Cholera (cholera)
Etiologia
bakterie z rodzaju Vibrio (przecinkowce), gł. V. cholerae
cholorę wywołuje grupa serologiczna 01 występująca w 2 biotypach:
klasycznym
El-Tor
każdy z biotypów dzieli się na 2 serotypy:
Ogawa
Inaba
Epidemiologia
droga zarażenia: pokarmowa, gł. poprze wodę zanieczyszczoną ludzkimi odchodami
choroba występuje epidemicznie i pandemicznie (obecnie na świecie panuje 7 pandemia cholery)
rezerwuar: człowiek
źródło zakażenia: chory lub nosiciel
odporność populacji: powszechna wrażliwość, na terenach endemicznych większość osób nabywa odporność we wczesnym dzieciństwie; odporność po szczepieniu trwa około 6 miesięcy
Patogeneza
przecinkowce kolonizują jelito cienkie
enterotoksyna wnika do błony śluzowej jelita cienkiego i aktywuje cyklazę adenylanową → ↑ cAMP → hamowanie resorpcji Na+ i aktywacja wydzielania Cl- → gromadzenie się elektrolitów w świetle jelita → przechodzenie wody do światła jelita → biegunka
Obraz kliniczny
inkubacja: 1-2 dni
początek nagły
wymioty
biegunka - stolce „ryżowe”
brak gorączki
objawy odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych
chrypka, piskliwy głos (vox cholerica)
zaostrzone rysy twarzy (facies cholerica)
↓ RR
tachykardia
oliguria
słabo wyczuwalne tętno
↑ HCT
↑ RBC, WBC
↑ [kreatyniny], [mocznika] - z powodu niewydolności nerek
↓ pH krwi
Rozpoznanie
hodowla z kału
preparat bezpośredni ze świeżego stolca
Leczenie
jak najszybsze wyrównywanie niedoborów elektrolitowych - wlewy dożylne płynów wieloelektrolitowych (np. płyn Ringera)
tetracykliny 2g lub doksycyklina 300mg - jednorazowo
Zapobieganie i zwalczanie
unieszkodliwienie źródła zakażenia:
hospitalizacja chorych do czasu uzyskania 3 kolejnych ujemnych wyników badania kału
izolacja osób stykających się bezpośrednio z chorymi (przez 6 dni od ostatniego kontaktu)
przecięcie dróg szerzenia:
dezynfekcja pomieszczeń w których przebywał chory
dezynfekcja karetki, szpitala, izolatki
przestrzeganie higieny
szczepienia - nie zalecane tylko na terenach epidemii (mogą nasilić przebieg choroby u osoby zarażonej)
2/2