5. FLOTACJA
jest to usuwanie cząstek o gęstości mniejszej lub nieznacznie większej od gęstości wody.
Flotacja gazowa- etapy
1.wytworzenie pęcherzyków gazu w objętości oczyszczanej wody;
2.aglomeracja cząstek stałych z pęcherzykami gazu;
3.separacja powstałych aglomeratów;
Podział ze względu na sposób wytworzenia pęcherzyków:
flotacja ciśnieniowa
-napowietrzenie wody, obniżenie ciśnienia poniżej atmosferycznego, wydzielenie pęcherzyków;
-podwyższenie ciśnienia, rozprężenie układu z wydzieleniem pęcherzyków;
flotacja bezciśnieniowa
-wprowadzenie pęcherzyków powietrza bez korekty ciśnienia;
mikroflotacja
-powietrze rozpuszczone przy przepływie przez 10 m kolumnę z góry do dołu pod ciśnieniem hydrostatycznym, uwolnienie pęcherzyków powietrza przy przepływie odwrotnym;
elektroflotacja
-pęcherzyki wytwarzane w wyniku elektrolizy wody (zaleta - pęcherzyki są tej samej wielkości);
Zbiorniki saturacyjne- nasycenie wody powietrzem pod zwiększonym ciśnieniem
-Prawo Henry'ego
Ar - rozpuszczalność powietrza w wodzie [dm3/m3];
Pa - ciśnienie absolutne;
K - stała zależna od temperatury
im wyższe ciśnienie tym rozpuszczalność powietrza w wodzie wyższa;
im niższa temperatura tym rozpuszczalność powietrza w wodzie wyższa;
Ilość powietrza wydzielonego z wody w czasie rozprężania układu do ciśnienia
atmosferycznego A:
f- współczynnik nasycenia wody powietrzem, zależy od ilości wtłoczonego powietrza do wody, typu urządzenia do saturacji, od czasu kontaktu powietrza z wodą;
Minimalna ilość powietrza umożliwiająca flotację Amin:
cz - stężenie zawiesin poddawanych flotacji w wodzie surowej;
ρ - gęstość wody;
ρz - gęstość zawiesiny;
ρg - gęstość gazu;
3) Podział filtrów:
Ze względu na rodzaj przepływu:
Grawitacyjne ( otwarte zwierciadło wody )
Ciśnieniowe ( woda napływa i odpływa pod ciśnieniem )
Ze względu na szybkość filtracji:
Powolne ( 5-20cm/h)
Pospieszne ( 5-15m/h)
Superpospieszne ( powyżej 25m/h)
Ze względu na sposób wymuszania przepływu:
Otwarte ( grawitacyjne )
Zamknięte ( ciśnieniowe )
Ze względu na ilość warstw:
Jednowarstwowe
Wielowarstwowe
Ze względu na rodzaj procesu:
Do mechanicznego cedzenia zawiesin
Kontaktowe
Katalityczne
Biologicznie aktywne
Sorpcyjne
Chemicznie aktywne
Jonowymienne
4) Właściwości i parametry materiałów filtracyjnych:
Najczęściej stosowanymi materiałami filtracyjnymi są: piasek kwarcowy, węgiel antracytowy i granulowany węgiel aktywny; materiały spiekane: keramzyt ; materiały kruszone: granit.
Do odkwaszania wody: grys marmurowy. W filtrach pospiesznych stosuje się złoża jednowarstwowe piaskowe, dwuwarstwowe piaskowo-antracytowe.Węgiel aktywny ma dużą pojemność sorpcyjną dlatego spełnia równocześnie rolę materiału filtracyjnego i sorbenta.
Materiały filtracyjne spełniają swoje zadanie wówczas, gdy charakteryzują się właściwym uziarnienie, porowatością, gęstością, wytrzymałością mechaniczną oraz składem chemicznym.
UZIARNIENIE - jeden z istotniejszych parametrów decydujących o efektach filtracji. Wielkość ziaren oraz ich kształt decydują o właściwościach hydraulicznych złoża. Przydatnośc materiału ocenia się na podstawie średnicy czynnej d10 oraz d60.
d10 - średnica, która wraz z ziarnami mniejszymi stanowi 10% wagi próbki materiału .
