Budowa cząsteczki wody.

Woda jest związkiem wodoru i tlenu o wzorze H₂0, który określa skład jakościowy i ilościowy wody. Skład masowy pierwiastków wchodzących w skład cząsteczki wody jest następujący: 11,2% H i 88,8% O. Sumaryczny wzór chemiczny nie wyjaśnia właściwości fizycznych i chemicznych danego związku chemicznego. Właściwości te zależą od budowy cząsteczki. Stwierdzono, że kształt cząsteczki wody nie jest wydłużony, liniowy w rodzaju H-O-H, lecz odpowiada trójkątowi. W jednym z jego wierzchołków znajduje się atom tlenu, a w dwóch pozostałych atomy wodoru. Połączone są wiązaniem kowalencyjnym. Właściwości: 1. Asocjacja - zjawisko łączenia się cząsteczek w zespoły cząsteczkowe. Stopień asocjacji zależy od temperatury, im wyższa tym stopień maleje. 2. Hydratacja jonów polega na ustawieniu się biegunowych cząsteczek wody wokół jonu. Jony otoczone takimi cząsteczkami wody są trwałe w roztworze.

Podział zanieczyszczeń wód.

1. Zanieczyszczenia pochodzenia naturalnego: - spływ powierzchniowy, - lasy i torfowiska, - źródła wód mineralnych

2. Zanieczyszczenia antropogeniczne: - od ludności, - z rolnictwa, - z przemysłu, - punktowe (odprowadzanie ścieków, wód zużytych, opadowych), - obszarowe (spływy powierzchniowe, z dróg), - liniowe (z dróg bez systemu odwadniania)

Wyjaśnić dlaczego w dzień słoneczny w mieście stan ozonu w powietrzu osiąga max wartości w godzinach popołudniowych. - Poranny ruch samochodowy powoduje nagły wzrost tlenku NO, który utlenia się do NO₂ w południe w wyniku nasłonecznienia. NO₂ ulega rozpadowi na NO i O. Tlen atomowy O reaguje z tlenkiem atmosferycznych O₂ tworząc O₃, którego stężenie rośnie w godzinach popołudniowych do max wartości. Spadek nasłonecznienia powoduje spadek NO i tym samym O₃ w powietrzu.

Tlenki siarki, źródła zanieczyszczeń, przemiany i ich szkodliwe działanie. - Podstawowymi zanieczyszczeniami powietrza zw siarki są dwutlenek SO₂ i trójtlenek SO₃. Tlenek posiada charakterystyczny duszący zapach. Trójtlenek siarki jest zw bardziej reaktywnym niż dwutlenek. Tlenki siarki tworzą się w wyniku spalania paliw zawierających w sobie siarkę. Głównym produktem jest SO₂, zawartość SO₃ zależy od temperatury spalania i od 1-10% mieszaniny. S+O₂↔SO₂, 2SO₂+O₂↔2SO₃. Trójtlenek siarki jest silnie higroskopijny i reaguje natychmiast z parą wodną zawartą w powietrzu dając kwas siarkowy SO₃+H₂O→H₂SO₄. Źródła SO₂ - z naturalnych źródeł, z wulkanów pochodzi 2/3 zw siarki, pozostałe 1/3 z działalności człowieka. Największym źródłem = procesy spalania. Siarka stanowi gł zanieczyszczenia węgla i ropy naftowej. Wpływ SO₂ na rośliny - niszczące działanie SO₂ zależy od stężenia i czasu ekspozycji. Na organizmy zwierzęce - powoduje podrażnienie dróg oddechowych. Wpływ na materiały - przyspiesza korozję żelaza, cynku i stali.

Formy azotu w wodzie i ściekach oraz przemiany jakim ulegają.

