Oleje - jak malować farbami olejnymi?
Malowanie farbami olejnymi jest sztuką dość trudną dla początkujących artystów i nieco bardziej kosztowną od innych dziedzin malarstwa, ale wspaniałe efekty i radość z tworzenia godne są podjęcia próby zgłębienia tajników malarstwa olejnego. Farba olejna ma przyjemną, maślaną konsystencję, łatwo poddaje się różnym zabiegom, można ją rozrzedzać dla uzyskania delikatnych laserunków, zagęszczać, by nakładać grube impasty, można długo, z namysłem realizować swoją wizję i w razie konieczności dokonywać jej korekt. Oto kilka wskazówek.
Materiały i narzędzia
Farby olejne - są mieszanką pigmentu i olejów naturalnych (lnianego, makowego lub konopnego) oraz dodatków. Sprzedawane są w tubach, pojedynczo lub w zestawach. Jeśli są szczelnie zamykane, długo zachowują świeżość. Mogą być farby artystyczne (duża gama barw, najwyższa jakość) lub szkolne (tańsze, o niższym stężeniu pigmentu). Trzeba pamiętać, że poszczególne kolory mają różny czas schnięcia (od 2-8 dni), który można przyśpieszyć odpowiednimi mediami. Obecnie dostępne są też farby olejne rozcieńczane w wodzie. Wymienione pędzle podobrazia farby i pozostałe narzędzia kupisz w sklepie plastycznym.
Pędzle - przydadzą się różne kształty i rodzaje: pędzle okrągłe, płaskie, typu filbert, ścięte skośnie, wachlarzowe i ławkowce do gruntowania; włosie odpowiednie do olejów to tzw. szczeciniaki (szczecina świńska) i włosie syntetyczne (tańsze, wytrzymałe, niestety szybciej się deformują), do szczegółów miękkie włosie sobolowe (można zastąpić syntetycznym). Na początek lepiej wybierać duże rozmiary. Pędzle po pracy należy oczyścić terpentyną lub benzyną lakową, następnie umyć wodą z mydłem i dobrze osuszyć.
Podobrazia - płótno lniane, bawełniane lub konopne, drewno, tektura; podobrazie musi być zagruntowane specjalnie pod oleje; można kupić gotowe płótna na blejtramie już zagruntowane albo przygotować podobrazia samodzielnie.
Akcesoria - palety drewniane lub z tworzywa, szpachle do impastów, noże do mieszania farb na palecie.
Media i dodatki - rozcieńczalniki: terpentyna, benzyna lakowa, olej lniany, werniks damarowy, werniks matowy, błyszczący, spirytus, gotowe media do farb olejnych zmieniające konsystencję lub przyśpieszające schnięcie.
Technika malowania farbami olejnymi
Na odpowiednio zagruntowanym podobraziu wykonuje się szkic ołówkiem i nakłada cienką warstwę podmalówki. Kiedy wyschnie nanosi się kolejne warstwy, każdorazowo należy odczekać do wyschnięcia farby. Jeszcze jedna zasada: każda kolejna warstwa farby powinna być bardziej „tłusta” czyli bogatsza w olej. Farby miesza się na palecie. Dobrze jest zacząć od barw jaśniejszych, później nakładać warstwy farby z tonacji ciemniejszych. Dla uzyskania głębi, gry światła, nakłada się laserunki, warstwy półprzeźroczyste lub przeźroczyste, ale ta sztuka wymaga większego doświadczenia.
Wzorem impresjonistów można malować techniką alla prima („od pierwszego razu”) - na podobrazie nakłada się jedną warstwę farby grubo kładzionej pędzlem lub szpachlą. Tak nałożone impasty tworzą po zaschnięciu fakturę.
Więcej praktycznych porad: jaki wybrać zestaw kolorów na początek, jakie farby, jak nakładać poszczególne warstw i laserunki - tego można dowiedzieć się z podręczników lub od praktyków doradzających na różnych stronach i forach internetowych o malarstwie, również w dobrych sklepach plastycznych.