Financial Times, 02.02.2008

Wielkie rosyjskie koncerny wyruszą na zakupy

Wersja oryginalna  
Big groups to lead Russian buying spree

Można się spodziewać, że wielkie rosyjskie koncerny energetyczne i wydobywcze jako pierwsze odpowiedzą na wezwanie Kremla i wyruszą na wielkie zakupy aktywów na światowych rynkach. Celem tych działań ma być umocnienie pozycji Rosji za granicą i pobudzenie jej gospodarki.

AFP

W tym tygodniu Dimitrij Miedwiediew, który prawdopodobnie zostanie następcą Władimira Putina, namawiał rosyjskich biznesmenów, aby naśladowali Chińczyków i inwestowali w zagraniczne firmy, a także zredukowali swoją zależność od importowanych rozwiązań technologicznych. Roland Nash, główny strateg w Renaissance Capital twierdzi, że "Kreml już wcześniej zachęcał największych narodowych potentatów do rozwoju. Na kolejnym etapie staną się one koncernami o zasięgu międzynarodowym".

Mimo że zasobnym w gotówkę rosyjskim spółkom nie powinno brakować środków finansowych, aby przejmować firmy zagraniczne, mogą mieć one jednak problem z wydawaniem tych pieniędzy efektywnie. Historia pierwszych inwestycji zagranicznych dokonywanych m.in. przez Japonię, Koreę Południową oraz spółki z Bliskiego Wschodu pokazuje, że władzom firm dokonującym zakupów po raz pierwszy brakuje umiejętności z zakresu zarządzania, które pozwoliłyby na wyciągnięcie z tych przejęć maksimum korzyści. Spółki na ogół bowiem osiągają najlepsze wyniki, jeżeli działają w znanych sobie sektorach - a szczególne trudności pojawiają się, gdy próbują one dywersyfikować swoją działalność, przykładowo kupując nieznane technologie.

Dotychczas w dziedzinie inwestycji zagranicznych dominowały największe rosyjskie koncerny. Zgodnie z opracowaniem przygotowanym przez Moscow School of Management i Columbia Program on International Investment z Nowego Jorku, cztery przedsiębiorstwa naftowe i gazowe, na czele z Gazpromem i Łukoilem oraz dziewięć spółek wydobywczych i produkujących stal, na czele z Rusalem - gigantem w dziedzinie produkcji aluminium oraz wytwarzającym stal Severstalem, do końca 2006 roku wydały łącznie ponad 78 procent z około 60 miliardów dolarów zainwestowanych przez wszystkie rosyjskie spółki za granicą.

Znaczna część z tego została zainwestowana w gazociągi, rafinerie i zakłady przetwórcze w krajach postkomunistycznych - w większości też nie były to przejęcia, ale bezpośrednie inwestycje w fizycznie istniejący majątek. Jednakże przejęcia także zyskują na znaczeniu, szczególnie dla spółek, które planują kontynuować swoje inwestycje poza Rosja. Przykładem są tu m.in. koncern hutniczy Evraz, który w 2006 roku zapłacił 2,3 miliardy dolarów za amerykańską firmę ze swojej branży Oregon Steel, oraz spółki kontrolowane przez właściciela Rusalu, Olega Deripaskę, które nabyły udziały w General Motors, kanadyjskiej grupie produkującej części samochodowe Magna International i koncernach budowlanych - niemieckim Hochtiefie oraz austriackim Strabagu.

Nash twierdzi, że spółki z sektora ropy, gazu i metali będą prawdopodobnie nadal przodowały w rosyjskich inwestycjach zagranicznych. Jednak przemysł zbrojeniowy i banki, w tym również dwa największe banki państwowe VTB (wcześniej zwany jako Vneshtorgbank) oraz Sberbank będą coraz bardziej aktywne na rynkach zagranicznych.

Jego zdaniem duże możliwości inwestowania w samej Rosji mogą zniechęcać spółki, które nie należą do grupy narodowych potentatów, do inwestowania poza granicami kraju. Godnymi uwagi wyjątkami są MTS i Vimpelcom, dominujące w Rosji spółki telekomunikacyjne, które już zainwestowały w byłych krajach Związku Radzieckiego. A także spółki z branży nieruchomości, takie jak Mirax, piąta co do wielkości spółka developerska w Rosji, która także zdobyła już przyczółki zagranicą.