Ogólnie ujmując azot w ściekach może wystąpić w postaci azotu amonowego z azotynowego i azotanowego. Na azot amonowy mogą składać się sole amonowe wszystkich kwasów nieorganicznych i organicznych, w tym i aminokwasów, jak i wolny amoniak. Udział wolnego amoniaku w ściekach zawierających sole amonowe zależeć będą od pH danych ścieków. Suma wszystkich rodzajów azotu nosi nazwę azotu ogólnego. Inny podział azotu w ściekach może wynikać ze sposobu jego związania. Można więc rozróżnić azot pochodzenia nieorganicznego i organicznego. Azot nieorganiczny to różne sole nieorganiczne - sole amonowe, jak i azotany i azotyny różnych kationów. Azot organiczny - to paleta bardzo różnorodnych związków organicznych zawierających w strukturze danego związku organicznego wbudowany azot w postaci różnych grup, jak np. aminowa, I, II, czy trzeciorzędowa, grupa nitro, nitrozo, azo, hydroksyamino, lub też azot wbudowany w pierścienie alifatyczne, czy aromatyczne.

Azot: - amonowy NH4+, - azotanowy (V) NO3-, - azotanowy (III) NO2-, organiczny (zw org białkowe: białka, peptony, aminokwasy i pozabiałkowe: mocznik, pirydyna, aminy), - ogólny Kjeldahla NogKd, - albuminowy (białkowy: część azotu organicznego, która pod wpływem zasadowego roztworu KmnO4 ulega utlenieniu), - ogólny Nog.

Proces nitryfikacji zachodzi dwuetapowo, każdy etap, prowadzony przez inne bakterie możemy zapisać reakcjami:

4 NH3 + 7 O2 → 4 NO'2 + 6 H2O proces nitryfikacji 2NO'2+O2→2NO'3

Przy odpowiednim poziomie przemiany azotu amonowego w azotanowy i zatrzymaniu procesu natleniania w warunkach beztlenowych możemy doprowadzić do procesu denitryfikacji, tj. do procesu uwalniania azotu ze ścieków do atmosfery w postaci azotu gazowego. Proces denitryfikacji zachodzi wg reakcji: 2 NO'3 + H-R → N2 + 6R-O-H

Różnice i podobieństwa pomiędzy BZT5, utlenialnością i tlenem rozpuszczonym. -

* Oznaczenie BZT (biochemiczne zapotrzebowanie tlenu). Związki organiczne w wodach naturalnych ulegają rozkładowi wskutek działalności życiowej bakterii. Jeżeli proces zachodzi w środowisku beztlenowym (anaerobowym) to zachodzi proces gnilny i może tworzyć się: siarkowodór, metan, amoniak i związki organiczne o nieprzyjemnym zapachu. W warunkach tlenowych (aerobowych) przy odpowiedniej ilości tlenu w wodzie drobnoustroje powodują utlenienie związków organicznych do CO₂ i H₂O. Wynika z tego , że nie na utlenienie (zmineralizowanie) potrzebna jest pewna określona ilość tlenu rozpuszczonego i ta ilość tlenu nazywa się biochemicznym zapotrzebowaniem tlenu.

zw. org. + O₂→(bakterie, enzymy) CO₂ + H₂O + (bak, enz)

* Oznaczenie utlenialności wody ( w środowisku kwaśnym) zasada: polega na utlenieniu związku organicznego za pomocą KMnO₄ (nadmanganian potasu) w roztworze kwaśnym w temperaturze wrzenia wody. Nadmiar dodanego KMnO₄ odmiareczkowuje się szczawianem sodu (Na₂C₂O₄). Ilość utleniających się związków organicznych jest proporcjonalna do zużytego nadmanganianu.

5C₂H₅OH + 12Mn⁺⁷O₄^- + 36H⁺→12Mn⁺² +10CO₂ + 33H₂O

5C₂O₄^2- + 2 MnO₄^- + 16H⁺→2Mn⁺²+10CO₂ + 8H₂O

* O₂ rozpuszczony w wodzie(met. Winklera) - Obecność O₂ świadczy o czystości wody.

