System pracy- nazywamy wyliczenie z dobowego bilansu czasu pracy poszczególnych zmian i przydzieleniu tym zmianom odpowiedniej roli-zmiana produkcyjna lub przygotowawcza Przedmiotowe znaczenie organizacji polega na położeniu głównego nacisku na istnienie zbioru ludzi, których zachowania nabierają w określonych warunkach cech działań zorganizowanych. Czynnoścowe znaczenie organizacji- akcentowaniu głownie sposobu działania i poszukiwania czynników stymulujących powstania zorganizowanej działalności. Zespół zorganizowany- to zbiór ludzi u których nastąpiło uświadomienie i akceptacja celu działania, współdziałanie ze względu na ten cel, porozumiewanie się ze względu na współdziałanie
FRYDERYK TAYLOR sformułował zasady przyczynowości a)oddzielenie przygotowania pracy od wykonawstwa b)ustaleniu sposobu i środków wykonania każdej czynności c)kontrola przebiegu produkcji, czasu produkcji, kosztów d)zwracanie uwagi na sprawy osobiste pracownika e)dążenie do stałego usprawnienia pracy. Prawo naukowej organizacji- 1) podziału pracy 2)koncentracji 3)harmonii 4)oporu, przekory lub inercji. Proces produkcyjny- jest to uporządkowany zespół procesów cząstkowych w wyniku których koncepcji, konstrukcji, technologii produktu są realizowane przez człowieka w procesie produkcyjnym. Rodzaje procesów: Naturalne, Wymuszone, Proste, Złożone Podział wg. Podstawowych form procesów produkcyjnych: Wydobywcze, Przeróbcze, Obróbcze. Wg podstawowych środków pracy: Ręczny, Maszynowy, Aparaturowy. Wg zakładowego podziału pracy Główne, Pomocnicze, Przygotowawcze. Czynnością- nazywamy część procesu produkcyjnego charakteryzująca się swoistą treścią technologiczną. Operacja- to część czynności obejmująca zespół jednorodnych pod względem technologicznym działania robotnika, wykonywanych w jednym miejscu pracy, w niezmienionych warunkach pracy np: przebudowa skrzyżowania składa się z operacji. Normowanie pracy ustala się za pomocą: 1. Wydajność pracy- jest to stosunek wielkości produkcyjnej na danym stanowisku pracy do liczby roboczodniówek lub roboczogodzin zużytych na jej wykonanie t / rbdn , szt / rbg. 2.Pracochłonność- jest pojęciem odwrotnym do wyd. pracy oznacza ile roboczodniówek zostało zużytych na wykonanie jednej jednostki produkcyjnej ( rbdn / t , rbg / t ) 3. Czasochłonność- jest to iloczyn czasu trwania czynności liczbyliczby robotników wykonujących tą czynność np.:czas urabiania calizny wynosi 180min, a do obsługi kombajnu jest zatrudnionych 3 górników to czasochłonność wyniesie 180min*3 górni9ków=540 roboczominut. Norma pracy stosunek między ilością pracy określoną produkcją a nakładem czasu pracy ludzkiej potrzebnej do jej wykonania w określonych normą warunkach naturalnych i technicznych. Produkcyjna norma pracy określa minimalną wielkość produkcji jaką powinien wykonać robotnik w jednostce czasu t / rbg , t / rbdn- wymiar normy. Czasowa norma pracy- określa maksymalny czas jaki może zużyć robotnik na wykonanie jednej jednostki produkcji ( rbdn / t , rbg / t ).Przekroczenie tego czasu oznacza niewykonanie pracy. Zasadnicza norma pracy-czasowa lub produkcyjna-wyznacza się dla kopalni pracujących w podobnych warunkach górniczo-geologicznych, stąd występuje zrównanie norm zasadniczych do GOGi do ROG. Wykonawcza norma pracy- uwzględnia rzeczywiste warunki pracy na danym stanowisku roboczym, czyli różne czynniki np.:utrudnienia w pracy. Zbieżność pomiędzy normą zasadniczą Pz a wykonawczą Pw jest następująca Pw = Pz * ilość współczynnika ni 0,7<ni<1.5 .
