ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM

Wykład IV

21.11.2008r.

Kierunki sztabowe - pełnią role doradczą w odniesieniu do kierowników.

STRUKTURY SZTABOWE: wystepowanie komórek sztabowych, w których pracują osoby z wysokimi kwalifikacjami i ch funkcja jest doradzanie kierownictwu, sami nie wydają poleceń wykonawcom, doradzaja kierownikom a oni wydają polecenia wykonawcom

KSERO

1. Zalety:

• zachowane jednoosobowe kierownictwo

• jednoznaczny podział kompetencji

• wykorzystanie wiedzy konsultantów (doradców)

• jest to struktura prosta

• decyzje podejmowane są szybko

• zachowany jest autorytet kierownika

2. Wady:

• kierownicy mogą ignorować rady pracowników sztabowych

• nieumiejętne wykorzystanie pracowników sztabowych,

• ryzyko zniekształceń informacji przechodzących od prac sztabowych,

• nieumiejętne wykorzystanie komórek sztabowych w przypadku zatrudnienia osób z niskimi kwalifikacjami

• mogą występować konflikty (różnice zdań)

STRUKTURA MACIEŻOWA: charakteryzuje się tym, że posiada dwie część: część stałą, którą jest administracja i posiada część zmienna (cała reszta) występują dwa układy:

1. układ funkcjonalny (charakteryzuje poszczególne piony w przedsiębiorstwa),

2. układ problemowy -tworzenie zespołów potrzebnych do rozwiązania określonego problemu,

Zostaje naruszona zasada jednoosobowego kierownictwa, mogą występować w instytucjach badawczych, opracowuje się nowatorskie przedsięwzięcia.

W momencie, kiedy trzeba rozwiązać problem powołuje się specjalistów, którzy tworzą zespół, który ma ten problem rozwiązać. Po rozwiązaniu problemu zespół rozwiązuje się. Każdy taki zespół ma kierownika, który jest powoływany na czas rozwiązania problemu. Pracownik ma dwóch przełożonych: kierownika swojego działu i kierownika problemowego.

KSERO

Występowanie: w jednostkach badawczych (naukowych), ale również występuje, gdy wdrażamy zespół interdyscyplinarny.

1. Zalety:

• elastyczność struktury (zespoły powoływane sa w razie potrzeby i po rozwiązaniu problemu sa rozwiązywane),

• pobudza do pracy interdyscyplinarnej,

• stawia ludziom wyzwania,

• rozwija umiejętności pracowników,

• obniża koszty opracowania nowych projektów,

• kładzie nacisk na pracę zespołową,

• usprawnia przepływ informacji pomiędzy działami (ułatwia komunikacje)

• wykorzystanie własnych pracowników do rozwiązania tego problemu (tańsze)

• taka struktura jest elastyczna, dopasowuje się do potrzeb rynku

• struktura pobudza do pracy w zespołach

• sprzyja do rozwoju pracowników

• odciąża naczelne kierownictwo

• sprzyja innowacjom technicznym - technologicznym

• struktura ułatwia komunikację.

2. Wady:

• na początku ponosimy wysokie koszty (sale na rozwiązanie prblemu)

• może wystąpić bałagan, anarchia

• trzeba wyraźnie określić kompetencje, jeśli jest 2 kierowników

• pojawia się rywalizacja o władzę

• struktura wymaga dużych umiejętności interpersonalnych

• przeciążenie kierowników (niewłaściwy dobór osób).

STRUKTURA DYWIZJONALNA: charakteryzuje się tym, że występuje wdużych przedsiębiorstwach. Mamy w niej pewien poziom centrali, w ramach tego przedsiębiorstwa mamy filie albo dywizje.

KSERO

Jest pewne kryterium:

1. liczba produktów i filie zajmują się osobną linią produktów

2. klienci - każda filia obsługuje inna grupę klientów

3. region - filie lokalizowane są albo blisko źródeł surowców albo blisko rynków zbytu

Cecha charakterystyczna:

• każda filia może mieć inną strukturę organizacyjną.

1. Zalety:

• łatwiej jest ocenić wyniki przedsiębiorstwa

• łatwiej jest ocenić pozycję rynkową produktów jeżeli kryterium podziału są produkty

• każda filia ma swój zespół pracowników

• struktura umożliwia dostosowanie się przedsiębiorstwa do potrzeb rynku

2. Wady:

• gorszy przepływ informacji

• istnieje ryzyko niezdrowej rywalizacji pomiędzy filiami, może pojawić się przesadna konkurencja

• istnieje ryzyko zaniedbania celów strategicznych firmy

• istnieje ryzyko zaniedbań celów strategicznych gdy każda filia skupia się tylko na swoich działaniach.