Zasada oznaczenia: tlen rozpuszczony w wodzie w roztworze alkalicznym (zasadowym) utlenia powstały w wodzie wodorotlenek manganu II do związku manganu +4, który w środowisku kwaśnym wydziela jodku potasu wolny jod w ilości równoważnej zawartości tlenu w wodzie. Wydzielony jod oznacza się miareczkowo tiosiarczanem sodu (Na₂S₂O₃) wobec skrobi jako wskaźnika. Z ilości zużytego tiosiarczanu oblicza się zawartość tlenu w wodzie.

2Mn⁺²+ 4OH^-→2Mn(OH)₂ (biały osad - brak tlenu)

2Mn(OH)₂+O₂→2MnO(OH)₂ (brązowy osad)

MnO(OH)₂+4H⁺→Mn⁺⁴+3H₂O

Mn⁺⁴+2J^-→ Mn⁺²+J⁰₂

J⁰₂+2S₂O₃^2-→S₄O₆^2-+ 2J^-

1_1. a)

2_1. a ) wiązanie kowalencyjne powstaje między pierwiastkami? - różnica elektroujemności zawiera się w granicach 0,4<deltaE<1,7

2_1. wiązanie jonowe - deltaE>1,7

2_1. wiązanie koordynacyjne - elektroujemność pierwiastków tworzących wiązanie nie ma znaczenia

3_1. c) wielkość ciśnienia pary nasyconej nie zależy od? - kształtu naczynia

4_1. c) sublimacja to przejście z fazy - stałej do gazowej

4_1. resublimacja - gazowej - stałej

4_1. krzepniecie - ciecz - stała

5_1. c) Obj. 7,6g N₂O₃ w warunkach normalnych - 2,24 dm³, bo 22,4-M; x-7,6g.

7_1. c) Al₂(SO₄)₃ hydrolizie ulegają sole - wszystkie z wyjątkiem soli pochodzenia od mocnych kwasów i zasad

8_1. b) pierwiastki alkaliczne są - litowcami

9_1. a) izomery to związki o tej samej masie atomowej różniące się - kolejnością i sposobem połączenia atomów

1_2. d) Reakcje zobojętniania - takie gdzie wychodzi woda,

np. 2NaOH+H₂SO₄ -Na₂SO₄+2H₂O

2_2. c) Jaki rodzaj wiązania występuje w następującej cząsteczce NH₄⁺ - donorowo-akceptorowe (semipolarne)

3_2. b) Charakterystyczną cechą gazów jest - niezachowanie kształtu

4_2. a) Iloczyn rozpuszczalności substancji A_nB_m opisuje się równ L=nA*mB

5_2. c) Ile gramów SO₃ w warunkach normalnych znajduje się w 1,12dm³ tego gazu? - 80g _SO3 - 22,4 dm³; xg _SO3 - 1,12 dm³ - odp: 4g

6_2. c)! d)?

7_2. b) Bezwodnik kwasowy - to związek chemiczny, który podczas reakcji z wodą tworzy określony kwas: CaO

8_2. b) Fluorowce to pierwiastki - dobre utleniacze

9_2. c) Kinetyka to dział chemii opisujący - szybkość i mechanizm reakcji chemicznych

1. podac przykład wzorów chemicznych typu AB, A₂B, AB₂, A₂B₃ - FeO, H₂O, NO₂, AL₂O₃

2. obliczyć łączną liczbę atomów w cząsteczkach Fe₂O₃, NaCl, H₂S, K₃PO₄ - 5,2,3,8

3. ustalic wzór sumaryczny: tlenku żelaza w stosunku 1:1,5 Fe₂O₃, tlenku ołowiu w stosunku 1:1,5 Pb₂O₄, tlenku glinu w stosunku 1:1,5Al₂O₃, tlenku litu w stosunku 2:1 Li₂O,