WR = d60 / d10 - współ. Równomierności złoża
POROWATOŚĆ - określa pojemność złoża, w której zatrzymywane są cząstki fazy stałej. Im większa porowatość tym więcej cząstek zostanie zatrzymanych. WZÓR na porowatość:
SFERYCZNOŚĆ - iloraz powierzchni zastępczej kuli o objętości równej objętości rozpatrywanej cząstki do powierzchni cząsteczki
SPOSÓB UŁOŻENIA ZŁOŻA -materiał układany równomiernie na całej powierzchni filtru warstwami o grubości 20-25cm sypanymi do wody, wysokość warstwy podtrzymującej jest zależna od rodzaju drenażu i wynosi 0,3 - 0,5m. Uziarnienie kolejnej warstwy powinno być dwukrotnie większe niż warstwy drobniejszej.
Przykładowe właściwości fizyczne: Piasek kwarcowy: gęstość 2,65 g/cm3 , porowatość 42-47%, sferyczność 0,7-0,8
ODPORNOŚĆ NA DZIAŁANIE KWASÓW I ZASAD
ODPORNOŚĆ NA ŚCIERANIE
FILTRY POWOLNE
1.Zastosowanie:
2.Układy technologiczne:
-filtracja powolna-dezynfekcja
-sedymentacja- filtracja powolna-dezynfekcja
-sedymentacja-filtracja pospieszna- filtracja powolna-dezynfekcja
3.Skuteczność:
-usuwanie bakterii i wirusów - 90%;
-obniżenie mętności - ok. 90%;
-obniżenie utlenialności - ok. 60%;
4.Materiał filtracyjny - piasek kwarcowy
-warstwa podtrzymująca uziarnienie 2-32mm ,wysokość 0,45-0,6m
-warstwa filtracyjna
uziarnienie 0,15-2mm
wysokość 0,7-1,5m.
-d10=0,25-0,35mm
-WR=1,5-3,6
5.Długość cyklu filtracji
-1-6 miesięcy
6.Najwyższa dopuszczalna strata ciśnienia filtracyjnego
-20-40mm
FILTRY POSPIESZNE
1.Zastosowanie:
-zatrzymywanie zawiesin pochodzenia naturalnego, pokoagulacyjnych, po procesie zmiękczania
-usuwanie z wody związków żelaza i manganu
-przyspieszenie procesów koagulacji i zatrzymanie produktów koagulacji - filtry kontaktowe
-sorbowanie wielocząsteczkowych związków zawartych w wodzie przy zastosowaniu filtrów z warstwą węgla aktywnego
2.Podział:
-ze względu na rodzaj złóż filtracyjnych
jednowarstwowe
wielowarstwowe
-ze względu na sposób wymuszania przepływu przez filtr
otwarte - grawitacyjne
zamknięte - ciśnieniowe
Filtry pospieszne - grawitacyjne - otwarte
Metody eksploatacji
ze stałą prędkością filtracji.
ze zmienna pr. filtr.
stałego ciśnienia
zmiennego poziomu wody
stałego poziomy
UTLENIANIE CHEMICZNE
1.Zastosowanie:
-utlenianie żelaza II i manganu II
-usuwanie siarkowodoru i siarczków
-usuwanie substancji odpowiedzialnych za B i M
-unieszkodliwianie zoo- i fitoplanktonu
-destrukcja materii organicznej zawartej w wodzie surowej
-destabilizacja koloidów - wspomaganie koagulacji
-dezynfekcja końcowa
-usuwaja niekiedy nawet barwe spowodowaną glonami
Wady stosowania utleniania hemicznego:
Mogą powstawać nowe wtórne zanieczyszczenia będące produktami reakcji utleniacza ze składnikami oczyszczanej wody. Przy stosowaniu utleniaczy chlorowych sa to glownie chlorowe pochodne zwiazkow organicznych., a przy ozonie nie w pelni utlenione zwiazki organiczne.
