PODSTAWY WYBORU SYSTEMU KANALIZACYJNEGO
Zalety i wady różnych systemów kanalizacyjnych
System |
Zalety |
Wady |
Ogólnospławny |
Zazwyczaj tańsza w budowie (jednosieciowa) |
Większe koszty oczyszczalni i obiektów sieciowych |
|
Zazwyczaj tańsza w eksploatacji (jednosieciowa) |
Dodatkowe koszty przelewów i burzowców |
|
Mniejsze długości (koszty) przykanalików |
Nierównomierna praca oczyszczalni i obiektów sieciowych (deszcz/bez deszczu) |
|
Zazwyczaj krótsza sieć |
|
|
Prostszy układ sieci - w planie i wysokościowo |
Małe prędkości przy pogodzie bezdeszczowej |
|
Zajmuje mniej miejsca pod powierzchniami ulic |
Zanieczyszczanie wód odbiorników |
|
Możliwość spławiania śniegu |
Zazwyczaj większe zagłębienia kanałów |
|
„Czysty” system (brak dzikich przykanalików) |
Możliwość zalewania najniższych pomieszczeń |
Rozdzielczy |
Mniejsze koszty oczyszczalni i obiektów sieci ścieków komunalnych |
Zazwyczaj droższa w budowie (dwusieciowa) |
|
|
Zazwyczaj droższa w eksploatacji (dwusieciowa) |
|
Możliwość etapowania budowy |
Większe długości (koszty) przykanalików |
|
Ścieki deszczowe trafiają na oczyszczalnię deszczową |
Zazwyczaj dłuższa sieć |
|
Równomierna praca oczyszczalni i obiektów sieci ścieków komunalnych (deszcz/bez deszczu) |
Znaczne podwyższenie kosztów w przypadku konieczności oczyszczania ścieków deszczowych |
|
Nie są zalewane najniższe pomieszczenia |
Skomplikowany układ sieci - w planie i wysokościowo |
|
Równomierne i większe prędkości w kanałach sieci ścieków komunalnych |
Zanieczyszczenie odbiornika ściekami deszczowymi przy braku oczyszczalni ścieków deszczowych |
|
Mniejsze przekroje kanałów |
Możliwość „dzikich” przykanalików |
|
Zazwyczaj mniejsze zagłębienia kanałów |
Trudność budowy w wąskich ulicach |
Półrozdzielczy |
Mniejsze koszty oczyszczalni i obiektów sieci ścieków komunalnych |
Zazwyczaj droższa w budowie (dwusieciowa, większe kanały ścieków komunalnych, separatory) |
|
Możliwość etapowania budowy |
Zazwyczaj droższa w eksploatacji (dwusieciowa) |
|
Ścieki deszczowe trafiają na oczyszczalnię deszczową |
Większe długości (koszty) przykanalików |
|
Równomierna praca oczyszczalni i obiektów sieci ścieków komunalnych (deszcz/bez deszczu) |
Zazwyczaj dłuższa sieć |
|
|
Znaczne podwyższenie kosztów w przypadku konieczności oczyszczania ścieków deszczowych |
|
Nie są zalewane najniższe pomieszczenia |
|
|
Zazwyczaj mniejsze zagłębienia kanałów |
Skomplikowany układ sieci - w planie i wysokościowo |
|
Mniejsze przekroje kanałów |
Trudność budowy w wąskich ulicach |
|
Równomierne i większe prędkości w kanałach sieci ścieków komunalnych |
Możliwość „dzikich” przykanalików |
|
|
Zanieczyszczenie odbiornika ściekami deszczowymi przy braku oczyszczalni ścieków deszczowych |
|
Dobra ochrona odbiornika |
|
Czynniki mające wpływ na wybór systemu kanalizacji
Możliwość odprowadzania z terenu zlewni ścieków deszczowych poza siecią kanalizacyjną.
Sieć hydrograficzna (ilość i układ cieków powierzchniowych).
Wielkości odbiorników ścieków i ich zdolności do samooczyszczania.
Rodzaj ścieków przemysłowych i deszczowych, tzn. stężenia ich zanieczyszczeń i możliwości odprowadzania bezpośrednio do odbiorników bez oczyszczania (ścieki deszczowe lub zmieszane ścieki deszczowe, bytowo-gospodarcze i przemysłowe).
Gęstość zabudowy, układ urbanistyczny i inne cechy zagospodarowania przestrzennego kanalizowanej zlewni.
Możliwości finansowe.
