DEKLINACJA ZAIMKÓW RODZAJOWYCH

ODMIANA MĘSKA I NIJAKA I ŻEŃSKA W LICZBIE MNOGIEJ

Przypadek	Rodzaj	Końcówka	Przykłady	Komentarz
M	męski	-i	ovi, ti, oni, naši, moji	W zakresie rodzaju męskoosobowego dziedziczy końcówkę i//y Do XVII w. występuje ona w ogóle dla rodzaju męsko-żywotnego, a w dobie staropolskiej nawet dla rodzaju nieżywotnego (jeśli rzeczownik ma końcówkę pierwotnie mianownikową) Poza tym zakresem końcówka -e (z mkkt.) Wyjątek: prawidłowe końcówki naszy, waszy (oćcowie naszy) wychodzą z użycia do XVII w. i zastępują je nowotwory nasi, wasi (na wzór końcówki przymiotników męskoosobowych)
	żeński	-y / -ě	ovy, ty, ony, našě, mojě	Mkkt. posiadają nieprzerwanie końcówkę -e Twrdtt. końcówka -y//i (po k, g) do XVII w. Po XVII w. wszystkie końcówka -e (jest to też końcówka przymiotników)
	nijaki	-a	ova, ta, ona, naša, moja	W zabytkach średniowiecznych stara końcówka -a (ta ista słowa) Zdarza się upodobnienie do M męskiego nieżywotnego i żeńskiego z końcówką -y (ony drzewa, wszytki zwierzęta) Zaimki mkkt. przyjmują końcówkę -e Od XVII w. tylko końcówka -e (też dla ttmt.) - trwa do dziś
D = Msc	m., ż., n.	-ěxъ / -ixъ	ověxъ, těxъ, oněxъ, mojixъ, jixъ	Zachowują bez zmiany końcówkę ych//ich (po k,g) w twrdtt., jest to nowotwór - dążność do upodobnienia twardot. do miękkot. oraz końcówkę ich//ych (po f. miękkich) dla mkkt.
C	m., n.	-ěmъ / -imъ	ověmъ, těmъ, oněmъ, mojimъ, jimъ	Końcówka -ym//im dla twrdt. - nowotwór jak w D. Końcówka -im//-ym dla mkkt. - pierwotna Tak jak w N l.poj. i mn. notowana jest chwiejność samogłosek i, y, e przed m (wszytkiem, którem)
B	męski, żeński	-y / -ě	ovy, ty, ony, našě, jě	W zakresie mkkt. do dziś końcówka -e - pierwotna W twrdt. do XVI w. kontynuant -y//i (po k,g), po XVI w. końcówka -e (wyrównanie do mkkt.)
	nijaki	-a	ova, ta, ona, naša, ja	W średniowieczu szczątkowa końcówka -a (wszytka słowa) Już w najdawniejszych zabytkach pojawiają się końcówki z r. męskiego i żeńskiego: -y//-i dla twrdt., -e dla mkkt. W XVI w. formy z -y ustępują a rozpowszechnia się końcówka -e (właściwa dla wszystkich zaimków i przymiotników)
N	m., ż., n.	-ěmi / -imi	ověmi, těmi, oněmi, jimi, našimi	Przed XVI w. końcówka -imi//ymi dla mkkt., -ymi//-imi dla twrdt. (nowotwór, wyrównanie na wzór form moimi, naszymi) Od XVI w. coraz częściej wymawia się -emi (silnie obniżona artykulacja -i, -y) Ortografia XIX w. reguluje sztucznie zakres użycia: -ymi/imi dla r. męskoosobowego, -emi dla żeńskiego i nijakiego XX w. - tylko -ymi, -imi (choć -emi żyje w j. mówionym)

---