Filozofia
Filozofia zachodnioeuropejska w okresie nowożytnym
okres odrodzenia filozofii w XV i XVI w
humaniści i odrodzenie filozofii nowożytnej
Giordano Bruno i filozofia przyrody
Okres systemów nowożytnych
Kartezjusz ojciec filozofii nowożytnej
T. Hobbes naturalizm o celach politycznych
Filozofia oświecenia w Anglii
J. Locke i empiryzm
D. Hume esencja empiryzmu angielskiego
Filozofia oświecenia we Francji
materializm
system filozofii J.J. Russo
Scholastyka - potwierdzenie dogmatów i prawd miary do wieku XV
Potem epoka renesansu osłabienie pozycji Kościoła . Przyczyna - bogacenie się kleru, Watykanu, zły przykład z góry.
Osłabienie autorytetu - wzmocnienie się teorii nauki. Ośrodki nauki: Florencja, Neapol, Wenecja (Włochy), zainicjowanie rozwoju filozofii nowożytnej, bo najbliższy kontakt ze stolicą rzymskokatolicką
Myśliciele nowożytni odkrywali filozofię grecką i starożytną na nowo. We Włoszech był względny spokój - nie było wojen i konfliktów
Machiavelli stwierdził „cel uświęca środki”
XV w okres działalności Kopernika
b ) Giordano Bruno zdobył wykształcenie teologiczne, szukanie potwierdzenia praw wiary. W czasie pobytu w zakonie wszedł w spór prezentując własne poglądy, odszedł z zakonu przekonany o potędze swoich możliwości, został uwięziony i wydany inkwizycji. Anglia jedyny kraj gdzie można było publikować swoje przemyślenia, potem w Holandii było to możliwe. Jest autorem 100 tez atakujących kościół katolicki. Został spalony na placu Campo di Fiori.
Filozofia przyrody - upadek autorytetu kościoła, poddanie pod negocjacje wszystkiego nawet własną istotę. „cogito ergo sum” myślę więc jestem, wszystko musi być jasne i pewne, uznany za ojca filozofii
HOBBES dzieło Lewiatan, porównuje państwo do człowieka sztucznego, wszystko opiera się na umowie społecznej
J. LOCKE rozważanie rozpoczął „od stanu natury” korzyść osoby prywatnej jest kożyścią ogółu
WYKŁAD FILOZOFIA
SOKRATES I PLATON
SOKRATES (469-399r.p.n.e.) Urodzony i zamieszkały w Atenach, nie pozostawiał źródeł pisanych, położył nacisk na człowieka. Etyka jako nauka o moralności. Sokrates zajął się pojęciem cnota - było utożsamiane z dzielnością, pracowitością. Utożsamiał cnotliwe dobre postępowanie z wiedzą. Trzeba wiedzieć jak postępować właściwie. Złe postępowanie wynika z niewiedzy. Takie podejście nazywane jest intelektualizmem moralnym. Sprawiedliwość odwaga męstwo utożsamiał z cnotami rzemieślników. Rzemieślnik robi dobrze swoją pracę bo ma wiedzę. Został oskarżony o ateizm i psucie młodzieży. Metody filozofowania :
metoda elenktyczna (zbijania) - po to żeby analizować pojęcia poddał krytyce całą wiedzę.
Metoda majeutyczna (położnicza) - matka Sokratesa była położną, należy pomóc człowiekowi odtworzyć wiedzie, jak by rodził wiedzę. Tak jak położna pomaga rodzić, tak Sokrates pomagał wydobyć wiedzę.
Sofiści - grupa nauczycieli trudniących się nauczaniem za pieniądze retoryki i innych.
Sokrates sofista nie dążyli do prawdy, ale aby w sporze wykazać swoją słuszność.
Sokrates twórcą etyki. Zwrócił zainteresowanie filozofii na człowieka.
Cynicy i cyrenaicy
Cynik - ludzie którzy z filozofii Sokratesa przejęli moralizm, Sokrates uważał, że najwyższymi dobrami jest moralizm. Zajmowali się wyłącznie normami moralnymi. Znany cynik mieszkał w beczce - Diogenes z Synopy.
Cyrenaicy - nazwa pochodzi od Arystypa z Cyreny, cnota ma być utożsamiana z dobrem, szczęściem. Stworzyli doktrynę hedonizmu- czerpania przyjemności. Cnota polega na szczęściu, należy czerpać drobne przyjemności i sumować je.
Najdoskonalszym uczniem Sokratesa był Platon
PLATON (427 - 347r p.n.e.) zetknął się z pitagoreizmem, Pitagorejczycy stworzyli grupę, zasadą dla pitagorejczyków i podstawową zasadą była liczba. Doszli do wniosku że Ziemia ma kształt kuli. Świat jest zbudowany w sposób harmonijny. To wszystko po pitagorejczykach przejął Platon. (ład, harmonia, koncepcję duszy). Człowiek jest wyposażony w dualizm czyli ciało i dusza. Wierzyli w wędrówki dusz. Dusze są wieczne. Platon poznał nauki Heraklita. Zaczerpnął od niego że wszystko jest zmienne i wszystko płynie.
Demokryt - materialista, sądził że wszystko jest materialne. Platon kontynuator myśli Sokratesa.
POGLĄDY IDEII
Platon doszedł do wniosku że bytem idealnym jest idea. Wszystko co istnieje materialne musi mieć swój odpowiednik w idei. Idea była wzorem rzeczy.
MIT JASKINI człowiek jest jak ktoś przypięty do ścian jaskini, siedzi tyłem do wejścia i obserwuje świat jaskini. Nigdy nie widzi co jest w wejściu. Idee są w wejściu. Człowiek obserwuje tylko odbicie na ścianie idei, czyli tylko odwzorowanie.
Teoria duszy Platona. Opisywał że dusza składa się z 3 elementów:
- zmysłowy
- impulsywny
- rozumowy. Najwyższą częścią składową duszy jest część rozumowa duszy. Może obcować z ideą ale nie korzystając ze zmysłów.
Doczytać o platońskim państwie.