4. reakcje syntezy(łączenia) 2Al+3S-Al₂O₃, rozkładu 2KClO₃ - 2KCl+2O₂, wymiany pojedynczej Cu₂O+H₂ - 2Cu+H₂O, wymiany podwójnej NaCl+AgNO₃ - AgCl+NaNO₃

5. Równanie reakcji chemicznej informuje o rodzaju i proporcjach ilościowych reagentow

6. energia aktywacji to - minimalna energia, jaką muszą mieć drobiny substratów, aby mogło nastąpić zdrzenie aktywne

7. właściwe znaczenia - dym(ciało stałe rozproszone w gazie), emulsja(ciecz rozproszona w cieczy), mgła(ciecz rozproszona w gazie), piana(pęcherzyki gazu lub cieczy w ciele stałym), zawiesina (ciało stałe rozproszone w cieczy)

8. koagulacja to - zmniejszenie stopnia rozproszenia koloidu wskutek łączenia cząsteczek w większe agregaty

9. rozpuszczalność - stężenie roztworu nasyconego

10. w miare odparowania wody z roztworu elektrolitu stopien dysocjacji maleje

11. kwasem nazywamy substancje która - po wprowadzeniu do wody powoduje wzrost stężenia jonow wodorowych

12. hydroliza jest reakcja jonowa miedzy - jonami soli i wodą

1. synteza (łączenie) Fe+S→FeS

2. analiza (rozkład) HgO→Hg+½O₂

3. odtlenianie (redukcja) CuO+H₂→Cu+H₂O

4. zobojętnianie 2NaOH+H₂SO₄→Na₂SO₄+2H₂O

5. roztwarzanie 2Na+2H₂O→2NaOH+H₂↑

6. wymiana 2Mg+CO₂→2MgO+C

podwójna CuSO₄+2NaOH→Cu(OH)₂+Na₂SO₄

7. utlenianie 2Mg+O₂→2MgO

8. strącanie CuSO₄+2NaOH→ Cu(OH)₂+Na₂SO₄

9. redox 2Al+6HCl→2AlCl₃+3H₂↑

FeO+CO→Fe+CO₂

Budowa cząsteczki wody.

Woda jest związkiem wodoru i tlenu o wzorze H₂0, który określa skład jakościowy i ilościowy wody. Skład masowy pierwiastków wchodzących w skład cząsteczki wody jest następujący: 11,2% H i 88,8% O. Sumaryczny wzór chemiczny nie wyjaśnia właściwości fizycznych i chemicznych danego związku chemicznego. Właściwości te zależą od budowy cząsteczki. Stwierdzono, że kształt cząsteczki wody nie jest wydłużony, liniowy w rodzaju H-O-H, lecz odpowiada trójkątowi. W jednym z jego wierzchołków znajduje się atom tlenu, a w dwóch pozostałych atomy wodoru. Połączone są wiązaniem kowalencyjnym. Właściwości: 1. Asocjacja - zjawisko łączenia się cząsteczek w zespoły cząsteczkowe. Stopień asocjacji zależy od temperatury, im wyższa tym stopień maleje. 2. Hydratacja jonów polega na ustawieniu się biegunowych cząsteczek wody wokół jonu. Jony otoczone takimi cząsteczkami wody są trwałe w roztworze.

Podział zanieczyszczeń wód.

1. Zanieczyszczenia pochodzenia naturalnego: - spływ powierzchniowy, - lasy i torfowiska, - źródła wód mineralnych

2. Zanieczyszczenia antropogeniczne: - od ludności, - z rolnictwa, - z przemysłu, - punktowe (odprowadzanie ścieków, wód zużytych, opadowych), - obszarowe (spływy powierzchniowe, z dróg), - liniowe (z dróg bez systemu odwadniania)

Wyjaśnić dlaczego w dzień słoneczny w mieście stan ozonu w powietrzu osiąga max wartości w godzinach popołudniowych. - Poranny ruch samochodowy powoduje nagły wzrost tlenku NO, który utlenia się do NO₂ w południe w wyniku nasłonecznienia. NO₂ ulega rozpadowi na NO i O. Tlen atomowy O reaguje z tlenkiem atmosferycznych O₂ tworząc O₃, którego stężenie rośnie w godzinach popołudniowych do max wartości. Spadek nasłonecznienia powoduje spadek NO i tym samym O₃ w powietrzu.

