Zagadnienia z biomechaniki:

• Kręgosłup i schorzenia kręgosłupa - biomechanika kręgosłupa pod kątem uwarunkowań w budowie, ruchomości, krzywizn kręgosłupa funkcji, zachowanie się segmentu ruchowego na podłożu wykonywanych ruchów w płaszczyźnie przodo-tylnej, bocznej, złożonej;

• Odcinek lędźwiowy - najczęstsze zespoły wyst. L3L4, L4L5, L5S1, korzenie nerwowe które wychodzą od rdzenia kręgowego, które tworzą sploty, a w odcinku LS, najgrubszym i najsilniejszym splotem to nerw lędźwiowo krzyżowy, .... nerw kulszowy

• Mechanizm powstawania rwy, dyskopatii lędźwiowej, lumbalgii, przyczynach wrodzonych. Kręgozmyk - wysunięcie dolnego względem górnego kręgu

• Sakralizacja - zrośnięcie się 2 trzonów kręgów względem siebie.

• Przebyte wrodzone i nabyte wady postawy. Przede wszystkim problemem są ciężkie skoliozy idiopatyczna(niewiadomego pochodzenia, pochodzenia organicznego, wrodzonego na tle najczęściej torakogennym, czyli kostnym, miogennym, czyli mięśniowym, neurogenne, czyli na skutek uszkodzenia, niedożywienia(ischemii) nerwu. Polineuropatia - zapalenie obwodowych nerwów ..........

• PROBLEMATYKA WAD POSTAW - PRZYPOMNIEĆ!!!

• Wady w płaszczyźnie przodotylnej - strzałkowej pod kątem wad pleców i kk piersiowej - hiperkifozy, hiperlordozy, klatki szewskie, lejkowate, kurze

• skoliozy idiopatyczne

• skoliozy czynnościowe ( nabyte) - spowodowane czynnikamy zewnętrznymi, tj. niska ławka szkolna, asymetryczne obciążanie kręgosłupa z jednej strony, te spowodowane przybytymi zapaleniami stawu biodrowego itp.

• Gorsety ortopedyczne i leczenia przedoperacyjne - (gorsety odbarczające) -

• Wyciągi - stosowanie wyciągów i zastosowanie w biomechanice min. w skoliozach

• wyciągi redresyjne, antygrawitacyjne, pulsacyjne, w wodzie, koprela(wprowadził jako pierwszy prof. Dega) - na stole koprela(4 kółka), rozciąga na obie strony za ramiona i obr. miedniczną, są takie co działają pulsacyjnie ( nie stosuje się bez rozgrzewki "na żywca", np. po zabiegu fizykoterapii, po masażu, ćwiczeniach redresyjno rozciągających) .

• W wadach postawy b. istotna jest diagnostyka i kwalifikacja do ewentualnie zabiegów operacyjnych. Skala Hobba, Skala Harringtona, Współczynnik Harringtona są elementami kwalifikującymi do postępowania zabiegowego.

• Miednica i wszystko o miednicy - obręcz miedniczna - anatomia!!!, zachowanie się miednicy w czasie chodu fizjologicznego.

• Jeśli patrzysz sie na dziecko, lub dorosłą osobę pod kątem kręgosłupa i bólów krzyża, najpierw popatrz się, czy ma dobrze ustawioną miednicę, czy trójkąt równoramienny jest taki jak trzeba, symetryczny. utworzony przez spojenie łonowe(lub pępek), i kolce biodrowe.

• Chód koszący

• Skrócenie czynnościowe końćzyn, spowodowane skośnym ustawieniem miednicy, niekiedy spowodowane jest schorzeniami stawu biodrowego, najczęściej przodopochyleniem miednicy, przykurczem zgięciowym w stawie biodrowym( przykurczem zginaczy stawu biodrowego), rozciągnięciem mięśni antagonistycznych.

• Schorzenia stawu biodrowego wieku dziecięcego i występujące patologie w obrębie biodra w wieku dojrzałym.

• Złamania szyjki kości udowej i scalenia( gwoździach, drutach, blachach, którymi scalamy, szczególnie jeśli do tego problemu dołożymy postępujące zjawisko osteoporotyczne. Jeśli młody człowiek scala się drutem, u osób starych należy trzeba wstawić 2 szerokie blachy i scalić je śrubami. Jeśli osoba jest starsza i zniszczona występuje poważna wtórna destabilizacja biodra, zdarza się, że należy wymienić staw biodrowy i wstawić na jego miejsce endoprotezę.

• Patologie występujące w obrębie obręczy barkowej i w kk górnej i dolnej, uszkodzenie splotu barkowego, powikłania pourazowe, stopa ischemiczna (stopa cukrzycowa), chód fizjologiczny, chód patologiczny, biomechanika chodu, analiza i testy diagnostyczne u pacjenta rpzy udarze mózgu pochodzenia obwodowego i ośrodkowego układu.