Stosowanie utleniaczy zarówno w celu utleniania jak i dezynfekcji niesie za soba niebezpieczenstwo powstania ubocznych produktow (UPU).Powstawac mogą również halogenowe pochodne zwiazkow organicznych (TOX).
2.Najczęściej stosowane utleniacze:
-tlen
-chlor - stosowany do usuwania H2S ,siarczków organicznych dwusiarczkow i merkaptanów i zanieczyszczen przemysłowych, fenoli ,reaguje z wielkoczasteczkowymi czastkami
-ozon - usuwa syntetyczne i naturalne związki organiczne. Dla calkowitego utlenienia zwiazku dawka ozonu wynosi 8gO3/1g RWO. Jest stosowany do utleniania zwiazkow smakowo i odorotworczych., fenoli, produktów ropy naftowej,
-nadmanganian potasu - do usuwania zanieczyszczen zapachowych, utlenia zwiazki organiczne,
-dwutlenek chloru - nie eliminuje tak dobrze zapachu jak ozon, preferowany jest jednak w europie i usa
3.Utleniacze muszą być:
-tanie
-łatwo stosowalne
-łatwy transport
-łatwe przechowywanie
-nie mogą być szkodliwe dla zdrowia
POWIETRZE
1.Zastosowanie:
-desorpcja gazów lub związków lotnych z wody CO2, H2S, NH3
-źródło tlenu w procesach utleniania: odżelazianie,odmanganianie,nitryfikacja
7. FILTRACJA
1) Zastosowanie procesu - filtracja jest procesem zapewniającym usuwanie z cieczy cząstek o średnicy> 0,1μm, proces jest realizowany w urządzeniach zwanych filtrami. Istotą procesu jest oddzielenie fazy stałej i ciekłej podczas przepływu wody przez ośrodek porowaty. Filtracja jest jednym z jednostkowych procesów w oczyszczaniu wód , dzięki której usuwamy substancje rozpuszczone.
2) Mechanizm filtracji - Podczas filtracji woda przepływa w określonym kierunku i z odpowiednią prędkością przez złoże filtracyjne, które stanowi materiał porowaty. Podczas przepływu wody przez złoże filtracyjne o nieregularnych kształtach usuwane są cząstki o znacznie mniejszych wymiarach niż pory. W zatrzymywaniu zanieczyszczeń w złożu filtracyjnym towarzyszy wiele zjawisk:
CEDZENIE - zatrzymywane są cząsteczki o wymiarach większych od średnicy porów ( jeżeli stężenie zawiesin w wodzie jest duże to zatrzymują się na powierzchni złoża ) dCZ / dz > 0,2
SEDYMENTACJA - usuwanie cząsteczek o wymiarach 2 - 10 μm i gęstości > albo = gęstości wody. Wraz ze wzrostem wielkości cząsteczek i ich gęstości zwiększa się stopień ich sedymentacji w złożu. Sedymentacja zachodzi nad złożem filtra oraz w porach międzyziarnowych.
DYFUZJA - zatrzymywanie w złoży cząsteczek o średnicy <1 μm. Decydują o tym siły lepkości. Dyfuzji ulegają te cząsteczki , które nie podlegają procesowi sedymentacji
WYCHWYTYWANIE - przyciąganie cząstek zawiesiny przez siły elektrokinetyczne występujące na powierzchni ziaren ( cząsteczki znajdujące się w odległości < bądź = 0,5dCZ
ODRYWANIE cząsteczek osadu zatrzymanego w porach złoża przez siły wywołane przepływem wody
FLOKULACJA ORTOKINETYCZNE - prowadzi do agregacji cząsteczek w porach złoża
ADSORPCYJNE DZIAŁANIE POLIMERÓW - wiążą powierzchnie ziaren z usuwanymi cząsteczkami
Procesy chemiczne zachodzące w złożu filtracyjnym
- filtracja przez złoże aktywne chemicznie
*jonity;
*stabilizacja wody przy zastosowaniu mas odkwaszających;
- filtracja przez złoże nieaktywne chemicznie
*katalityczne działanie warstewki tlenków i wodorotlenków żelaza i manganu;
*działanie wodorotlenków pokoagulacyjnych;
Procesy biologiczne zachodzące w złożu filtracyjnym
- powstawanie błony biologicznej na filtrach powolnych;
- filtry pospieszne:
*usuwanie azotanów w procesie denitryfikacji w złożu filtracyjnym;
* biologiczne usuwanie manganu w złożu uaktywnionym;
SPECJALNE ZASTOSOWANIA FILTRÓW POSPIESZNYCH
1.Filtry Habera
złoże filtracyjne - kulki styropianowe o średnicy 1,2-2mm
wysokość złoża1,65m
Zastosowanie:
-złoże wprowadzane do usuwania manganu
-złoże zasiedlone bakteriami nitryfikacyjnymi
2.Filtry bezzaworowe
Zastosowanie:
-do uzdatniania wód przemysłowych, samoczynne płukanie spowodowane przyrostem strat ciśnienia filtracyjnego;
3. Filtry suche
powietrze wprowadzane współ- lub przeciwprądowo
woda przesącza się przez nie zalane wodą złoże filtracyjne
zwierciadło wody poniżej warstwy filtracyjnej
uziarnienie 1,2-2,7mm
wysokość 1,5-2,0m.