Tlenki siarki, źródła zanieczyszczeń, przemiany i ich szkodliwe działanie. - Podstawowymi zanieczyszczeniami powietrza zw siarki są dwutlenek SO₂ i trójtlenek SO₃. Tlenek posiada charakterystyczny duszący zapach. Trójtlenek siarki jest zw bardziej reaktywnym niż dwutlenek. Tlenki siarki tworzą się w wyniku spalania paliw zawierających w sobie siarkę. Głównym produktem jest SO₂, zawartość SO₃ zależy od temperatury spalania i od 1-10% mieszaniny. S+O₂↔SO₂, 2SO₂+O₂↔2SO₃. Trójtlenek siarki jest silnie higroskopijny i reaguje natychmiast z parą wodną zawartą w powietrzu dając kwas siarkowy SO₃+H₂O→H₂SO₄. Źródła SO₂ - z naturalnych źródeł, z wulkanów pochodzi 2/3 zw siarki, pozostałe 1/3 z działalności człowieka. Największym źródłem = procesy spalania. Siarka stanowi gł zanieczyszczenia węgla i ropy naftowej. Wpływ SO₂ na rośliny - niszczące działanie SO₂ zależy od stężenia i czasu ekspozycji. Na organizmy zwierzęce - powoduje podrażnienie dróg oddechowych. Wpływ na materiały - przyspiesza korozję żelaza, cynku i stali.

Formy azotu w wodzie i ściekach oraz przemiany jakim ulegają.

Ogólnie ujmując azot w ściekach może wystąpić w postaci azotu amonowego z azotynowego i azotanowego. Na azot amonowy mogą składać się sole amonowe wszystkich kwasów nieorganicznych i organicznych, w tym i aminokwasów, jak i wolny amoniak. Udział wolnego amoniaku w ściekach zawierających sole amonowe zależeć będą od pH danych ścieków. Suma wszystkich rodzajów azotu nosi nazwę azotu ogólnego. Inny podział azotu w ściekach może wynikać ze sposobu jego związania. Można więc rozróżnić azot pochodzenia nieorganicznego i organicznego. Azot nieorganiczny to różne sole nieorganiczne - sole amonowe, jak i azotany i azotyny różnych kationów. Azot organiczny - to paleta bardzo różnorodnych związków organicznych zawierających w strukturze danego związku organicznego wbudowany azot w postaci różnych grup, jak np. aminowa, I, II, czy trzeciorzędowa, grupa nitro, nitrozo, azo, hydroksyamino, lub też azot wbudowany w pierścienie alifatyczne, czy aromatyczne.

Azot: - amonowy NH4+, - azotanowy (V) NO3-, - azotanowy (III) NO2-, organiczny (zw org białkowe: białka, peptony, aminokwasy i pozabiałkowe: mocznik, pirydyna, aminy), - ogólny Kjeldahla NogKd, - albuminowy (białkowy: część azotu organicznego, która pod wpływem zasadowego roztworu KmnO4 ulega utlenieniu), - ogólny Nog.

Proces nitryfikacji zachodzi dwuetapowo, każdy etap, prowadzony przez inne bakterie możemy zapisać reakcjami:

4 NH3 + 7 O2 → 4 NO'2 + 6 H2O proces nitryfikacji 2NO'2+O2→2NO'3

Przy odpowiednim poziomie przemiany azotu amonowego w azotanowy i zatrzymaniu procesu natleniania w warunkach beztlenowych możemy doprowadzić do procesu denitryfikacji, tj. do procesu uwalniania azotu ze ścieków do atmosfery w postaci azotu gazowego. Proces denitryfikacji zachodzi wg reakcji: 2 NO'3 + H-R → N2 + 6R-O-H