Charakterystyka zlewni ścieków preferująca określony system kanalizacji
System ogólnospławny
konieczność odprowadzania wszystkich ścieków
brak możliwości odprowadzania ścieków deszczowych po powierzchni terenu, rowami, krótkimi kanałami itp. sposobami
brak na terenie zlewni lokalnych odbiorników ścieków deszczowych
możliwość stosowania przelewów burzowych na terenie miasta (możliwość wprowadzania do wód ścieków z przelewów)
system w budowie i eksploatacji tańszy niż inne
duża powierzchnia kanalizowana o zwartej zabudowie
niewielkie i zróżnicowane pod względem kierunków spadki terenu
zagospodarowanie terenu powodujące duże współczynniki spływu
odbiornik ścieków z przelewów burzowych gwarantuje warunki samooczyszczania
System rozdzielczy pełny
konieczność odprowadzania wszystkich ścieków
brak możliwości odprowadzania ścieków deszczowych po powierzchni terenu, rowami, krótkimi kanałami itp. sposobami
istnienie na terenie zlewni lokalnych odbiorników ścieków deszczowych
odbiorniki ścieków nie mogą przyjmować nieoczyszczonych ścieków z przelewów burzowych
wszystkie odbiorniki ścieków deszczowych mogą przyjmować nieoczyszczone ścieki deszczowe
system w budowie i eksploatacji tańszy niż inne
konieczność etapowania budowy (przy niezbyt dużych rozbieżnościach czasowych)
duża powierzchnia kanalizowana o stosunkowo zwartej zabudowie
niewielkie i zróżnicowane pod względem kierunków spadki terenu
zagospodarowanie terenu powodujące duże współczynniki spływu
System rozdzielczy częściowy - budowa kanalizacji bytowo-gospodarczej i przemysłowej
konieczność odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych
istnienie warunków na odłożenie (na co najmniej 20 lat) budowy kanalizacji deszczowej
możliwość odprowadzania wód opadowych bez kanalizacji deszczowej: rowami, krótkimi kanałami, po powierzchni terenu itp. sposobami
małe osiedla o luźnej zabudowie, duże tereny zielone i bez zabudowy (istnieją wtedy możliwości swobodnego spływu wód opadowych do jakiegoś odbiornika), małe wartości współczynnika spływu powierzchniowego
obszary zabudowane poprzedzielane obszarami niezabudowanymi lub odbiornikami
niski poziom wód gruntowych, grunt dobrze przepuszczalny (nie powinna istnieć możliwość podtopień nisko położonych obszarów i pomieszczeń zagłębionych poniżej poziomu terenu)
dobre spadki powierzchni terenu w kierunku naturalnych odbiorników (w takich warunkach najczęściej nie warto budować pełnego systemu, pomimo posiadania wystarczających środków finansowych)
brak środków finansowych na budowę systemu pełnego
System rozdzielczy częściowy - budowa kanalizacji deszczowej
konieczność odprowadzania wód opadowych i drenażowych
możliwość odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych bez sieciowej kanalizacji bytowo-gospodarczej i przemysłowej: szczelne zbiorniki bezodpływowe opróżniane okresowo taborem asenizacyjnym, lokalne oczyszczalnie z odprowadzaniem oczyszczonych ścieków drenażem do gruntu itp. sposoby (sposoby te można stosować w małych miejscowościach)
małe osiedla o luźnej zabudowie (tylko w sporadycznych przypadkach można zdecydować się na wywożenie ścieków beczkowozami z całej miejscowości)
wysoki poziom wód gruntowych, grunt słabo przepuszczalny (jeśli musimy obniżyć poziom wody gruntowej budujemy głębszą, nieszczelną kanalizację deszczowo-drenażową)
małe spadki powierzchni terenu i w różnych kierunkach (np. występowanie niecek terenowych)
możliwość zaopatrzenia w wodę z wodociągu centralnego, gdyż istnieje możliwość zanieczyszczenia wód podziemnych ściekami - co ogranicza możliwość stosowania lokalnych studni (w takich warunkach należy budować kanalizację deszczowo-drenażową, gdyż bilans wód gruntowych jest dodatni, bo: 1) nie czerpiemy miejscowej wody gruntowej do lokalnego zaopatrzenia w wodę, 2) wprowadzamy do gruntu wodę sprowadzaną z innego obszaru)
brak środków finansowych na budowę systemu pełnego
System półrozdzielczy
konieczność odprowadzania wszystkich ścieków,
brak możliwości odprowadzania ścieków deszczowych po powierzchni terenu, rowami, krótkimi kanałami itp. sposobami
istnienie na terenie zlewni lokalnych odbiorników ścieków deszczowych
odbiorniki ścieków nie mogą przyjmować nieoczyszczonych ścieków z przelewów burzowych
odbiorniki ścieków deszczowych nie mogą przyjmować pierwszej fali mocno zanieczyszczonych ścieków deszczowych
system w budowie i eksploatacji tańszy niż inne
konieczność etapowania budowy (przy niezbyt dużych rozbieżnościach czasowych)
duża powierzchnia kanalizowana o stosunkowo zwartej zabudowie
niewielkie i zróżnicowane pod względem kierunków spadki terenu
zagospodarowanie terenu powodujące duże współczynniki spływu
Wybór optymalnego (najwartościowszego) systemu kanalizacyjnego w danych warunkach,
ma istotny wpływ na:
realizację ochrony środowiska, a szczególnie odbiorników ścieków (rzek),
higienę warunków życia i pracy oraz na rekreację ludzi,
wysokość kosztów społecznych na usuwanie i unieszkodliwianie ścieków,
korzyści gospodarcze wynikające z wykorzystania ścieków i odzyskanej z nich wody.