Rosja wciąż zastanawia się nad zainwestowaniem na międzynarodowych rynkach finansowych części swojego wartego 157 miliardów dolarów funduszu, który powstał w związku ze wzrostem cen ropy.

Rząd w Pekinie od około czterech lat naciska na chińskie spółki państwowe, aby intensyfikowały swoje inwestycje zagranicą. Głównie po to, aby uzyskać bezpieczny dostęp do energii i surowców, aby kadra zarządzająca w tych firmach nauczyła się konkurować w skali globalnej, a ostatnio także, aby zredukować wielkość chińskich zasobów dewizowych.

Autorzy: Isabel Gorst -Moskwa, Stefan Wagstyl -Londyn, Richard McGregor - Pekin.

© The Financial Times Limited 2007

Financial Times, 02.02.2008

Big groups to lead Russian buying spree

Polish version  
Wielkie rosyjskie koncerny wyruszą na zakupy

Russia's big energy and mining companies are expected to be the first to respond to the Kremlin's call to embark on a global shopping spree for new assets to expand the economy and boost Russia's standing overseas.

Dmitry Medvedev, Russia's likely next president, urged Russian businessmen this week to mimic China and invest in foreign companies as well as reducing reliance on imported technology. Roland Nash, chief strategist at Renaissance Capital, said: “The Kremlin has already encouraged the development of national champions. The next stage of their development will be to become international champions.”

However, while cash-rich Russian companies may not lack the financial resources to make foreign acquisitions, they may struggle to use their money effectively. The history of early foreign investments by Japanese, South Korean and Middle Eastern companies, among others, shows that first-time buyers often lack the management skills to make the most of acquisitions. Companies tend to do best if they stick to their own sectors - facing particular difficulties when they do try to diversify, for example in buying unfamiliar technology.

Existing foreign investments are dominated by Russia's largest groups. According to a study by the Moscow School of Management and the New York-based Columbia Program on International Investment, four oil and gas companies, led by Gazprom and Lukoil, and nine metals and mining firms, led by Rusal, the aluminium giant and Severstal, the steelmaker, together accounted for more than 78 per cent of total assets of $60bn held by Russian companies overseas at the end of 2006.

Much of this investment is concentrated in pipelines, refineries and processing plants in former Communist states - and most consists not of acquisitions but of direct investment in physical assets. But corporate acquisitions are a growing element, particularly for companies ready to invest further afield, including Evraz, the steel group, which paid $2.3bn for Oregon Steel of the US in 2006, and companies controlled by Rusal's owner, Oleg Deripaska, which has bought stakes in General Motors, Magna International, the Canadian auto parts group, and Hochtief and Strabag, the German and Austrian construction groups.

Such moves have already run into political difficulties, notably in the case of Gazprom, which has raised fears in the European Union that its asset-buying would give it a stranglehold on EU energy markets.

Mr Nash said oil, gas and metals companies would probably maintain their lead as Russia's main overseas investors. The defence industry and banks, including VTB, formerly known as Vneshtorgbank, and Sberbank the two leading state banks, would become increasingly active in foreign markets.

He said attractive opportunities in Russia might discourage companies outside the national champion category from investing overseas. Notable exceptions are MTS and Vimpelcom, Russia's leading telecommunications companies, which have invested in the former Soviet Union. Real estate companies, such as Mirax, Russia's fifth-biggest property developer, have also established a toe-hold overseas.

Russia has considered a plan to invest part of its $157bn oil windfall fund in global equities.

The Beijing government began pressing state Chinese companies to invest offshore in earnest about four years ago mainly to secure energy and raw materials, force their management to compete globally and, more recently, to relieve the huge build-up of foreign currency at home.

Isabel Gorst - Moscow, Stefan Wagstyl - London, Richard McGregor - Beijing

© The Financial Times Limited 2007

---