Zastosowanie:
-do uzdatniania wód podziemnych zawierających znaczne ilości azotu amonowego 5-10mgN/dm3 oraz do usuwania
żelaza i manganu.
4.Filtry kontaktowe
zawartość zawiesin w wodzie dopływającej na filtr do 150 mg/dm3
min. długość cyklu filtracyjnego - 6h
wysokość 2,0-2,5m
d10=0,55-0,65mm
pojemność złoża na zanieczyszczenia 7500 mg/dm3
Zastosowanie:
-koagulacja kontaktowa w złożu filtracyjnym
5.Filtry dwustrumieniowe
wysokość górnej warstwy piasku 0,45-0,6m
wysokość dolnej warstwy piasku 0,75-0,8m.
Zalety:
-podwójna powierzchnia filtracyjna
6.Filtry namywane
materiał namywany - ziemia okrzemkowa o mikroskopijnym uziarnieniu
mechanizm - cedzenie przez tzw. placek filtracyjny
Zastosowanie:
-baseny kąpielowe
Utlenianie substancjami chem. w oczyszcz. wody może być stosowane w różnych celach:
-utl. jonów Fe(II), Mn(II), H2S i siarczków,
-utl. zw. powodujących barwę, smak i zapach
-utl. syntetycznych zaniecz. org. pochodzenia obcego (przemysłowego) i prekursorów chlorowych pochodnych zw. org.
-dezynfekcji wody i niszczenia mikroorg. obecnych w ujmowanej wodzie,
-wspomagania koagulacji
W związku z tym utl. chemiczne mogą być dodawane do wody w różnych miejscach układu technol.
Do utleniaczy stosowanych w oczyszczaniu wody należą: Chlor, dwutl. chloru, ozon, nadmang. potasowy, i nadtlenek chloru. Utleniacze mogą być stosowane oddzielnie lub łącznie. Wszystkie utleniacze powodują powstawanie UPU (uboczne prod. utl.), dlatego utl. chem. należy traktować jako ostateczność.
Etapy utleniania: utl. wstępne, utl. pośrednie, utl. końcowe
Miarą zdolności utl. lub redukcyjnych subst. jest ich potencjał oksydacyjno-redukcyjny.
Na mechanizm utl. wpływa wartość pH, decydująca o formie występ. utleniacza i utlenianych zw. oraz przebiegu reakcji. Istotny wpływ na szybkość procesu ma też temp.