Szkielet człowieka:

• w 80% z kości zbitej i w 20% z kości gąbczastej

• Zbita tkanka kostna stanowi gęstą, zwartą, zewnętrzną warstwę ( przeważa w trzonach kości długich)

• kość gąbczasta stanowi wewnętrzne utkanie kości ( kręgi, miednica, nadasdy kości..)

Budowa kości:

• osteoklasty - komórki resorbujące kości

• osteoblasty komórki wytwarzające nowy zrąb kostny

• osteocyty - dojrzałe komórki kostne ( powstałe z osteoblastów), które zmniejszyły swoją aktywność metaboliczną)

Osteoporoza:

czyli zrzeszotnienie kości jest chorobą układową, która charakteryzuje się zmniejszoną gęstością mineralną kości, zaburzeniem mikro architektury, zwiększająca w konsekwencji ryzyko wystąpienia złamań. ( doczytaj o osteoporozie kręgosłupa)

Osteoporoza

horoba cywilizacyjna

osteoporoza i jej następstawa należą dogrupy najpoważniejszych i najkosztowniejszych w leczeniu problemó zdrowotnych swiata

25% populacji żeńskiej choruje na osteoporozę

w polsce choruje na nią około 4 mln osób

Czynniki ryzyka osteoporozy:

• wiek powyzej 65 roku zycia

• płeć (częściej u kobiet)

• wątła budowa ciała

• niska masa ciała

• czynnik genetyczny

• menopauza

• długotrwały blok miesiączki (>6mies)

• leki

czynniki środowiskowe:

• niedobór vit. D

• niski poziom Ca

• Nieruchliwy tryb życia

• alko

• cygary

• nadmierna ilość kawy

• niedożywienie

\

Osteoporozy:

pierwotna - idiopatyczna (młodzieńcza), inwolucyjna - pomenopauzalna starcza

wtórna:

• zaburzenie genetyczne

• zaburzenia endokrynologiczne

• choroby przewodu pokarmowego

• zaburzenia hematologiczne

• niedobory pokarmowe

• alkoholizm

• stosowanie niektórych leków

Normalna kośc beleczkowa zbudowana jest ze wzajemnie ze sobą..............

w osteoporozie beleczki kostne zostały zniszczone, budowa zanikowa

choroba scheiermana - choroba wieku młodzieńczego, mylona z hiperkifozą

polega na odwapnieniu kręgów

Usprawnienie pacjentó z osteoporozą:

zapobieganie złamaniom:

• ćwiczenia wzmacniające kości

• wiczenia wzmacniające mięśnie

• ćwiczenia poprawiające równowgę

• ćwiczenia wyrzymałościowe i gibkościowe

• reedukacja prawidłowej postawy ciała

postępowanie po złamaniu:

• stosowanie okresowe ortez i gorsetów

• zabiegi rozluźniające mieśnie

• zabiegi przeciwbólowe

• reedukacja prawidłowej postawy ciała przez ćwiczenia wzmacniające mięśnie

• ćwiczenia ogólnousprawniające oddechowe

do obu:

edukacja

dieta suplementacja ca i witaminy D

farmakoterapia

Przyczyny osteoporozy:

• pourazowa

- po złamaniach

- mikrourazy przeciążeniowe ( sportowcy)

• Czynniki idiopatyczne

• choroby zwyrodnieniowe

• RZS

Czynniki idiopatyczne:

• otyłość

• przeciążenia stawu

• zaburzenia w budowie stawu

• zaburzenia mechaniki stawu

RZS

zapalenie błony maziowej --> uszkodzenie chrząstki stawowej i tk. kostnej --> zniekształcenie stawu

Cechy zmian zwyrodnieniowych stawów:

• zapalenia błony maziowej( różnym stopniu nasilenia)

• niszczenie chrząstki stawowej

• subiektywne dolegliwości bólowe

• postępujące ograniczenie ruchomości

• przewlekły przebieg

Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych (oxarthrosis)

1. wtórna

• martwica głowy kości udowej

• choroba Perthesa

• młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej

• RZS, ZZSK

• choroby układowe

Choroba zwyrodnieniowa stawów biorowych(coxarthrosis)

objawy kliniczne

• ból wysiłkowy

• ograniczenie ruchomości (przykurcze)

• brak stabilizacji miednicy(objawy Duhenne i Trendelenburga)

• utykanie

• funkcjonalne skrócenie kk dolnych

• zanik mięśniowy pośladka i uda

Staw wolny - gdy trzeba wyciągnąć starą proteze, a nie ma wskazan do nowej??????????

Leczenie:

Żadne leczenie nie cofnie istniejących zmian chorobowych, a jedynie możę opóźnić ich dalszy rozwój.

