Wykład 7 13.11.2002 sem II
METODY BAD. DIAGNOST. JAMY USTNEJ
Endoskopia
Sposoby u małych zwierząt - patrz :ćwicz..
Bad. to jest b.pomocne - zbiera się inform. By śledzić przebieg choroby, skuteczność leczenia. Poskramianie zwierz. do bad. - leki uspokajające są kontrowersyjne.
Badamy od nozdrzy do tchawicy, obustronnie.
JAMA NOSOWA (zmiany miejscowe) - czy regularna budowa przegrody (środkowy przew.nosowy)
wypływ w okol. otworu nosowo-szczękowego
JAMA NOSOWO - GARDŁOWA
charakter grudek chłonnych
wejście do worków powietrznych
wypływ w tej okol.
cysty
położenie podnieb. miękkiego
KRTAŃ
rozmiar, kształt, położenie nagłośni
chrząstki krtani
światło krtani
odwodzenie krtani przez ch.nalewkowatą
(próby połykania i zatykania nozdrzy- dla sprawdz.)
ODC. SZYJNY TCHAWICY
(endoskop do 70 - 100 cm)
można wykonać tracheostomię dodatkowo
Radiografia
Przydatne w chorobach dolnych dróg oddech.: zap. płuc, zap. płuc i opłucnej, ropnie płuc, krwawienia w płucach itd.
Pomocna w diagnost. , prognozowaniu i analizowaniu leczenia
Radiografia górnych dróg uzupełnia bad. endoskop. Np. ocena długości nagłośni, zap.chrz.nalewkowatej + mineralizacja chrz. Krtani; ocena po laryngoplastyce; ocena worków powietrznych; przejście środków kontrastowych (120 barytu p.o., 30 - 60 ml i.v.)
3) Punkcje
W diagnost. Pomocne. Wskazania: chor. zatok przynososwych, jamy opłucnowej, worków powietrz. (można od zewn. ale lepiej endoskopem), bad. tchawicy
Oprócz tego- bad.cytolog., antybiotykooporność
Bad. powysiłkowe
Po dokładnym bad. klin.i endoskop.-brak przyczyn które powod. Schorzenie. Należy przeprowadzić ponowne bad. klin. po wysiłku. *zapadnięcie dynamiczne -> przy zaburz. funkcji mm. gardła i krtani i wtórnie przy obstrukcji górnych odc. Polega na zapadaniu się płuc przy wdechu......
Na bieżni oceniamy: stop. Wentylacji płuc, zmiany w ukł. oddech .np. przerywane uwięźnięcie nagłośni, przesunięcie podnieb. miękkiego. Oceniamy tez ukł. serc- naczyniowy.
ANATOMIA CZYNNOŚCIOWA GÓRNYCH DRÓG ODDECH.
cz. Nosowa (nozdrza zewn.,jama nosowa,zatoki)
nozdrza - szeroko rozstawione u konia, chrz.skrzydłowe podtrzymują krawędzie nozdrzy, cz. grzbietowa prowadzi do diverticulum nasi ( wejście do uchyłka ma śred. 2cm w górnobocznym kącie, długość 6-8cm) Cz. brzuszna nozdrzy prowadzi do j.nosowej
j.nosowa - parzysta podzielona przez przegrodę i k.lemieszową, wewn. SA małżowiny które odchodzą od jej cz.bocznej. 2 małżowiny w każdej części dzielą się na : przew. grzbietowy, środkowy, brzuszny i wspólny. Każda małż. ma część przednią i tylną. Tylna część zat. grzb. Tworzy zat. małżowiny...
W tylnej cz. jamy nosowej występuje też liczne małżowiny nosowe, które odchodzą od bocznej części. k. Sitowej.
Zatoki przynosowe
U konia są 3 zatoki małżowinowe (grzbietowa, środkowa, brzuszna), zatoka szczękowa, czołowa, i klinowo - podniebienna. Zatoka szczękowa i czołowa -> klin. znaczenie, bo komunikują się z jamą nosową. U konia tylko zatoka szczękowa tylna łączy się z jamą nosową.
Zatoka szczękowa jest największa, ukośna przegroda - część przednia i tylna. Komunikują się one z brzusznym przewodem nosowym przez otwór szczękowy.
Zatoka czołowa ma kształt trójkąta, zajmuje grzbietową część czaszki.
Zatoka małżowinowo - czołowa
CHOROBY PASAŻU NOSOWEGO
Najbardziej charakterystyczny jest zmniejszony przepływ powietrza, świszczący i cuchnący oddech.
Cysty epidermalne (atheroma, kaszak)
Lokalizacja na grzbietowo - bocznej stronie uchyłka nosowego. Mają charakter cyst epidermalnych wtrętowych, są zwykle jednostronnymi guzkami o średnicy 3 - 5 cm, konsystencja zależy od zawartości wody. Rozpoznanie - mikroskopowe badanie aspiratu (wykrycie skeratynizowanych i nieskeratynizowanych komórek nabł.) Leczenie - drenaż lub usunięcie chirurg. Można w pozycji stojącej. Należy preparować wokół cysty, aby nie przebić jej ściany. Szybko się goi.