2. Zanieczyszczenia powietrza i jego ochrona.

Zanieczyszczenia powietrza są głównymi przyczynami globalnych zagrożeń środowiska, takich jak dziura ozonowa, kwaśne deszcze, czy efekt cieplarniany. Najczęściej i najbardziej zanieczyszczają atmosferę: dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pyły. Wyróżnia się trzy główne źródła emisji zanieczyszczeń do atmosfery:

1. punktowe - są to głównie duże zakłady przemysłowe emitujące pyły, dwutlenek siarki, tlenek azotu, tlenek węgla, metale ciężkie.

2. powierzchniowe (rozproszone) - są to paleniska domowe, lokalne kotłownie, niewielkie zakłady przemysłowe emitujące głównie pyły, dwutlenek siarki

3. liniowe - są to głównie zanieczyszczenia komunikacyjne odpowiedzialne za emisję tlenków azotu, tlenków węgla, metali ciężkich (głównie ołów)

Zanieczyszczenia powietrza to wszystkie substancje gazowe, stałe lub ciekłe, znajdujące się w powietrzu w ilościach większych niż średnie zawartości. Są to zarówno substancje naturalne (np. pyłki roślin, pyły wulkaniczne), jak też powstające w wyniku działalności człowieka (gazy spalinowe, pyły przemysłowe). Zanieczyszczenia powietrza są najbardziej niebezpieczne ze wszystkich zanieczyszczeń, gdyż przemieszczają się szybko i mogą skazić na dużych obszarach wszystkie elementy środowiska.

Sztucznymi źródłami zanieczyszczeń powietrza są m.in. chemiczna konserwacja paliw, wydobycie i transport surowców, przemysł chemiczny, rafineryjny i metalurgiczny, cementownie, składowiska surowców i odpadów, motoryzacja. Naturalne źródła zanieczyszczeń powietrza to: wybuchy wulkanów, erozja wietrzna skał, pył kosmiczny, pożary lasów i stepów, pyłki roślin.

Zanieczyszczenia powietrza są wchłaniane przez ludzi głównie w trakcie oddychania. Przyczyniają się do powstawania schorzeń układu oddechowego, a także alergii. W środowisku zanieczyszczenia powietrza powodują korozję metali i materiałów budowlanych. Działają niekorzystnie również na świat roślinny, zaburzając procesy fotosyntezy. Wtórnie skażają wody i gleby. W skali globalnej mają wpływ na zmiany klimatyczne.

Sposoby ochrony powietrza:

- wykorzystanie alternatywnych źródeł energii

- ograniczanie zanieczyszczeń z dużych źródeł spalania paliw

- oszczędzenie surowców i energii

- poprawa jakości paliw i technologii silnikowych stosowanych w transporcie

- modernizacja źródeł i systemów ciepłowniczych

- modernizacja instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów (w kierunku obniżenia

emisji zanieczyszczeń do powietrza)

- ograniczanie emisji lotnych związków organicznych

- opracowywanie programów i planów ochrony powietrza

Najczęściej występujące zanieczyszczenia powietrza:

- dwutlenek siarki (SO₂)

- tlenki azotu (NO_x)

- pyły węglowe (X₂)

- tlenek węgla (CO)

- ozon troposferyczny (O₃)

- ołów (Pb)

- pyły

---