KRYTERIUM PODZIAŁU STRUKTÓR WEDŁUG

UKŁADÓW ORGANIZACYJNYCH:

1. STRUKTURA FUNKCJONALNA - podział według wykonywanych funkcji, każda funkcja tworzy osobny pion czy wydział

KSERO

1. Zalety:

• jest ona prosta i przejrzysta

• grupuje specjalistów w ramach danych wydziałów

• jest to struktura trochę formalna - sprzyja pewnemu podziałowi pracowników

2. Wady:

• utrudniony przepływ informacji między wydziałami

• trudności w koordynacji pracy wszystkich wydziałów

• powołanie naczelnego kierownictwa

2. STRUKTURA OBIEKTOWA - powstaje wtedy gdy powstaje rozszerzenie produkcji w zakładzie, struktura obiektowa to taka część przedsiębiorstwa, która zajmuje się osobnym produktem, każdy produkt ma swój dział sprzedaży

KSERO

1. Zalety:

• sprzyja decentralizacji delegowaniu uprawnień władzy)

• ułatwia ocenę wyników dla danego produktu

• nie ma konfliktów pomiędzy zakładami (każdy zakład zajmuje się czymś innym)

• dostosowanie się do potrzeb rynku

• taka struktura daje możliwość awansu pionowego i poziomego

2. Wady:

• utrudnia komunikację między zakładami

• szkolenia w ramach jednego zakładu są utrudnione dlatego, że osoby, które się zajmują daną dziedziną są rozrzuceni w kilku zakładach

3. STRUKTURA REGIONALNA - która odzwierciedla rozwój przedsiębiorstwa w charakterze jego obecności na coraz większym obszarze, struktura bardzo skomplikowana dla dużego przedsiębiorstwa każdy region ma swoją strukturę np. funkcjonalną a produkcja może mieć strukturę obiektową

KSERO

1. Zalety:

• sprzyja decentralizacji delegowaniu uprawnień władzy)

• ułatwia ocenę wyników dla danego produktu

• nie ma konfliktów pomiędzy zakładami (każdy zakład zajmuje się czymś innym)

• dostosowanie się do potrzeb rynku

• taka struktura daje możliwość awansu pionowego i poziomego

3. Wady:

• utrudnia komunikację między zakładami

• szkolenia w ramach jednego zakładu są utrudnione dlatego, że osoby, które się zajmują daną dziedziną są rozrzuceni w kilku zakładach

MOTYWOWANIE, KIEROWANIE LUB PRZEWODZENIE

Motywowanie - przewodzenie - to zespół działań, które służą temu żeby pracownicy wykonali cel, albo zadania przed nimi postawione.

Przewodzenie- takie oddziaływanie na pracowników żeby współpracowali ze sobą dla osiągnięcia określonego celu Składają się na to elementy: motywowanie, kierowanie działaniami ludzkimi, zarządzanie działaniami interpersonalnymi, komunikowanie się.

Przewodzenie obejmuje:

• kierowanie ludźmi

• motywowanie

• komunikowanie się

• zarządzanie procesami interpersonalnymi

Kierowanie - to sposób oddziaływania na ludzi (podwładnych). Wyróżnia się kilka stylów kierowania.

1. Dojrzałość grupy: gotowość grupy do współpracy z przełożonym do samoorganizacji i do podejmowania decyzji.

STYLE KIEROWANIA:

1. STYL AUTOKRATYCZNY: charakteryzuje się dużą ingerencją kierownika w prace zespołu, przy czym ta praca polega na częstym wyznaczaniu zadań i kontroli. Cechą charakterystyczną jest to, że podwładni mają niskie kwalifikacje, grupa jest niedojrzałą.

KSERO

Kierownik autokratyczny:

• osoba oddana przedsiębiorstwu bez reszty (osoba poświęca się pracy swojej i swojego zespołu)

• jakieś postawy i uczucia podwładnych interesują tylko wtedy, gdy mają wpływ na wykonywaną pracę

• podwładni sa przedmiotem a nie podmiotem, uważa że do osiągnięcia celów potrzebne jest bezwzględne posłuszeństwo,

• stosuje się częste kary, nie liczy na twórcze postawy, odczuwa satysfakcje z osiągniętych celów, konflikty rozwiązuje według własnych pomysłów

Styl stosujemy wtedy, kiedy mamy pracowników o niskich kwalifikacjach, który wykonuje powtarzające się czynności.

