ukl.nerwowy, fizjoterapia, Anatomia


WYKŁAD z ANATOMII (26.02.2007r.)

Budowa układu nerwowego

Jego zadaniem jest nadzorowanie czynności narządów wewnętrznych żywego organizmu oraz umożliwianie mu kontaktów ze światem zewnętrznym

ELEMENTY SKŁADOWE UKŁADU NERWOWEGO:

- neuron (neurocyt): komórka nerwowa przekazuje informacje zakodowane w postaci impulsów nerwowych

Zbudowany jest z:

  1. ciała komórkowego

  2. wypustek: akson (neuryt), dendryty

- droga nerwowa: wiązka włókien nerwowych (aksonów lub dendrytów albo jednych i drugich) przebiegająca w obrębie Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN)

- nerw: wiązka nerwów oraz występujące między nimi zespolenia. Wyróżniamy sploty nerwów autonomicznych i rdzeniowych.

- synapsa: miejsce styku 2 neuronów lub neuronu z narządem wykonawczym bądź odbiorczym. W ich obrębie następuje przekazanie impulsu nerwowego z jednego neuronu do drugiego

- istota szara: skupienie ciał komórek nerwowych w Centralnym Układzie Nerwowym (CUN)

- istota biała: skupienie wypustek komórek nerwowych w Centralnym Układzie Nerwowym (CUN)

- tkanka glejowa (glej): występuje w całym CUN, tworząc gąbczastą strukturę, w której leżą komórki nerwowe i krwionośne. Pełni funkcję odżywczą i ochronną. Nie uczestniczy w przekazywaniu impulsów nerwowych.

Wyróżnia się:

  1. makroglej (ostrocyty i oligodendrocyty)

  2. mikroglej (.............................................)

  3. komórki wyściółki, wyścielające wszystkie ściany komórkowe mózgowia

PODZIAŁ UKŁADU NERWOWEGO:

a) topograficzny b) czynnościowy

- ośrodkowy (CUN) - somatyczny

- obwodowy (OUN) - autonomiczny

CENTRALNY UKŁAD NERWOWY:

- mózgowie:

a) przodomózgowie: kresomózgowie (mózg)

międzymózgowie

b) śródmózgowie

c) tyłomózgowie: móżdżek

most

rdzeń przedłużony

d) rdzeń kręgowy

Kresomózgowie:

- jest parzystym narządem, dzieli się na półkulę przednią i tylną

- powierzchnia mózgowa jest silnie pofałdowana, fałdy przedzielone bruzdami, tworzą tzw. zakręty mózgu

- półkule podzielone są na płaty: czołowe, ciemieniowe, ................................................

Międzymózgowie:

- do międzymózgowia zaliczamy: wzgórzomózgowie, podwzgórze, komorę trzecią oraz niskowzgórze

- jest ośrodkiem regulacji metabolizmu

- odgrywa bardzo istotna rolę w integracji informacji czuciowych i ruchowych

Śródmózgowie:

- łączy pień mózgu i międzywzgórzem

- śródmózgowie utworzone jest przez parzyste pasma istoty białej zwane komorami mózgu

- znajdują się w nim jądra niektórych nerwów czaszkowych

Móżdżek:

- dzieli się na 2 półkule oddzielone tzw. robakiem

- zbudowany jest z istoty szarej - kora móżdżku, jądra móżdżku oraz z istoty białej położonej w głębi - ciało rdzenne

- pełni funkcję ośrodka regulującego koordynację ruchów i napięcie mięśni, wpływa na utrzymanie prawidłowej postawy ciała

Rdzeń przedłużony:

- ma kształt spłaszczonego stożka o długości 2,5-3 cm

- ku górze przechodzi w most, ku dołowi przechodzi w rdzeń kręgowy

- zawiera zarówno istotę szarą jak i białą, biała na zewnątrz a szara wewnątrz

- zawiera ośrodki oddychania, naczynioruchowe i sercowe oraz ośrodki związane z czynnością układu pokarmowego

Rdzeń kręgowy:

- znajduje się w kanale kręgowym kręgosłupa

- zaczyna się poniżej skrzyżowania piramid a kończy się stożkiem rdzeniowym na wysokości L2

- ma budowę segmentową, wyróżnia się w nim 31 par odcinków tzw. neuromerów z którymi łączy się 31 par nerwów rdzeniowych

- jest zbudowany z istoty szarej leżącej wewnętrznie i z istoty białej leżącej obwodowo

- istota szara tworzy słupy: przedni, boczny, tylny a istota biała tworzy sznury: przedni, boczny, tylny

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

W skład OUN wchodzą:

NERWY CZASZKOWE

- XII nerwów czaszkowych bierze swój początek w odpowiednich częściach mózgowia

I - n. węchowy II - n. wzrokowy

III - n. okoruchowy IV - n. bloczkowy

V - n. trójdzielny VI - n. odwodzący

VII - n. twarzowy VIII - n. ślimakowo-przedsionkowy

IX - n. językowo-gardłowy X - n. błędny

XI - n. dodatkowy XII - n. podjęzykowy

- zawierają włókna czuciowe, ruchowe oraz włókna przywspółczulne z układu autonomicznego

- do nerwów czuciowych zaliczamy: I, II, VIII

- do nerwów ruchowych zaliczamy: III, IV, VI, XI, XII

- do nerwów czuciowo-ruchowych zaliczamy: V, VII, IX, X

- nerwy III, VII, IX, X zawierają włókna z układu autonomicznego

NERWY RDZENIOWE

- z rdzenia kręgosłupa odchodzi zwykle 31 par nerwów rdzeniowych

wyróżniamy: 8 par nerwów szyjnych (C1 - C8)

12 par nerwów piersiowych (Th1 - Th12)

5 par nerwów lędźwiowych (L1 - L5)

5 par nerwów krzyżowych (S1 - S5)

1 para nerwów guzicznych

- każdy nerw rdzeniowy powstaje z połączenia korzenia przedniego i tylnego tworząc pień nerwu rdzeniowego

- korzeń przedni (brzuszny) wychodzi ze sznurów przednich rdzenia kręgowego, zawiera głównie włókna ruchowe i autonomiczne

- korzeń tylny (grzbietowy) zbudowany z włókien czuciowych, wnika do rogu tylnego i do sznura tylnego rdzenia kręgowego

- pień dzieli się na 4 gałęzie: brzuszną, grzbietową, oponową i gałąź łączącą z pniem współczulnym

- gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych (oprócz piersiowych) tworzą sploty:

splot szyjny: C1 - C4

splot ramienny: C5 - Th1

nerwy międzyżebrowe: Th1 - Th12

splot lędźwiowy: L1 - L5

splot krzyżowy: S1 - S5

UKŁAD SOMATYCZNY

- zapewnia świadomą percepcję, ruchy dowolne i mimowolne wykonywane przez mięśnie poprzecznie prążkowane

W jego obrębie możemy wyróżnić:

a) układ piramidowy: sterujący wykonywaniem ruchów świadomych

b) układ pozapiramidowy: kierujący ruchami zautomatyzowanymi, regulują postawę ciała i napięcie mięśniowe

UKŁAD AUTONOMICZNY

- jest odpowiedzialny za stałość środowiska wewnętrznego

- jego efektorami są: mięśnie gładkie, mięsień sercowy oraz gruczoły

- w jego obrębie wyróżniamy:

a) część współczulną

b) część przywspółczulną

- między obiema częściami występuje antagonizm czynnościowy - pobudzanie lub hamowanie tych samych efektów (zwężanie i rozszerzanie źrenicy, przyspieszanie i zwalnianie częstości pracy serca)

- niektóre narządy są zaopatrywane tylko przez jedną z części układu autonomicznego

CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA

- składa się z:

a) części ośrodkowej, znajdującej się w słupach bocznych rdzenia kręgowego od C8 - L3

b) pni współczulnych

c) gałęzi obwodowych

CZEŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA:

- składa się z:

a) części mózgowej układu przywspółczulnego (jądra przywspółczulnych nerwów czaszkowych)

b) części rdzeniowej znajdującej się w słupach bocznych rdzenia kręgowego............................

4



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
AWF- ukł.nerwowy autonomiczny, Anatomia
Wyklad 7 ukl.nerwowy, Dietetyka, Anatomia i fizjologia człowieka, Fizjologia wykłady
splot szyjny i ramienny, studia, anatomia, Semestr II, ukł nerwowy
nerwówka, analityka medyczna, anatomia, ukł nerwowy
ANATOMIA nerwowy, analityka medyczna, anatomia, ukł nerwowy
anatomia-ukl pok i mocz-pl, fizjoterapia, anatomia
ukl.krwionosny i chlonny, fizjoterapia, Anatomia
Nerwowy, analityka medyczna, anatomia, ukł nerwowy
Nerwy czaszkowe, studia, anatomia, Semestr II, ukł nerwowy
sploty nerwowe, analityka medyczna, anatomia, ukł nerwowy
anatomia nerwowy pytania, analityka medyczna, anatomia, ukł nerwowy
nerwowy wykład, analityka medyczna, anatomia, ukł nerwowy
Nerwy czaszkowe, studia, anatomia, Semestr II, ukł nerwowy
pomocnik uk. nerwowy, rehabilitacja masaż fizjoterapia anatomia fizjologia, Dokumenty prezentacje it
ukł.nerwowy, Anatomia

więcej podobnych podstron