Forma organizacji robót- nazywamy rozmieszczenie w czasie i przestrzeni operacji następujących w ramach danej technologii na stanowisku pracy. Podstawowym kryterium doboru formy organizacji robót jest stopień mechanizacji i automatyzacji procesów produkcyjnych. W ten sposób dobrana forma org. robót decyduje o przyjętej formie organizacji a oba są realizowane w określonym systemie pracy.W zależności od technologicznego stopnia mechanizacji w przodkach wybierkowych wyróżniamy następujące formy robót 1.cykliczno-szeregow 2.cykliczno-równolegla 3.cykliczno-potokowa a)jednocykliczna b)wielocykliczna 4.potokowa w odmianach a)potok wybierkowy cykliczny b)potok wybierkowy harmoniczny Cyklem produkcyjnym nazywamy zespół czynności w wyniku realizacji których otrzymujemy gotowy produkt. Forma cykliczno-szeregowa polega na tym że w ramach jednego cyklu produkcyjnego czynności wchodzące w jego skład są wykonywane jedna po drugiej czyli szeregowo. Oznacza to że zakończenie jednej czynności umożliwia rozpoczęcie drugiej. Ma to miejsce w przodkach bez mechanizacji. Forma cykliczno-równoległa występuje wtedy jeżeli co najmniej dwie czynności cyklu produkcyjnego wykonywane są jednocześnie (AM 75). Forma cykliczno-potokowa potokowość polega na tym że jeżeli obserwujemy spływ urobku na przesypie ścianowym widzimy potok urobku prawie nie przerwany. Cykliczna forma potokowa organizacji robót stosowana była w przypadku użycia kombajnu głęboko-zabierkowym, natomiast w odmianie wielocyklicznej kombajnu płytko-zabierkowym. Potok wybierkowy cykliczny występuje wtedy jeżeli występuje urabianie kombajnem płytko-zabierkowym z obudową zmechanizowaną. Potok wybierkowy harmoniczny występuje w przypadku strugów węglowych i obudowy zmechanizowanej. Formą organizacji pracy nazywamy rozmieszczenie ludzi wzdłuż frontu eksploatacji zgodnie z prawem podziału pracy, wzajemnej ich kooperacji zapewniając nieprzerwany przebieg produkcji na danym stanowisku pracy. W zależności od form organizacji robót w górnictwie wyróżniamy następujące formy organizacji pracy: 1)zespołu pracy o jednorodnej specjalizacji technologicznej i stałym podziale pracy (odpowiedni cykl szeregowy i front org. robót). 2)zespoły robocze o jednorodnej specjalizacji technologicznej i zmiennym podziale pracy (odpowiedni cykl szeregowy i front organizacji robót). 3)zespoły kompleksowe zmianowe o stałym podziale prac (odpowiedni cykl potokowy jednocykliczny i front org. robót. 4)zespoły kompleksowe dobowe o stałym podziale prac (…). 5)zespoły kompleksowe dobowe o zmiennym podziale prac. Etapy mierzenia i normowania czasu pracy -a)wybór przedmiotu i celu badań b)przygotowanie czynnika celu badań c)przygotowanie pomiaru czasu d)przeprowadzenie pomiarów czasu e)opracowanie wyników pomiaru f)ustalenie normy pracy. Harmonogram czasu robót- graficzne przedstawienie przebiegu czynności, operacji w układzie dwóch osi (czasu i odległości czynności) wykonany znakami umownymi. Harmonogram pracy- graficzne przedstawienie czynności operacji względem osi czasu. Cyklogram- graficzne przedstawienie czynności pracy w postaci koła. Potok ruchu- jest to graficzne przedstawienie przepływu czynników kopalni takich jak: przepływ załogi, przepływ podsadzki, przepływ energii, przepływ zużytego powietrza. Potok ruchu możemy przedstawić w układzie poziomym, pionowym, przestrzennym. Wykres róchu pociągu służy do graficznego przedstawienia ruchu załadowanych i pustych wagonów z poszczególnych oddziałow. Wykres przebiegu stosujemy aby pokazać drogę robotnika który wykonuje jakąś prace na hali produkcyjnej