Praca wykonywana przez zespół charakteryzuje się niskim prestiżem lub wykonuje się w nieprzyjaznych warunkach.

Styl ten możemy zastosować tymczasowo w odniesieniu do nowych pracowników, którzy mają wyraźne kwalifikacje po to, aby ich nauczyć dyscypliny w stosunku do przełożonego.

Nie stosujemy tego stylu , gdy przez dłuższy czas grupę dojrzałą działającą o wysokich kwalifikacjach.

2. STYL KONSULTATYWNY: jest stosowany wtedy, kiedy pracownicy mają wyższe kwalifikacje niż w autokratycznym, ale jeszcze nie odpowiadające kwalifikacjom przełożonego. Decyzja przełożonego jest konsultowana z zespołem (ostateczna decyzja kierownika).

KSERO

Kierownik - uważa, że do wykonania pracy potrzebne są odpowiednie kwalifikacje, ale wychodzi z założenia, że podwładni nie są w stanie organizować pracy. Kierownik traktuje rozwój osobowe, jako jeden a elementów potrzebnych do wykonania pracy.

Styl stosujemy, gdy:

• wtedy, kiedy podwładni część zadań potrafią wykonywać sami

• kiedy mają krytyczne zadanie do realizacji celów (wykonania pracy)

• kiedy potrafią zaproponować nowe rozwiązania ale ich kwalifikacje sa jeszcze zbyt małe na to żeby je wdrożyć

• kiedy potrafią dobrze wykonać swoją pracę, ale nie potrafią sami zorganizować tej pracy.

Stylu nie stosujemy, gdy:

• gdy nie ma chęci współpracy z kierownikiem

• gdy podwładni nie sa w stanie zaproponować nowych pomysłów

3. STYL PARTYCYPACYJNY: gdy występuje duże zaangażowanie kierownika w pracę zespołu (współpraca z pracownikiem,przełożony jest członkiem zespołu), określa zakresy obowiązków i granice odpowiedzialności wspólnie określa cele i sposoby realizacji podwładni mają wysokie kwalifikacje więc nie potrzebna jest częsta kontrola.

KSERO

Kierownik - jest to osoba towarzyska, która przedsiębiorstwo traktuje jako system społeczny. Jest to osoba, dla której bardzo ważny jest rozwój pracowników. Stara się podnieść morale całego zespołu (chęć do pracy). Chce zintegrować zespół z którym pracuje. Jako sposób motywowania stosuje częste nagrody. Kara - to brak zainteresowania danym pracownikiem.

Styl stosujemy, gdy:

• gdy podwładni mają wysokie kwalifikacje

• gdy podwładni pomimo wysokich kwalifikacji nie potrafią się sami zorganizować

• o powodzeniu przedsiębiorstwa, decyduje przystosowanie się do zmieniających się warunków

Stylu nie stosujemy, gdy:

• wtedy, kiedy cele tej grupy są sprzeczne z celami przedsiębiorstwa

• wtedy, kiedy podwładni nie mają rozbudowanych potrzeb wyższego rzędu.

4. STYL BIERNY: polega na tym, że mamy niski poziom ingerencji kierownika w sprawy zespołu. Zespół ma wysoki poziom kwalifikacji. Zespół wykonuje czynności powtarzalne, określone ściśle procedurami.

KSERO

Kierownik - jest to osoba separująca się, nie angażująca się w dużym stopniu w pracę zespołu.

• Osoba, dla której najważniejsze są wyniki

• wyznaczanie obowiązków dla każdego z pracowników

• preferuje pisemną formę komunikacji

• ulubioną formą karania jest cofnięcie wcześniej przyznanych uprawnień

Wyróżniamy dwie formy:

1. styl bierny nadzorujący - występuje wtedy, gdy pracownik wykonuje powtarzalne czynności opisane procedurami

2. styl bierny delegujący - występuje, kiedy podwładni są grupą dojrzałą o wysokich kwalifikacjach zbliżonych do przełożonych. Podwładni potrafią sami rozdzielić zakres obowiązków. Kierownicy proszą o pomoc bardzo rzadko. Interwencja sprowadza się wtedy, gdy jest proszony o pomoc. Częsta ingerencja kierownika jest źle traktowana przez grupę.

KSERO Porównanie stylów kierowania

1

---