanie problemów powiatu a zwłaszcza w zakresie spraw załatwianych przez podporządkowane imiennie komórki organizacyjne Starostwa Powiatowego oraz jednostki organizacyjne powiatu.
Współdziałają z kierownikami powiatowych służb, inspekcji i straży w zakresie ustalonym przez Starostę zarządzeniem wewnętrznym.
Organizują i prowadzą negocjacje w zakresie porozumień zawieranych przez powiat z gminami, organami administracji rządowej i innymi jednostkami organizacyjnymi.
Współdziałają z organizacjami pozarządowymi.
Organizują czynności w zakresie tworzenia, przekształceń i likwidacji powiatowych jednostek organizacyjnych.
Członkowie Zarządu będący pracownikami Starostwa Powiatowego, wykonujący zadania i czynności w ramach stosunku pracy ponoszą przed Starostą odpowiedzialność służbową na zasadach ogólnych.
Zarząd Województwa jest organem wykonawczym województwa.
W skład zarządu województwa, liczącego 5 osób, wchodzi Marszałek Województwa jako jego przewodniczący, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie.
Uchwały zarządu województwa zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos Marszałka Województwa.
Zarząd województwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa, niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
Do zadań zarządu województwa należy w szczególności:
- wykonywanie uchwał sejmiku województwa,
- gospodarowanie mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo,
- przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa,
- przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie,
- organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi,
- kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierowników,
- uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.
Zarząd wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Marszałkowskiego.
Do zadań Marszałka należy:
1) organizowanie pracy Zarządu,
a) wyznacza terminy, miejsce i czas posiedzeń Zarządu Województwa,
b) czuwa nad zgromadzeniem niezbędnych dla przyjętego porządku obrad materiałów,
c) odpowiada za właściwe dokumentowanie pracy Zarządu Województwa,
2) kierowanie bieżącymi sprawami Województwa,
3) reprezentowanie Województwa na zewnątrz, w tym udzielanie pełnomocnictw procesowych,
4) wydawanie decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej,
5) w warunkach określonych ustawą podejmowanie niezbędnych czynności
należących do Zarządu,
6) pełnienie obowiązków kierownika Urzędu Marszałkowskiego,
7) zwierzchnictwo służbowe względem pracowników zatrudnionych w Urzędzie Marszałkowskim i kierowników wojewódzkich jednostek organizacyjnych,
8) wykonywanie innych czynności wynikających z właściwych ustaw.