Leczenie zachowawcze

fizyko, farmakoterapia

Endoprotezy stawu biodrowego:

typowe:

cementowe, chorzy powyzej 60-65 rż

bezcementowe - chorzy ponizej 60-65 r. zycia

hybrydy

specjalne

rewizyjne

"custom made"

rewizyjne

choroby nowotworowe

Powikłania aloplastyki:

infekcja:

wczesna

późna

mechaniczne

zwichnięcie endoprotezy

złamanie kości udowej lub dna panewki

obluzowanie endoprotezy

zwapnienia okołostawowe

Alloplastyka kolana:

stosowana w gonartrozach:

klasyfikacja endoprotez kolana ze względu na:

obszar wymiany - jedno, dwu i trój przedziałowe

sposób zamocowania protezy

cementowe

bez cementowe

stopień swobodnego ruchu w stawie

\Elementy

systemy modularne

Liczba wszczepionych endoprotez stawu kolanowego w 1998r:

liczba wszczepionych protez:

niemcy - 50870

francja - 33000

polska - 750

czechy - 2380

węgry - 2172

Nogi obajne (szpotawe)

Bóle Korzeniowe:

• krzywizny, nazwy odcinków :P

• Dolegliwości bólowe kręgosłupa są efektem ucisku na korzonki nerwowe, mają one często charakter nerwobólu.

• Przyczyną mogą być zmiany i stany zapalne w układzie kostnym, stawowym, mięsniowym, w zal. od miejsca mamy do czynienia z bolami korzeniowymi kręgosłupa, takimi jak: rwa karkowa, ramienna nerwobóle miedzyżebrowe, rwa kulszowa. Często określa się je ogólnie jako bóle szyjno ramienne lub ledzwiowo kulszowe.

• Stany upośledzenia sprawności ruchowej może być różny:

• stan ostry - systepuja silne odlegliwosci bolowe, pacjent nie moze chodzic, konieczne jest lezenie i leczenie farmakologiczne,

• LEZENIE W POZYCJI KRUKA, nogi i kolana zgiete pod katem 90*, lezenie na plecach.

• stan podostry, stosuje się środki farmakologiczne, fizykoterapię i rehabilitację ruchową

• Diagnostyka jest ważna, musi być RTG i MRI.

• Stan przewlekły - bóle nawracają po pracy fizycznej, lub przeciążeniach kręgosłupa. Stosuje się systematyczne leczenie usprawniające i fizykoterapia

• pozycja ANTALGICZNA - pozycja przeciwbólowa!!!

• pozycje przeciwóbowe na boku, opuszcza nogi poza podłoże???

Krążek międzykręgowy:

Możliwość amortyzacji

Krążek międzykręgowy składa się z pierścienia włoknistego i jądra miażdżystego

z upływem czasu pod wpływem przewlekłych obciążeń, nieprawidłowej postawie ciała, złych warunków pracy krążek międzykręgowy traci swe właściwości stabilizaujące i amortyzacyjne

dochodzi do zmian zwyr. krążka międzykregowego

osłabiony pierścień nie może utrzymać w swych granicach jądra, zmiany zwyr. która dokonują się w krążku międzykręgowym powodują wypadnięcia jądra przez uszkodzony pierścień włóknisty. Uwypuklenie to powoduje ucisk, początkowo na więzadle kręgosłupa, później na nerwy wychodzące z rdzenia kręgowego, a w końcu na rdzeń kręgowy. Ucisk ten powoduje ostry ból.

METODA MC KENZIEGO:

• ważna znajomość anatomii i biomechaniki kręgosłupa.

• ma zastosowanie w bólach i zespołach bólowych kręgosłupa, ma nacelu uzyskanie ślizgu stawowego, bla bla bla, aby ustawić tarczke międzykręgową cośtam.....

Objaw LASEGA!!!

Rwa Karkowa:

występuje na wskutek zwyrodnienia ucisku na nerwy rdzeniowe w odcinku szyjnym kręgosłupa

Ból promieniuje od szyi do barku i dalej do całej ręki. Towarzyszą mu często przykurcze, w stawach mrowienie w palcach, szczególnie uporczywe w nocy i rano. Należy unikać ciężkich prac fizycznych, długotrwałej jazdy autem, gwałtownych ruchów głową, nagłych obrotów, dłuższego unoszenia jej ku górze i dołowi.

Rwa Ramienna

choroba spowodowana zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa w odc. szyjnym

charakterystyczny jest ból karku i ramienia

najczęściej występuje w starszym wieku.

....

rwa barkowa:

przyczyny:

• zmiany zwyr. odc. szyj. kręgosł

• wypadnięcie jądra miażdżystego,

• guzy rdzenia

• urazy

• zapalenie okołobarkowe

• skurcze naczyniowe

• chory skarży się na ból i drętwienie promieniujące do barku ramienia i ręki, bólom towarzyszy osłabienie i zaniki mięśni objawiające się mniejszą pewnością chwytu , obniżeniem sprawności precyzyjnych, ruchów palców lub utratą kontroli nad stawem ramiennym lub łokciowym.

