Pierwsza lekcja - mgr. Grażyna Młynarska - SP 5 w Gdańsku
1.Na pierwszym spotkaniu z Kolorową Ortografią nauczyciel przedstawia dzieciom postać Ortofrajdka - małego skrzata, który będzie towarzyszył im w ortograficznych zabawach. Opowiada o jego przygodach w Krainie Kolorowej Ortografii. Zaznacza, że na lekcjach od dzisiaj będzie kolorowo, ponieważ wyrazy z "ch", "rz", "ż", "h", oraz wyjątki z "sz" zostaną zaznaczone odpowiednimi barwami. Zapoznaje uczniów z zasadą Ortofrajdy. Dzieci uczą się wiersza: "ó" z kreską różowe od dziś będzie, "rz" granatowe wszędzie, "ż" zielone niezawodnie, "h" brązowe bardzo modnie, wyjątki z "sz" czerwone, "u" i "ch" czarnym posmolone." Następnie zawiesza obrazki, których kolor kojarzy się z kolorem litery, np.: żaba - obok ż zielone, morze - obok rz granatowe, herbatnik - obok h brązowe, kłębek różowej włóczki - obok ó różowe. Następnie proponuje uczniom pierwszy zestaw wyrazów, których pisownię można skojarzyć z wybranym kolorem Ortofrajdy. Wąż i żmija wiją się w zielonej trawie. Żyrafa obżera się zielonymi listkami. Żaneta wycięła nożyczkami zieloną żabę. Mama niesie warzywa w granatowej siatce. Katarzyna pływa w morzu. Towarzysz Krzysia ma granatowe spodnie. Józefina dostała różowego królika. Córka króla ma różowe policzki. Ania spróbowała różowej lemoniady. Pamiętnik w kształcie serca. W pszenicy rosną czerwone maki, a pszczoły piją z nich słodki nektar. Henio zajada smaczne herbatniki. Halinka pije herbatkę. Hania powiesiła na haku hiacynty.
2. Krok drugi to czytanie wyrazów, zdań i krótkich tekstów drukowanych, w których "ó", "u", "rz", "ż", "h", "ch" oraz wyjątki z "sz" zaznaczone są wg zasady Kolorowej Ortografii, np.: nauczycielka zapisuje na tablicy wyraz góra - ,,ó'' różową kredą. Dzieci przepisują do zeszytu wyraz lub otrzymują kartę pracy z wyrazami, w których trudność ortograficzna przedstawiona jest za pomocą pustego okienka i kolorują kredkami brakujące ortogramy.
3. Krok trzeci może polegać na układaniu i pisaniu zdań z wyrazami, w których trudność ortograficzna zaznaczona jest wg zasady Kolorowej Ortografii np. nauczycielka wiesza na tablicy wyraz Halinka, ortogram przedstawia za pomocą brązowego prostokąta. Dzieci układają z tym wyrazem zdanie i zapisują do zeszytu.
4. W kolejnym kroku wykorzystujemy teksty z podręcznika. Dzieci czytają i podkreślają w nich wyrazy z "u", "ó", "ż", "rz", "h", "ch" i wyjątki. Następnie nauczycielka rozdaje karty pracy z wybranymi ortogramami z tej czytanki, ale w miejscu liter sprawiających trudność w pisaniu, są luki. Zadaniem dzieci jest pokolorowanie kwadratów w wyrazach wg zasady Kolorowej Ortografii, następnie sprawdzenie poprawności wykonanego zadania z tekstem .
5. W celu utrwalenia pisowni wyrazów z trudnościami ortograficznymi uczeń może w wybranych opowiadaniach, swobodnych tekstach, notatkach, opisach, listach, przepisywanych tekstach zaznaczać ortogramy wg zasady Kolorowej Ortografii.