Różnice i podobieństwa pomiędzy BZT5, utlenialnością i tlenem rozpuszczonym. -

* Oznaczenie BZT (biochemiczne zapotrzebowanie tlenu). Związki organiczne w wodach naturalnych ulegają rozkładowi wskutek działalności życiowej bakterii. Jeżeli proces zachodzi w środowisku beztlenowym (anaerobowym) to zachodzi proces gnilny i może tworzyć się: siarkowodór, metan, amoniak i związki organiczne o nieprzyjemnym zapachu. W warunkach tlenowych (aerobowych) przy odpowiedniej ilości tlenu w wodzie drobnoustroje powodują utlenienie związków organicznych do CO₂ i H₂O. Wynika z tego , że nie na utlenienie (zmineralizowanie) potrzebna jest pewna określona ilość tlenu rozpuszczonego i ta ilość tlenu nazywa się biochemicznym zapotrzebowaniem tlenu.

zw. org. + O₂→(bakterie, enzymy) CO₂ + H₂O + (bak, enz)

* Oznaczenie utlenialności wody ( w środowisku kwaśnym) zasada: polega na utlenieniu związku organicznego za pomocą KMnO₄ (nadmanganian potasu) w roztworze kwaśnym w temperaturze wrzenia wody. Nadmiar dodanego KMnO₄ odmiareczkowuje się szczawianem sodu (Na₂C₂O₄). Ilość utleniających się związków organicznych jest proporcjonalna do zużytego nadmanganianu.

5C₂H₅OH + 12Mn⁺⁷O₄^- + 36H⁺→12Mn⁺² +10CO₂ + 33H₂O

5C₂O₄^2- + 2 MnO₄^- + 16H⁺→2Mn⁺²+10CO₂ + 8H₂O

* O₂ rozpuszczony w wodzie(met. Winklera) - Obecność O₂ świadczy o czystości wody.

Zasada oznaczenia: tlen rozpuszczony w wodzie w roztworze alkalicznym (zasadowym) utlenia powstały w wodzie wodorotlenek manganu II do związku manganu +4, który w środowisku kwaśnym wydziela jodku potasu wolny jod w ilości równoważnej zawartości tlenu w wodzie. Wydzielony jod oznacza się miareczkowo tiosiarczanem sodu (Na₂S₂O₃) wobec skrobi jako wskaźnika. Z ilości zużytego tiosiarczanu oblicza się zawartość tlenu w wodzie.

2Mn⁺²+ 4OH^-→2Mn(OH)₂ (biały osad - brak tlenu)

2Mn(OH)₂+O₂→2MnO(OH)₂ (brązowy osad)

MnO(OH)₂+4H⁺→Mn⁺⁴+3H₂O

Mn⁺⁴+2J^-→ Mn⁺²+J⁰₂

J⁰₂+2S₂O₃^2-→S₄O₆^2-+ 2J^-

Budowa cząsteczki wody.

Woda jest związkiem wodoru i tlenu o wzorze H₂0, który określa skład jakościowy i ilościowy wody. Skład masowy pierwiastków wchodzących w skład cząsteczki wody jest następujący: 11,2% H i 88,8% O. Sumaryczny wzór chemiczny nie wyjaśnia właściwości fizycznych i chemicznych danego związku chemicznego. Właściwości te zależą od budowy cząsteczki. Stwierdzono, że kształt cząsteczki wody nie jest wydłużony, liniowy w rodzaju H-O-H, lecz odpowiada trójkątowi. W jednym z jego wierzchołków znajduje się atom tlenu, a w dwóch pozostałych atomy wodoru. Połączone są wiązaniem kowalencyjnym. Właściwości: 1. Asocjacja - zjawisko łączenia się cząsteczek w zespoły cząsteczkowe. Stopień asocjacji zależy od temperatury, im wyższa tym stopień maleje. 2. Hydratacja jonów polega na ustawieniu się biegunowych cząsteczek wody wokół jonu. Jony otoczone takimi cząsteczkami wody są trwałe w roztworze.