Objawy:

• silny ból karku i ramienia nasilający się podczas ruchów głowy, kaszlu i kichania, oraz promieniujący do kk górnej

• zależne od miesjca uszkodzenia kręgosłupa, ból promieniuje do bocznej tylnej lub przyśrodkowej powierzchni ramienia

• dolegliwości bólowe powodują, że mięśnie są napięte i przykurczone(zwłaszcza mięśnie karku)

• ból może obejmować takżę plecy (najczęściej okolice łopatki) przednia powierzchnie klatki piersiowej

• pojawia sie zazwyczaj rano po przebudzeniu (czesto nagle)

• niekiedy towarzyszy mu niedowład mięśni

• wyst. mogą zaburzenia czucia w postaci mrowienia i pieczenia ( parestezje)

USZKODZENIA POSZCZEGÓLNYCH CZĘŚCI MÓZGU, A OBJAWY NEUROLOGICZNE!!!

parastezje - słabsze kauzalgiczne

Bóle kauzalgiczne - przeczulice związane z

Zmiany zwyr. stawów kręgosłupa szyjnego mogą doprowadzić do podrażnienia lub ucisku korzeni nerwowych w otworach międzykręgowych - najczęściej C5-C6 lub C6-C7, co powoduje powstanie tzw. zespoły rwy barkowej. Zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego mogą powodować ucisk tętnic kręgowych, zwężenie ich światła oraz podrażnienie zwojów współczulnych, otaczających tętnice, w takich przypadkach mogą wystąpić bóle i zawroty głowy, zaburzenia równowagi, szum w uszach.

Nerwobóle międzyżebrowe

Inną bolesną przypadłością to nerwobóle międzyżebrowe, char. się bólem kłującym, określanym jako: "podobny do prądu biegnącego wzdłuż żeber". Może nasilać się po wysiłku czy po ekspozycji na niską temperaturę.

Ischias(rwa kulszowa)--miesnie przez ktore biegnie nerw kulszowy

bol spowodowany podrażnieniem nerwu kulszowego, który wychodzi z najniższych partii kręgosłupa lędźwiowego i unerwia ruchowo oraz czuciowo znaczne części nóg, nerw kulszowy jest największym w organiźmie czowieka. Rozpoczyna się od splotu krzyżowego grubego pęczka nerwów wychodzących z kiilku otworów międzykręgowych, miedzy 4,5, kregiem ledzwiowym i 1 i 2 kregiem krzyzowym, nerw ten opuszcza miednice od tyłu dla każdej nogi osobno, przebiega miedzy miesniami posladka a następnie zdąża po tylnej stronie uda w dół, mija dol podkolanowy, gdzie dzieli sie na kilka czesci unerwiających łydkę oraz stopę.

W przypadku zespołu kulszowego w przebiegu głównego pnia nerwu kulszowego oraz jego rozgałęzień stwierdza się typowo rozmieszczone bolesny pkt. zwlaszcza na posladkach podudziu i stopie, uszkodzenie ktoregos dysku kregosłupa ledzwiowego jest jedna z głównych przyczyn trwy kulszowej. ................................

Rwa kulszowa przyczyny:::::

• zła postawa ciała

• skrzywienie kręgosłupa

• wrodzone wady budowy kręgów

• zmiany zwyrodnieniowe tej okolicy

• moga sie pojawic w wyniku dlg. trwalego stresu

• przeciazenia pracą fizyczną i umysłową

• osłabienie odporności

• niekidy powoduje je praca w pochylenia

• albo nagły nieprawidłowy ruch szczególnie gdy nie jesteśmy przyzwyczajeni do wysiłku fizycznego

• często powodem są też zwyrodnienia krążka międzykręgowego

• jego przemieszczenia na wskutek wady budowy lub przesunięcia dwóch sąsiednich kręgów albo

• przepukliny jądra miażdżystego

• wypadnięcie dysku powoduje ucisk na korzenie nerwowe (rwa kulszowa). Bardzo często dochodzi do drażnienia korzeni nerwowych, dlatego ból może promieniować od okolicy krzyżowej przez pośladek do kończyny dolnej, a nawet do stopy i palców.

Mięśnie grzbietu i grzucha, gdy rozjebane, nie pozwolą na powstanie rwy kulszowej! :D

W okresie ostrym występuje stan zapalny i obrzęk okolicy korzeni nerwowych. Silny ból promieniuje do jednej lub obu nóg i uniemożliwia poruszanie się. Ostry ból promieniują również do pośladka, biodra, tylnej powierzchni uda, stawu kolanowego i łydki, należy wówczas leżeć w łóżku przez około 3 tygodni, przyjmować pozycje przeciwbólowe, które rozluźniają mięśnie. Zazwyczaj najmniej bólu sprawia leżenie z uniesionymi nogami, tak aby biodra i kolana.............................................