6. Następnie przygotowujemy podstawowy zestaw pomocy dydaktycznych, które wykorzystamy podczas zabaw i ćwiczeń ortograficznych:
-kolorowe lizaki
-kolorowe półeczki
-kartoniki z ortogramami
-koszulki zawieszone na wstążkach, w których kolorowe prostokąty: różowy, zielony, granatowy, brązowy, czerwony, czarny oraz ortogramy, można wymieniać wg potrzeb.
7. Trudność ortograficzną w wyrazie możemy przedstawić w postaci:
-pustego okienka lub w kolorze brakującej litery
-obrazka, którego kolor kojarzy się z kolorem litery
-zaznaczenia liter ż, rz, ó, u, h, ch, sz odpowiednim kolorem.
8. Do nauki trudnych reguł ortograficznych autor proponuje wykorzystanie tekstów wierszowanych, które pomagają zapamiętać zasady pisowni ortogramów.
9. Nauczyciel ułatwia dzieciom zapamiętanie znaczenia koloru i litery np. poprzez zawieszenie w klasie obrazków, których kolor kojarzy się z kolorem litery, np.:
-żaba - w kolorze intensywnej zieleni i obok litera ż napisana kolorem zielonym
-morze - w kolorze granatowym i obok dwuznak rz napisany kolorem granatowym
-herbatnik - w kolorze brązowym i obok litera h napisana kolorem brązowym
-włóczka - w kolorze różowym i obok litera ó napisana kolorem różowym .
10. Propozycja zabawy do utrwalenia kolorów, np.: ,,Ptaki''. Nauczycielka zawiesza w różnych miejscach klasy gniazda dla ptaków w kolorach Ortofrajdy i stawia na ławce koszyk z czarnymi literami i dwuznakami. Wyjaśnia dzieciom, że będą ptakami, które szukają pożywienia. Każdy ptak chwyta jedną literę lub dwuznak i ucieka do swojego gniazda: ż - do zielonego itd. Wybrane dziecko podnosi do góry czapeczkę, pod którą ukryta jest litera wg zasady Kolorowej Ortografii. Wszystkie ptaki sprawdzają, czy trafiły do swojego gniazda.
11. Kolorową Ortografię możemy wykorzystać również w czasie recytacji i inscenizacji wierszy oraz baśni. Do scenografii i kostiumów wykonuje tabliczki z ortogramami napisanymi wg zasady Kolorowej Ortografii. Dzieci wymawiając słowo sprawiające trudność w pisaniu, wskazują jednocześnie na jego zapis graficzny, czyli wyraz.
12. Kolorowe dyktando przeprowadzam w celu sprawdzenia poziomu opanowania opracowanych ortogramów. Traktuję je również, jako utrwalenie wiedzy. Poprzez dyktanda możemy np. przybliżyć dzieciom wiadomości o swoim mieście, życiorysy sławnych postaci, wiadomości o innych państwach Europy. Nauka ortografii poprzez zabawę jest przyjemna i dzieci chętnie biorą w niej udział, ale również czasochłonna, dlatego przeprowadzanie dyktand odbywa się w różnych odstępach czasu, w zależności od ilości wprowadzanych ortogramów i stopnia ich trudności. Przygotowując uczniów do pokolorowania dyktanda, prowadzę kilka zabaw z tymi samymi wyrazami, aby dobrze zapamiętali obraz graficzny ortogramów i mogli w 100% prawidłowo je pokolorować. Dzieci osiągają wtedy sukces, są zadowolone i chętnie przygotowują się do następnego dyktanda. Wyniki zamieszczam na tablicy, aby mogły obserwować swoje postępy.
13. Zachęcam do pracy metodą Kolorowej Ortografii, ponieważ rozwija ona nie tylko zainteresowania i aktywność twórczą dzieci, ale również nauczycieli.
14. Zasygnalizowałam najważniejsze elementy zabaw i ćwiczeń ortograficznych, które pokazują, jak można bawić się z Kolorową Ortografią nie posiadając komputera. Dokładny opis znajduje się na stronie internetowej