Cyk działania organizacyjnego wg H.L Le CHATELIER- 1)określenie jasnego i sensownego działania. 2)zbadanie warunków i środków koniecznych do realizacji celu. 3)planowanie działania (organizowanie toku działań). 4)przygotowanie niezbędnych środków i zapewnienie warunków do realizacji zadania. Czyli koniecznych środków osobowych, materialnych i informacji oraz organizowanie struktur pojmowanych statycznie. 5)wykonanie zamierzonych czynności wg. zakładanego planu realizacji. 6)kontrola otrzymanych efektów, analiza realizacji przedsięwzięcia. Styl kierowania jest to sposób oddziaływania przełożonych na podwładnych w celu rzetelnego wypełnienia funkcji organizacyjnych. Technologie kierowania składają się na style kierowania i zarządzania. Badania nad stylami kierowania zapoczątkował Ralph K. White i Ronald Lippitt scharakteryzował następujące style: a)autokrata-sam określa cele b)demokrata-zachęca pracowników do dyskusji i pozwala na podejmowanie decyzji c) nieigerujący (liberalny, bierny) - daje dużą swobodę w podejmowaniu decyzji i działaniu, nie bierze szczególnego udziału w pracy grupy, jak również nie kontroluje jej przebiegu, "daje wolną rękę" DYREKTYWNY- kierownik kładzie główny nacisk na sposób wykonywania powierzonych pracownikowi zadań. Nie powoduje to wyzwolenia w pracowniku inwencji twórczej. INTEGRATYWNY- zasadniczym elementem tego stylu jest integracja pracowników z zespołem. Działania przedstawiane są ogólnie dając pracownikowi możliwość twórczego myślenia. Kontrola nie ma charakteru represyjnego a ewentualne kary mają charakter wychowawczy. Zasady kierowania- twórcą był HENRI FAYOL stworzył on uniwersalne zasady 1)podziału pracy 2)autorytety 3)dyscypliny 4)jedność rozkazodawstwa 5)jedność kierownictwa 6)podporządkowania 7)wynagrodzenia 8)centralizacji 9)hierarchii 10)ładu 11)sprawiedliwości 12)stabilizacji personelu 13)inicjatywy 14)Harmonii. Etapy rozwoju naukowej organizacji i zarządzania-1)klasyczny opierający się na zasadach Fasola. 2)poruszający problematykę stosunków międzyludzkich. 3)rozmaitość teorii nawiązujących do zachowań się jednostki i grup w organizacji, a ponadto wykorzystanie metod matematycznych w podejmowaniu decyzji. Zasady pracy kierowniczej a) podziału pracy i organizacją kompetencji b) dyscypliny pracy c)podporządkowanie interesu osobistego interesowi przedsiębiorstwa. Metody pomiaru (badania) czasu pracy wyróżniamy metody chronometrażu , fotografii, wideofilmowania , obserwacji migawkowej. Metoda chronometrażu jedst to pomiar czasu trwania wybranej czynności wykonanej przez przeszkolonego pracownika działu normowania pracu, zaopatrzonego w zestaw ochronników Pomiarów dokonuje się na specjalnejkarcie chronometrażowej na której wypełnia się dodatkowe pozycje. Momentem rozpoczęcia pomiarów jest rozpoczęcie przez obserwowanego pracownika wykonywanie czynności będącej przedmiotem badań Notuje się czas zakończenia czynności oraz czas trwania wszystkich przerw w pracy i ich opis w czasie realizacji nadanej czynności Jeżeli czynność jest wykonywana kilka krotnie przez robotnika w czasie trwania zmiany to chronometrażysta dokonuje ustalonych pomiarów uyggfw liuew riuerfyh; eufhuerfh ;erf;eoiur;u irgi;eurgheirughieurgh ;eurgh;e urgh;werughe;wrugh;weourgh w;eugh;ueowrgh;weurghhfhgfhgfhgggggggggggggggggggggggfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhgf fhfhfhfhgfhgfhgfhgfhgfhfhgfhfhfhgfhgfhgfhgfh;erugh;eowurgh;oewurgh;ewurgh;gfgfgfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhgfhfhgfhgfhfhgfh ergh;eurogh;eGe;wugh;owiejglkeqwrgo;wieh geuogh;oeurgh ;ouiegheo;quirgh equirh.ow;egh ;woeiguh;woeruigh hgfhgf;weurghw;eoiurgherugh we;eurgh;e ugrem ;oeuigh;euow rguoer ;uer gh;uegh ueh u;u uio;Georg h;eurgh;woue g;weuiog w;etui gfffggw;euoigh;woeuigh;oweiugh;ouiwegh;woeuigh;weuoigh; owehg;iwughl wieugh lwiueghliue rhgliwuer gih liweur ghlerighlweiurghwleirugh weirghweiurg hweiurghweil urgh wlreuigh welirugywei rliweurgyilweurg hwelirugyweiurgh lweiurgyiw eurgyui eri ru