W okresie przewlkłym odczuwa sie umiarkowany ból, przy zmianach pozycji ( siadaniu, wstawaniu, obrotach)..................

Nawroty w rwie kulszowej występują w określonych odstępach czasu, gdy nadbudujemy mięśnie, szansa nawrotów spada!!!!!!!!!!1

Nerwów rdzeniowych jest 31 par!!!!!!

Dyskopatia!!!!!!!

Dyskopatia L3-L4 lub spondyloza są przyczynami bólowymi zespołów korzeniowych kręgosłupa,przktycznie występują:

............

...........

............

unerwienie przypomnieć i chuj!!!!

Lumlgia - postrzał

objawia się silnym bólem pleców odcinka krzyżowo lędźwiowego, czasem promieniuje do konczyny, jesli pojawia sie nagle, np. po pochyleniu lub skrecie tułowia, to zwane jest wtedy postrzałem, spowodowane jest zaburzeniem ruchomości kręgosłupa i w konsekwencji podrażnieniami tkanki łącznej oraz mięśni.

Kręgozmyk - Anomalia w budowie

przesunięcie kręgu górnego wzgl. górnego w płaszczyźnie przodotylnej.

Sakralizacja:

jest to zrośnięcie się V kręgu lędźwiowego z I krzyżowym.

Diagnostyka i badanie są ważne

1. wywiad

2. badanie objawów ( test Lasegue;q)

3. ustalenie programu rehabilitacjii

• leczenie zachowawcze, przedoperacyjne

• leczenie pooperacyjne

4. rehabilitacja przewlekła środowiskowa

polecenia zego unikac

wzmocnienie miesni kregosłupa

od czasu do czasu uzdrowiskowe

aktywnośc wizyczna

Profilaktyka wtórna:

PREWENCJA WTÓRNA WAŻNA!!!

Amputacja w obrębie kończyny dolnej

Amputacje kończyn górnych

Wskazania

poziomy amputacj

dlaczcego wysokosc amputacji jest inna

w podudziu nie amputujemy nad kostką.

Hartowanie kikuta:

bandażowanie

formowanie kikuta

Zaprotezowanie

Techniki amputacji:

mioplastyczna

gilotynowa

fizjologiczna

naczyniowa

WYKŁĄD SZPUNARA - AMPUTACJE dobrze opracowane!!!

CUKRZYCA, AMPUTACJE Z POWODU CUKRZYCY!!!!

Fizjoterapeuta:

Człowiek po studium medycznym, po studiach licencjackich i/lub magisterskich.

wześniej: awf + rehabilitacja = fizjoterapeuta i chuj

UR -

Terapia manualna zespołów bólowych kręgosłupa.

Pytania do testu:

1. Sakralizacja -

2. kręgozmyk -

3. przebieg nerwu kulszowego -

4. segment ruchowy i rola tarczki międzykręgowej -

5. etiopatogeneza przepukliny jądra miażdżystego

6. unerwienie noceceptywne rdzenia kręgowego -

7. rwa barkowa -

8. etiopatogeneza na tle zmian zwyrodnieniowych zespołów bólowych kręgosłupa -

9. funkcja środka ciężkości i fizjologiczne ustawienie miednicy -

10. pozycje antalgiczne w ostrym okresie rwy kulszowej -

11. test lasega - badanie

12. test schobera - opisać

13. mięśnie powierzchowne i głębokie grzbietu ( te co ćwiczymy do gorsetu mięśniowego)-

14. wyciągi mięśnowe - zastosowanie (kiedy i jak stosujemy?)

15. lumbalgia - przebieg choroby

16. rehabilitacja w 3 okresach zespołów bólowych kręgosłupa LS, w tzw. ostrym, podostrym, przewlekłym.

17. Fizjo profilaktyka zespołów bólowych kręgosłupa z wykorzystaniem hydroterapii i balneoterapii

18. Wskazania do zabiegu operacyjnego w dyskopatii

19. postępowanie po operacyjne - rehabilitacja

20. Techniki manualne i diagnostyka w zespołach bólowych kręgosłupa

Przeczytać metodę mc kenziego, manualną bla bla bla.