Zastosowanie CHLORU:
utlenienie wstepne:
- niszczenie zooplanktonu i fitoplanktonu
-wspomaganie flokulacji przez utlenianie materii organicznej zaadsorbowanej na zawiesinach i koloidach
-usuwanie amoniaku przez chlorowanie do punktu przełamania
-w niektórych przypadkach usuwanie subst. powodujących smak i zapach wody
Parametry Fizyczne Chloru:
-zołtozielony gaz o charakterystycznym zapachu
- 2,5 razy ciezszy od powietrza
-temp. wrzenia 34oC
-wuczuwalny wyczuwalny powietrzu przy stężeniu 0,01 g/m3
-wywoluje śmierć przy stężeniu 2,9 g/m3
-rozpuszczalny w wodzie od 14,6 g/dm3 przy temp. 0oC do 4,6 g/dm3 przy temp. 40oC
Reakcje Chemiczne:
pH>2 Cl2+H2O H++HClO +Cl-
pH>7,5 HClO H++ClO-
HClO+H+H2ClO+
2HClOCl2O+H2O
Cl2+Cl- Cl3-
Dzialanie Chloru W Wodzie:
-po przereagowaniu z nieorganicznymi reduktorami powstaja chlorki
- po przereagowaniu z organicznymi substancjami obecnymi w wodzie powstaja UPU:chloroform, chloroketony, chloroaldehydy
-czesc chloru zostaje zuzyta na utlenianie bromkow do HBrO, który może dalej reagowac z materia organiczna dajac produkty bromo-chlorobromoorganiczne
-pozostala czesc chloru-chlor ogolny-pozostaly-dzialanie dezynfekcyjne
CHLOR POZOSTALY OGOLNY:
-chlor wolny: chlor cząsteczkowy, kwas podchlorawy, podchloryn
-chlor związany: chloraminy organiczne i nieorg.
REAKCJE ZE ZWIĄZKAMI AZOTOWYMI:
-kwas podchlorawy reaguje ze związkami azotowymi i wynik reakcji zalezy od pH i wzajemnego stosunku reagentow
ph 7,5-8,5 NH3+HClONH2Cl+ H2O
pH 5,0-6,5 NH2Cl+ HClONHCl2+ H2O
pH <4,4 NHCl2+ HClONCl3+ H2O
przy Cl : N >4,4 4NH2Cl+3Cl2+ H2ON2+N2O+10HCl
całkowite usuniecie azotu amonowego przy Cl : N >7,6
REAKCJE Z AZOTEM ORGANICZNYM
-z kwasem aminooctowym
NH2CH2COOH+Cl2 NHClCH2COOH+HCl
NHClCH2COOH+ Cl2NCl2CH2COOH+HCl
-z mocznikiem
NH2—CO----NH2+HClONHCl---CO---NHCl lub
NH2—CO----NH2+2HClONH2Cl+CO2+H2O
Szybkość reakcji chloru z azotem organicznym zalezy od temp., pH, budowy związku organicznego, czasu reakcji-może się wahac od kilku godzin do kilku dni.
NAPOWIETRZANIE - usuwa z wody gazy rozpuszczone(CO2,H2S,CH4 i inne powodujące smak i zapach) i lotne związki organiczne, zwieksza zawartość tlenu.Przez usuniecie CO2 zwieksza odczyn wody. Wprowadzenie do wody tlenu rozpuszczonego stwarza warunki do hydrolizy i utleniania związków żelaza i manganu.
Urzadzenia Do Napowietrzania
****ciśnieniowe- stosuje się do napow. wody o zasadowości >5val/m3, woda kontaktuje się z zassanym sprężonym powietrzem, zbiorniki stalowe, dopływ wody od dolu i sprężone powietrze od dolu, odplyw wody u gory, zawory odpowietrzające, cisn. powietrza doprowadzanego wieksze o 0,1 MPa od ciśn.. wody, cisn. robocze wynosi do 0,6 MPa, zalecana predk. Przepływu 0,05-0,06 m/s, czas kontaktu 30-180 s, gdy chcemy utlenic Fe to czas przedłużamy do 5 min.
