Odra (morbilli)

Etiologia

• Morbilivirus - wirus RNA

Epidemiologia

• droga zakażenia: kropelkowa

• epidemie występują w cyklach 2-3 letnich, zwykle wiosną

• chorują głównie dzieci

• zaraźliwość trwa od 5 dni przed i do 5 dni po ustąpieniu wysypki

Patogeneza

• wirus namnaża się w układzie oddechowym, skąd trafia do krwi (→ wirusemia)

• z krwią wirus przedostaje się skóry, szpiku, śledziony, CUN

• w układzie oddechowym, CUN - nacieki zapalne

Obraz kliniczny

Okresy:

1. inkubacji - 9-11 dni

• przebieg bezobjawowy

• zwiastunów - 3-4 dni

• ↑ temperatury

• nieżyt spojówek, obrzęk powiek

• światłowstręt

• nieżyt błon śluzowych nosa

• suchy kaszel

• plamki Fiłatowa-Koplika - małe, białe plamki na czerwonym tle, zlokalizowane na błonie śluzowej policzków, na wysokości zębów trzonowych i przedtrzonowych

• wysypka (enanthema) na błonie śluzowej jamy ustnej, języczka, gardła

• wysypkowy - 3-5 dni

• początek: za uszami i na twarzy

• stopniowo rozszerza się na tułów i kończyny

• wygląd: grudkowata, czerwona, pokrywa cała skórę („skóra tygrysia”)

• ustępuje w kolejności pojawiania się

• zdrowienia

• ↓ temperatury

• łuszczenie się skóry

Powikłania

1. dotyczące układu oddechowego

1. zapalenie płuc

2. zapalenie krtani

3. zapalenie oskrzeli

4. zapalenie ucha środkowego, spojówek, rogówki (→ ślepota)

2. dotyczące CUN

1. zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego

2. podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE)

3. dotyczące układu pokarmowego

1. zapalenie żołądkowo-jelitowe

2. zapalenie wątroby

3. zapalenie wyrostka robaczkowego

4. zapalenie jelita krętego

4. poronienie płodu

Rozpoznanie

1. leukopenia

2. limfopenia, czasem limfocytoza

3. trombocytopenia

4. swoiste przeciwciała

Różnicowanie

1. różyczka

2. płonica

3. gorączka trzydniowa

4. wysypki o inne etiologii

Leczenie

• objawowe

• leki p-gorączkowe

• leki p-kaszlowe

• antybiotyki - w razie zapalenia płuc lub ucha środkowego

Zapobieganie

• szczepienia

• γ-globuliny 0,25-0,5 ml/kg - jednorazowo, do 6 dni od ekspozycji, podawane osobom z kontaktu które nie chorowały i niebyły szczepione

2/2

---