ZASADY POSTEPOWANIA SĄDOWO-ADMINISTRACYJNEGO:
ZASADA PRAWDY MATERIALNEJ ( przeciwieństwo zasady formalnej): strona jest gospodarzem, a sąd obserwuje
Gwarancje:
Prewencyjne: udział prokuratora w postępowaniu, uprawnienie sadu do dochodzenia z urzędu, dopuszczenie dowodów z urzędu
Represyjne: przepisy o zwyczajnych środkach zaskarżonych orzeczeń, przepisy o nadzwyczajnych środkach zaskarżonych orzeczeń
Miejsce WSA:
Weryfikują działalność organów administracji publicznej
Nie dokonują subsumcji (tzn. pod określona normę prawna musi być dopasowany stan faktyczny)
Kontroluje przebieg postępowania dowodowego
Ocenia sposób zebrania przez organ administracji publicznej danych o faktach istotnych w sprawie
Rozstrzyga sprawę w granicach danej sprawy
Może uzupełniająco przeprowadzić dowody z dokumentów
S.A- co do zasady nie rozstrzyga w granicach danej sprawy
NSA- nie czyni ustaleń co do istoty okoliczności rozstrzygnięcia, ale jedynie kontroluje czy WSA poprawnie rozpozna sprawę
ZASADA SKARGOWOŚCI (przeciwieństwo oficjalności):
Przed sądami powszechnymi, gromadzenie materiału dowodowego przez strony (strony pozostają w sporze ze sobą).
Kwestia legalności-czy zostały wydane zgodnie z obowiązującym prawem.
Skarga za bezczynność.
Osłabienie zasady: udział prokuratora w rozprawie, RPO, NSA Art. 172 ustawy
Przejawy zasady:
Sąd ma uprawnienia do zarządzenia stawienia się strony lub pełnomocników
Ma obowiązek uwzględniania z urzędu faktów zwanych powszechnie
Ma obowiązek przeprowadzenia z urzędu faktów zwanych urzędowo
ZASADA RÓWNOŚCI STRON:
To samo prawo przysługuje jednej i drugiej stronie
Skargę wnosi się do WSA za pośrednictwem organu, który wydał decyzję
Sąd ma obowiązek udzielania stronom informacji, wskazówek, pouczeń
Powinien pouczać o terminach obowiązujących i o środkach zaskarżania
ZASADA BEZPOŚREDNIOŚCI:
Dotyczy sądu, ten który ostatni sprawę rozpoznał musi wydać decyzję. Skład może się zmienić. Sprawę, którą Sąd otrzyma, rozpatruje do końca. Wiąże się z zasadą ufności- wszystko co dzieje się na rozprawie, dzieje się ustnie.
Art. 182- skargę może rozpatrzyć na posiedzeniu jawnym (NSA)
ZASADA PIEMNOŚCI:
W drodze pisemnej, co poza rozprawą w drodze ustnej ( dotyczy czynności stron i uczestników postępowania). Z rozprawy sporządza się protokół.
ZASADA KONCENTRACJI MATERIAŁU PROCESOWEGO:
Art. 7 ustawy- S.A. powinien podejmować czynności zmierzające do szybkiego załatwiania sprawy i dążyć do jej rozstrzygnięcia- na jej I posiedzeniu. Sąd musi dobrze przygotować się do rozprawy.
Właściwe przygotowanie sprawy:
System ................- pewne działanie i czynności muszą być dokonywane we właściwym czasie i formie postępowania
Dyskrecjonalna władza sędziego- przewodniczy, przygotowuje i analizuje materiał, powinien wydać stosowne zarządzenie (art. 99 S.A.- może odroczyć posiedzenie tylko z ważnej przyczyny).
Odroczenie rozprawy:
Nieprawidłowość zawiadomienia stron
Nieobecność stron lub pełnomocnika jej wywołana nadzwyczajnym zadaniem, którego nie można przezwyciężyć (art. 108).
ZASADA KIEROWNICTWA SĘDZIOWSKIEGO:
Sąd ma prawo wniesienia skargi i cała sprawa przechodzi w ręce sądu.
Sąd zarządza doręczenie pism
Czuwa nad porządkiem posiedzeń
Udziela głosu stronom i uczestnikom
Zadaje pytania
Ma prawo odbierania głosu
Określa terminy dla określonych czynności
Uchylanie pytań
Ogłaszanie orzeczeń
Jeżeli się ogłasza sentencję to należy stać, ale jeżeli odczytuje postanowienie to stać nie trzeba. Wynik wydaje się w imieniu RP.
ZASADA FORMALIZMU PROCESOWEGO:
Postępowanie jest jedną z form postępowania. Wszystkie czynności muszą mieć charakter zorganizowany pod względem formalnym tj. określona forma, określone miejsce, czynności nie mogą być dowolnie odwołane.
Zasada pozwala do: praworządności, legalności, formalizm powinien zamykać się w granicach koniecznych.
W postępowaniu administracyjnym- wychodzi się naprzeciw, informuje itp.