****do napowietrzania otwartego- stosuje się do napow. wody o zasadowości <5val/m3, zapewniaja kontakt wody z powietrzem w wyniku rozdeszczenia lub rozbryzgiwania wody lub wprowadzenie powietrza sprężonego do zbiornikow o swobodnym zwierciadle wody
- koryta z otworami- wys. opadania wody 2-2,5m, efekt odkwaszania do 30%,stopien natleniania do 80%
-dysze sitkowe-wys. opadania wody 2,5m
-wytryski sitkowe lub talerzowe-wys. opadania wody 2,5m
-dysze zderzeniowe-wymagane cisn wody 8-10mH2o, efekt odkwaszania do 80%, efekt natleniania do 95%
-zloza ociekowe-o naturalnym ciagu i o sztucznym ciagu :
Dwutlenek chloru (ClO2)rozkłada zw. fenolowe i inne subst. pochodzące ze ścieków przem. Dobre wyniki uzyskuje się przy wstępnym chlorowaniu wody i następnie chlorowaniu dwutl. chl. D.ch. jest silnym utleniaczem, ma duże zdolności bakteriobójcze, działa w szerokim zakresie pH i nie tworzy z fenolami połączeń o intensywnym zapachu (tak jak chlor). Jest gazem o kolorze zielono-żółtym do czerwono-brunatnego, silnie wybuchowym, z tego względu powinien być wytwarzany na miejscu. Jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. Dw. ch. otrzymuje się na miejscu dawkowania przez działanie chlorem, kw. solnym, kw. siarkowym na chloryn sodowy.
Przy zastosowaniu chloru: 2 NaClO2 + Cl2 2 ClO2 + 2 NaCl
przy zastosowaniu HCl : 5 NaClO2 + 4HCl 4ClO2 + 5 NaCl + 2H2O
Najwyższą sprawność procesu otrzymuje się działając chlorem na chloryn sodowy. Stosunek chloru do chlorynu sodowego powinien wynosić 1:1.
Do usuwania smaku i zapachu wody wystarczają dawki 0,4-0,8g/m3 ClO2
Ozon
W zależności od rodzaju zw. chem. może działać utleniająco lub może spowodować jego rozpad w wyniku ozonolizy. Utlenieniu ulegają aminy, aldehydy, ketony, alkohole, etery, nasycone węglowodory i inne.
Ozon wprowadza się do wody w postaci powietrza ozonowanego. Jest gazem bardzo reaktywnym i nietrwałym. Dodany do wody reaguje z jej składnikami i ulega rozpadowi
Reakcje ozonu w wodzie przebiegają w dwóch kierunkach: rozkładu ozonu oraz reakcji z domieszkami wody. Szybkość rozkładu ozonu zależy od temp., obecności niektórych subst. oraz pH. Wpływ jonów OH na rozkład ozonu: O3+OH-O2-+HO2///HO2>H++O2-///O2-+O3O2+O3- ///O3-+H+HO3///HO3+O3HO2+O2
Skuteczność utleniania ozonu jest znacznie większa od skuteczności chloru. Ozon utl. zw. org., redukuje barwę, utl. Fe i Mn, fenolu, skutecznie niszczy wirusy zmniejsza utlenialność, BZT, węgiel org.
Ozonowanie stosuje się gdy zawodzi chlorowanie z powodu tworzenia się związków smakowych i zapachowych.
Ozon wytwarza się w czasie przepływu osuszonego i odpylonego powietrza między dwoma elektrodami wys. napięcia. Powietrze jest następnie mieszane z wodą.
Nadmanganian potasowy (KMnO4)
Stosowany do usuwania subst. zapachowych. Należy dodawać go do wody z wyprzedzeniem 30min. przed koagulacją lub kontaktem z węglem aktywnym. Utlenia zw. org. redukując się do dwutl. manganu, który ma zdolność sorbowania zw. org. na swej powierzchni.
Może być stosowany do usuwania zapachów (zaniecz. pochodzenia przemysłowego i z glonów). Skuteczność jest większa w środowisku zasadowym, zwiększa się wraz z dawką i czasem kontaktu.
9)Dezynfekcja
Bakterie chorobotwórcze:
Woda powierzchniowa i plytkie wody podziemne mogą zawierac bakterie chorobotworcze, wirusy i ichformy pretrwalnikowe, pasozyty i wyzsze organizmy. Szczególnie niebezpiecznym jest pirwotniak Cryptosporidium parvum bo jest odporny na chlorowanie ale jest usuwany w procesie koagulacji i sedymentacji i filtracji. Celem dezynfekcji jest usuwanie niebezpiecznych zywych i przetrwalnikowych form organizmow patogennych oraz zapobieganie ich wtornemu rozwojowi w sieci wodociag.