SKOLIOZY:

boczne skrzywienie kregosłupa o 10 *

skrzywienie wielopłaszczyznowe a nie boczne

uwarunkowania dobrej postawy i metody badan postawy:

mięśnie stabilizujące kręgosłup po obu stronach, oraz mm grzbietu klatki piersiowej, brzucha,

rola miednicy w kształtowaniu postawy i zachowanie się środka ciężkości

Torsja kręgosłupa - wielopłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa, manifestujące się skośnym ustawieniem łopatek, żeber, miednicy i mostka,

badamy: linia barkó, kąt talii,

patrzymy na wzniesienie garbowe.

sprawdzamy fałdy mięśni

polecamy dziecku wykonać skłon do przodu, flamastrem zaznaczamy przebieg wyrostków kolczystych

dziecko ustawiamy z przodu, obserwujemy linie barkó, przebieg mostka, sprawdzamy piersi u dziewczynki, na wdechu sprawdzamy łuki żeber, czy na jednakowej wysokości są kolce biodrowe przednie górne

patrząc na dziecko z boku patrzymy na brzuch, czy głowa jest w osi ciała, łopatki

Dziecko możę dostać skolioze od niemowlęctwa do okresu dojrzewania.

Efekty skoliozy pogłębione w okresie wzrostu mogą pozostać na całe życie.

PATOGENEZA:

Faza I - powstanie bocznego wygięcia pierwotnego.

Faza II - pod wpłwem siły ciężkości z jednej strony i sił wzrostowych zdrugiej następuje pogłebienie wady, a następnie jej utrwalenie(rotacja i torsja)

faza III - ..............

Skala Cobba 0-30; 30-60; 60-80; >80

skolioza posturalna - na skutek skrócenia czynnościowego bioder.

80% skolioz to skoliozy idiopatyczne i chuj!

Podział ze względu na okres życia w którym się pojawiają:

pierwszy rż 6-24mż

5-6 rż

11-14 rż - zakonczenie wzrostu

Progresja skrzywienia

Większa w okresie przyspieszonego wzrostu

szybksza w odcinku thL i TH

szybsza u dzieci chorowitych i wątłych

im wcześniej się pojawi tym większe zniekształcenie

Ustaje w momencie zakończenia wzrostu kostnego

wg badaństatrtystycznych częściej występuje u dziewcząt

Sc idiopatyczna cechuje się tendencją do coś tam...................

podział ze wzgl, na ilość łuków: jedno, dwu, wielołukowe

progresja:

jak szybko postępuje i zwiększa się współczynnik Cobba i współczynnik hamiltona:

współćzynnik hamiltona - kąt skrzywienia podzielony przez ilość kręgów objętych skrzywieniem.

Współczynnik 5 jest wyznacznikiem do zabiegu.

Rozkurka Hammiltona -

I rzędowe cechy skolioz

przy 3 łukach pierwotna skolioza jest w środku i chuj!

Kurcz szyi

Najgorzej rokują wczesne skoliozy, najgorzej miogenne, neurogenne i chuj!

Gorsetowanie jest w chuj ważne, kontrolne zdjęcia RTG co 6-12 miechów

Chód i biedro:

predyspozycję wg. których :

• rola miednicy w kształtowaniu postawy ciała i funkcji kręgosłupa

• anatomia i biomechanika stawu kulistego ( stawu biodrowego)

• badania diagnostyczne ruchomości stawu biorowego i wydolności pracy mięśni (mięśnie działające na staw biodrowy i topografia).

• punkty kostne w obrębie miednicy i stawu biodrowego będące wyznacznikami pomiarów skrócenia czynnościowego kończyn, obwodów, długości

• krętarz potrzeby przy pomiarze długości

• gdy skrócenie czynnościowe pomiar względny i bezwzględny

• przyczyny skrócenia czynnościowego kkd:

• trójką równoramienny i równoboczny

• wyrównujemy wkładkami ortopedycznymi

• anomalia w obr. odc lędźwiowego mogą wpłwać na biodro itd itp przez zaburzenie trójkąta równoramiennego

• warunkiem prawidłowego chodu fizjologicznego jest współpraca wszystkich wyznaczników chodu, które w czasie wykroku, zakroku, nakładają się na siebie i muszą być ze sobą kompatybilne.

• Rola miednicy w czasie chodu:

• Miednica pracuje w 3 płaszczyznach

1. w czasie wykroku miednica skręca się i rotuje 4*

2. równocześnie w czasie wykroku w czasie hamowania włączają się mięśnie kulszowo goleniowe ( półścięgnisty, półbłoniasty....(ważne jak chuj!) 70% tracimy na hamowanie a nie na wyrzucanie nogi

3. również w czasue chodu miednica przenosi ciężar ciężkości na boki, nadmierne przesuwanie się na boki kontrolowane jest przez mięsień pośladkowy średni, przyczepia się na krętarzu dużym, wraz z pośladkowym małym i rotatorami zewnętrznymi.

4. Trójkąt równoramienny

5. Unoszenie miednicy do góry i na dół jest determinowane przez: zgięcie w biodrze, zgięcie w kolanie, grzbietowe zgięcie stopy.