Podział zanieczyszczeń wód.

1. Zanieczyszczenia pochodzenia naturalnego: - spływ powierzchniowy, - lasy i torfowiska, - źródła wód mineralnych

2. Zanieczyszczenia antropogeniczne: - od ludności, - z rolnictwa, - z przemysłu, - punktowe (odprowadzanie ścieków, wód zużytych, opadowych), - obszarowe (spływy powierzchniowe, z dróg), - liniowe (z dróg bez systemu odwadniania)

Wyjaśnić dlaczego w dzień słoneczny w mieście stan ozonu w powietrzu osiąga max wartości w godzinach popołudniowych. - Poranny ruch samochodowy powoduje nagły wzrost tlenku NO, który utlenia się do NO₂ w południe w wyniku nasłonecznienia. NO₂ ulega rozpadowi na NO i O. Tlen atomowy O reaguje z tlenkiem atmosferycznych O₂ tworząc O₃, którego stężenie rośnie w godzinach popołudniowych do max wartości. Spadek nasłonecznienia powoduje spadek NO i tym samym O₃ w powietrzu.

Tlenki siarki, źródła zanieczyszczeń, przemiany i ich szkodliwe działanie. - Podstawowymi zanieczyszczeniami powietrza zw siarki są dwutlenek SO₂ i trójtlenek SO₃. Tlenek posiada charakterystyczny duszący zapach. Trójtlenek siarki jest zw bardziej reaktywnym niż dwutlenek. Tlenki siarki tworzą się w wyniku spalania paliw zawierających w sobie siarkę. Głównym produktem jest SO₂, zawartość SO₃ zależy od temperatury spalania i od 1-10% mieszaniny. S+O₂↔SO₂, 2SO₂+O₂↔2SO₃. Trójtlenek siarki jest silnie higroskopijny i reaguje natychmiast z parą wodną zawartą w powietrzu dając kwas siarkowy SO₃+H₂O→H₂SO₄. Źródła SO₂ - z naturalnych źródeł, z wulkanów pochodzi 2/3 zw siarki, pozostałe 1/3 z działalności człowieka. Największym źródłem = procesy spalania. Siarka stanowi gł zanieczyszczenia węgla i ropy naftowej. Wpływ SO₂ na rośliny - niszczące działanie SO₂ zależy od stężenia i czasu ekspozycji. Na organizmy zwierzęce - powoduje podrażnienie dróg oddechowych. Wpływ na materiały - przyspiesza korozję żelaza, cynku i stali.

Formy azotu w wodzie i ściekach oraz przemiany jakim ulegają.

Ogólnie ujmując azot w ściekach może wystąpić w postaci azotu amonowego z azotynowego i azotanowego. Na azot amonowy mogą składać się sole amonowe wszystkich kwasów nieorganicznych i organicznych, w tym i aminokwasów, jak i wolny amoniak. Udział wolnego amoniaku w ściekach zawierających sole amonowe zależeć będą od pH danych ścieków. Suma wszystkich rodzajów azotu nosi nazwę azotu ogólnego. Inny podział azotu w ściekach może wynikać ze sposobu jego związania. Można więc rozróżnić azot pochodzenia nieorganicznego i organicznego. Azot nieorganiczny to różne sole nieorganiczne - sole amonowe, jak i azotany i azotyny różnych kationów. Azot organiczny - to paleta bardzo różnorodnych związków organicznych zawierających w strukturze danego związku organicznego wbudowany azot w postaci różnych grup, jak np. aminowa, I, II, czy trzeciorzędowa, grupa nitro, nitrozo, azo, hydroksyamino, lub też azot wbudowany w pierścienie alifatyczne, czy aromatyczne.