Metody dezynfekcji wody:
FIZYCZNE - gotowanie ,pasteryzacja, zastosowanie ultradzwiekow , promieni ultrafioletowych , lub promieniowanie gamma.
GOTOwanie - zapewnie odpowiednia temperture wody oraz czas jej ogrzewania w którym można uzyskac odkazenie wody przez niszczenie wszystkich form organizmow patogennych. Bakterie duru brzusznego gina w 10 min w temp 75stopni, waglik i tezec 2h w 100 stopniach.
Promieniowanie ultrafiol. - skuteczne iszczenie mikroorganizmow przy dł. Fali 265nm Wada tej metody to to ze skutecznosctej metody wystepuje przy naswietlaniu promieniami UV, wobec tego zapobieganie wtornemu rozwojowi bakterii jest spelnione.
CHEMICZNE - Dezynfekcja wody metodami chemicznymi polega na dawkowaniu do niej silnych utleniaczy takich jak chlor ,podchloryn sodowy , dwutlenek chloru , chloraminy, ozon, brom , jod.
CHLOR
1.Zastosowanie:
a)utlenianie wstępne
-niszczenie zoo- i fitoplanktonu
-wspomaganie flokulacji poprzez utlenianie materii organicznej zaadsorbowanej na zawiesinach i koloidach
b)usuwanie amoniaku poprzez chlorowanie do punktu przełamania
-dezynfekcja
2.Wady
-powstawanie THM, kwasów halogenooctowych
-podwyższenie aktywności mutagennej wody
3.Zalety
-cena
-dostępność
4.Parametry fizyczne chloru
-żółtozielony gaz o charakterystycznym zapachu
-2,5 razy cięższy od powietrza
-temp. wrzenia -34oC
-wyczuwalny w powietrzu przy stężeniu 0,01mg/dm3
-wywołuje śmierć przy stężeniu 2,9mg/dm3
5.Działanie chloru w wodzie
a)po przereagowaniu z nieorganicznymi reduktorami powstają chlorki
b)po przereagowaniu z organicznymi substancjami obecnymi w wodzie powstają UPU
chloroform
-kwasy chloroorganiczne
-chloroketony
-chloroaldehydy
6.Uboczne produkty chlorowania
Związki powstające w wyniku reakcji chloru z substancjami organicznym zawartymi w wodzie o charakterze toksycznym, kancerogennym lub mutagennym
-nielotne związki halogenoorganiczne NVOX
-lotne związki halogenoorganiczne VOX
7.Urządzenia do wprowadzania chloru do wody
W skład instalacji do dawkowania chloru wchodzi:
-parowalnik
-ciśnieniowe lub próżniowe urządzenie do dawkowania chloru
-instalacja do neutralizacji chloru
-NaOH
-węgiel aktywny
Jeżeli chlor jest w beczkach, to odległość chlorowni od pozostałych obiektów min. 100m, a jeśli w butlach - 50m.
3.Opis matematyczny procesu napowietrzania
-prawo Henry'ego
p- ciśnienie cząstkowe składnika w fazie gazowej
x- ułamek molowy składnika w wodzie
H- stała Henry'ego, określa min. ilość powietrza konieczną do całkowitego usunięcia danego
składnika z wody
ca- stężenie związku w powietrzu
cw- stężenie związku w wodzie
Va- objętość powietrza
Vw- objętość wody
ZASTOSOWANIE POWIETRZA W UZDATNIANIU WODY
1.Odżelazianie i odmanganianie
Etapy tworzenia Fe(OH)3
-hydroliza związków żelazawych
-dysocjacja wodorotlenków na proste jony
-utlenianie Fe II
-wytworzenie koloidu Fe(OH)3
-usuwanie wytrąconego wodorotlenku
2.Utlenianie dwutlenku węgla i siarkowodoru
Podział urządzeń do wprowadzania powietrza do wody
a)Ze względu na sposób mieszania wody z powietrzem
-woda rozprowadzana w postaci drobnych kropelek lub strug
-powietrze wprowadzane do wody
b)Ze względu na ciśnienie pod jakim odbywa się proces
-areatory otwarte
-areatory zamknięte (ciśnieniowe)