6. Musi sprawny być czworogłowy, krawieci, biodrowo lędźwiowy

7. Absolutnie sprawny musi być czworogłowy i piszczelowy przedni.

8. Jeżeli któryś z tych determinantów odpada, chód jest patologiczny

9. omów wszystkie zadania mm czworogłowego uda w czasie chodu:

• czworogłowy zgina biodro wraz z biodrowo lędźwiowym i krawieckim

• silnie prostuje staw kolanowy jako jedyny prostownik

• napina rzepkę przechodząc przez więzadło właściwe rzepki

• w czasie chodu trzyma napięcie rzepki do momentu zetknięcia się pięty z podłożem.

• odpowiada za wyjście w górę po schodach, zejście z góry na dół

• dzięki czworogłowemu przechodzimy z przysiadu do wyprostu

• TEST: WYPROSTOWANIE Z PRZYSIADU, PARE

• GŁOWA BOCZNA ODPOWIADA ZA OSTATNIE 15* WYPROSTU

• Z CZWOROGŁOWYM WSPÓŁPRACUJĄ MM ANTAGONISTYCZNE W JEDNYM PRZYPADKU: W STANIU OBÓNÓŻ

• KULSZOWO GOLENIOE, BRZUCHATY ŁYDKI, PODKOLANOWY,

• W jaki sposób można do mm podkolanowego dotrzeć: przez synergizm, zgięcie grzbietowe

• Kolano suche: maziówka jest wyschnięta i nie ma ślizgu śladowego. Stosuje się bolesną redresję, aby osiągnąć 15*.

• Stopa:

• Osoby zaprotezowane muszą mieć dobrą stopę i chuj

• Anatomia stopy:

• Każda kość jest torebką stawową. Rehabilitacja przy zjebanym stawie skokowym trwa długo

• U dzieci z MPD jest ważne, bo przykurcz jest zajebiście duży, ścięgno achillesa znacznie się skraca.

• mm w obrębie całej stopy:

• podeszwowy stopy,

• glistowate

• międzykostne grzbietowe i podeszwowe

• mm idące do palucha, krótkie i długie

• mięśnie strzałowe i piszczelowe

• mm piszczelowe przedni i tylny supinują stopę ( na zewnątrz odwracają)

• przedni unosi stopę, tylni zgina stopę

• Strzałkowe podeszwowo zginają i nawracają stopę ( pronują)

• odwracanie stopy - 35*, nawracanie 25*

• W stawie skokowym górnym zachodzi ruch zgięcia w płaszczyźnie strzałkowej, w dolnym zachodzi ruch odwracanie i nawracania: stawy schoparda i isfranca???

• Jest łuk podłużny (dynamiczny), łuk statyczny ( gdzie się podpieramy)

• dwa łuki poprzeczne: jeden na przodostopiu(kk. śródstopia i palców) , drugi na --- chuja z tego wiem

• Przykład dla dziecka z MPD: nacinanie operacyjne, aby wydłużyć ścięgno achillesa

• JEśli wydłużamy to śc. achillesa dziecko staje, ale chód jest szurający, nie ma sprężystości stopy.

• TRZA UMIEĆ PRZEANALIZOWAĆ BIOMECHANIKĘ PRACY MIĘŚNI W CZASIE CHODU!!!

• O CHODZI PATOLOGICZNYM MÓWIMY W TEDY, GDY KTÓYŚ Z DETERMINANTÓW WYPADA, ZE WZGLĘDU NA CHORY STAW, LUB PRZYCZYNĘ NEUROLOGICZNĄ!(porażenie niedowład itp.), LUB PATOLOGIE WYSTĘPUJĄCE W OBRĘBIE MIEDNICY.

• CHÓD MOŻE BYĆ ZAKŁÓCONY ZE WZG. NA WYSTĘPUJĄCE U WIELU PACJENTÓW WYTWORZONE KOMPENSACJE, JAK W PRZYPADKU NIEKTÓYCH SCHORZEŃ TJ. ZZSK, ZESPOŁY BÓLOWE STAWU BIODROWEGO, ZESPOŁY BÓLOWE KRĘGOSŁUPA I WADY POSTAWY.

• TYP CHODU TZW. MAJESTATYCZNY, CZY ŻEGLARSKI, NIE JEST CHODEM PATOLOGIZCNYM, MIMO TEGO, ŻĘ MUSI BYĆ POSTAWA OBRONNA. Obwodowe zaburzenia narządu ruchu:

• Neuropatie pourazowe - dot. ucisków, uszkodzeń nerwów obwodowych, oraz zespołów bólowych nerwów, korzeni, splotów.

• zespołami z ucisku nazywamy uszkodzenia nerwów obwodowych występujących najczęściej z niedokrwienia nerwu(ischemii).

• jednostka motoryczna - def.....................