Azot: - amonowy NH4+, - azotanowy (V) NO3-, - azotanowy (III) NO2-, organiczny (zw org białkowe: białka, peptony, aminokwasy i pozabiałkowe: mocznik, pirydyna, aminy), - ogólny Kjeldahla NogKd, - albuminowy (białkowy: część azotu organicznego, która pod wpływem zasadowego roztworu KmnO4 ulega utlenieniu), - ogólny Nog.

Proces nitryfikacji zachodzi dwuetapowo, każdy etap, prowadzony przez inne bakterie możemy zapisać reakcjami:

4 NH3 + 7 O2 → 4 NO'2 + 6 H2O proces nitryfikacji 2NO'2+O2→2NO'3

Przy odpowiednim poziomie przemiany azotu amonowego w azotanowy i zatrzymaniu procesu natleniania w warunkach beztlenowych możemy doprowadzić do procesu denitryfikacji, tj. do procesu uwalniania azotu ze ścieków do atmosfery w postaci azotu gazowego. Proces denitryfikacji zachodzi wg reakcji: 2 NO'3 + H-R → N2 + 6R-O-H

Różnice i podobieństwa pomiędzy BZT5, utlenialnością i tlenem rozpuszczonym. -

* Oznaczenie BZT (biochemiczne zapotrzebowanie tlenu). Związki organiczne w wodach naturalnych ulegają rozkładowi wskutek działalności życiowej bakterii. Jeżeli proces zachodzi w środowisku beztlenowym (anaerobowym) to zachodzi proces gnilny i może tworzyć się: siarkowodór, metan, amoniak i związki organiczne o nieprzyjemnym zapachu. W warunkach tlenowych (aerobowych) przy odpowiedniej ilości tlenu w wodzie drobnoustroje powodują utlenienie związków organicznych do CO₂ i H₂O. Wynika z tego , że nie na utlenienie (zmineralizowanie) potrzebna jest pewna określona ilość tlenu rozpuszczonego i ta ilość tlenu nazywa się biochemicznym zapotrzebowaniem tlenu.

zw. org. + O₂→(bakterie, enzymy) CO₂ + H₂O + (bak, enz)

* Oznaczenie utlenialności wody ( w środowisku kwaśnym) zasada: polega na utlenieniu związku organicznego za pomocą KMnO₄ (nadmanganian potasu) w roztworze kwaśnym w temperaturze wrzenia wody. Nadmiar dodanego KMnO₄ odmiareczkowuje się szczawianem sodu (Na₂C₂O₄). Ilość utleniających się związków organicznych jest proporcjonalna do zużytego nadmanganianu.

5C₂H₅OH + 12Mn⁺⁷O₄^- + 36H⁺→12Mn⁺² +10CO₂ + 33H₂O

5C₂O₄^2- + 2 MnO₄^- + 16H⁺→2Mn⁺²+10CO₂ + 8H₂O

* O₂ rozpuszczony w wodzie(met. Winklera) - Obecność O₂ świadczy o czystości wody.

Zasada oznaczenia: tlen rozpuszczony w wodzie w roztworze alkalicznym (zasadowym) utlenia powstały w wodzie wodorotlenek manganu II do związku manganu +4, który w środowisku kwaśnym wydziela jodku potasu wolny jod w ilości równoważnej zawartości tlenu w wodzie. Wydzielony jod oznacza się miareczkowo tiosiarczanem sodu (Na₂S₂O₃) wobec skrobi jako wskaźnika. Z ilości zużytego tiosiarczanu oblicza się zawartość tlenu w wodzie.

2Mn⁺²+ 4OH^-→2Mn(OH)₂ (biały osad - brak tlenu)

2Mn(OH)₂+O₂→2MnO(OH)₂ (brązowy osad)

MnO(OH)₂+4H⁺→Mn⁺⁴+3H₂O

Mn⁺⁴+2J^-→ Mn⁺²+J⁰₂

J⁰₂+2S₂O₃^2-→S₄O₆^2-+ 2J^-

---