• najczęstrze przyczyny ucisków to:

10. różnorodne urazy zewnętrzne, najczęściej skomplikowane złamania kości długich

11. guzy(śródstawowe i inne)

12. wyrośla kostne - guzki reumatoidalne, osteofity, haluksy, idt itp, rozwijające się na tle postępującej choroby zwyrodnieniowej

13. obrzęk tkanek miękkich w wyniku różnych schorzeń metaboliczcnych

• różne stopnie uszkodzenia nerwów obwodowych wg seddona:

1. neurotraksja(neurotraxis), najlżejsze uszkodzenie nerwu, bez zniszczcenia aksonu, czyli pnia nerwu, charakteryzuje się parastezjami(przeczulicami), bulami kauzalgicznymi, zaburzeniami czucia, nawet niedowłądami; zmiany ustępują po określonym okresie czasu w sposób samoistny, nie wymaga zabiegu operacyjnego

2. postać aksonotmezis - w uszkodzeniu tym dochodzi do przerwania aksonów, przy zachowaniu osłonki mielinowej. Przerwane włókno aksonu ulega zwyrodnieniu, następnie dochodzi do reinerwacji(odbudowanie nerwu). Proces ten trwa wiele miesięcy, polega na stopniowym i powolnym wzroście aksonu, w nieuszkodzonym kanale osłonki mielinowej.

3. neurotmesis - najcięższe uszkodzenie, dochodzi o całkowitego uszkodzenia pnia nerwowego i osłonki, pozostają dwa kikuty, które to ulegają zwyrodnieniu, a leczenie może być tylko operacyjne.

4. Na uwagę zasługuję czas, który wpływa na odrodzenie się nerwu, jaki upłynął od czasu urazu mechanicznego, wyniki diagnostycznego badania, jakim jest, EMG.

5. W leczeniu operacyjnym w zależności od uszkodzenia stosujemy zabiegi:

• neuroliza - stosuje się w uszkodzeniach narządu ruchu obwodowego, odbarczenie nerwu z otaczających go zrostów uszkodzonych mięśni ścięgien i kości.

• transpozycja - przeniesienie nerwu w miejsce, gdzie nie będzie on uciskany.

• rekonstrukcja nerwu - zeszycie dwóch kikutów i zastosowanie tzw. przeszczepu kablowego, ale takie scalenie kikutów może być jeżeli te odległości są nie większe niż 2 cm.

• kauzalgia - objawy uszkodzenia dużego pnia nerwu, np. nerwu pośrodkowego czy kulszowego, spowodowana silnym bólem z objawami wegetatywnymi.

• Polineuropatia - wielonerwowe zapalenie nerwów,

• Grubsze nerwy obwodowe:

• ze spolotu ramiennego ---> nerw promieniowy(nervus radialis)(objaw: ręka cepowata; upośledzone prostowanie kończyny w stawie łokciowym)

• nerw pośrodkowy, jest istotny w powstawaniu zespołu cieśni nadgarstka. Nerw pośrodkoy często biegnie między nerwem łokciowym a promieniowym,

• uszkodzenie nerwu łokciowego - Ręka szponiasta, jest przeprost w stawach śródręczno-palcowych, przypomina rękę RZS,

uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego to jets:

• niedowłady połowicze;

• zaburzenia czucia głębokiego i powierzchownego

• zaburzenia wyższych czynności mózgowych, do których zaliczamy wszystko to co jest znamienne dla człowieka. Inteligencja, percepcja świata zewnętrznego, odbiórp przez narządy zmysłu, interpretacja(wrażenia, spostrzeżenia), koncentracja i uwaga, zdolność logicznego myślenia(skłąda się na to synteza i analiza), indukcja i dedukcja, zapamiętywanie(pamięć), zdolność pisania czytania, komunikowania się werbalnie i pozawerbalnie(słowem i poza słowem),

• spastyczność(scyzorykowata)

• np. zespoły otępienne, alzheimer, parkinson nie, bo to pieniowe sprawy,

Dopamina:

porważenie w centralnym - spastyczne

porażenie w obwodowy - wiotkie

Zespoł stożka rotatorów - ucisk na splot barkowy, budują go 4 mięśnie,

1. nadgrzebieniowy

2. podgrzebieniowy

3. obły mniejszy

4. podłopatkowy

Zespół ten jest skutkiem nakładających się mikrourazów, rozwojem choroby zwyrodnieniowej, co powoduje niedokrwienie i przewężenie w obrębie przestrzeni podbarkowej, w której znajduje się stożek rotatora.

Najczęściej dochodzi do uszkodzenia przyczepu mięśnia nadgrzebieniowego i podgrzebieniowego.

może też dojść do całkowitego lub częściowego oderwania przyczepu od guzka większego kości ramiennej.

W skład stożka(pierścienia) rotatorów, mięśnie wchodzące w skład opłaszczają głowę kości ramiennej, a funkcją ich jest rotacja przy której występuje ból i odwodzenie kończyny.

---