Analiza wskaźnikowa
Rozwinięciem wstępnej analizy sprawozdań finansowych jest analiza wskaźnikowa. Wachlarz wskaźników, jakie mogą być obliczone na podstawie sprawozdań finansowych, jest szeroki. Można za ich pomocą syntetycznie charakteryzować różne aspekty ekonomiczne działalności przedsiębiorstwa. W krajach o gospodarce rynkowej stosuje się pewne zestawy, bardziej zbliżonych pod względem treści, wskaźników ekonomicznych. Dzięki ujednoliceniu treści tych wskaźników mogą one być jednoznacznie interpretowane nie tylko przez menedżerów, ale również kredytodawców i udziałowców firmy. W zależności od potrzeb i zainteresowań, poszczególne grupy odbiorców analizy wskaźnikowej ograniczają zakres wskaźników wykorzystywanych w analizie
(Sierpińska M., Jachna T. (1993): Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa, 78).
Przydatność analizy zależy nie tylko od jej poprawności, ale w dużym stopniu od konstrukcji oraz doboru wskaźników finansowych. Wskaźniki finansowe kontrolują różne obszary działalności podmiotu. Ich relatywne ujęcie pozwala dokonać porównań nie tylko w stosunku do planów czy wyników działalności w poprzednich okresach lecz także w stosunku do innych podmiotów działających w badanym sektorze.
Wskaźniki pomagają ustalić mocne i słabe strony działalności jednostki. Umożliwiają też ocenę podmiotu pod względem:
zdolności do zaspokojenia istniejących zobowiązań finansowych,
łatwości i szybkości inkasowania należności,
polityki gospodarowania zapasami,
wykorzystania majątku,
struktury kapitału i efektywności finansowania jednostki.
Zbyt wysoka lub zbyt niska wielkość wskaźnika jest sygnałem o występowaniu negatywnych lub pozytywnych zdarzeń. Stanowi ona źródło informacji o zagrożeniach i szansach na poprawę wyników finansowych podmiotu. Oczywiste jest, że wskaźniki finansowe nie dostarczają informacji o przyczynach zaistniałych zdarzeń lub zjawisk. Dlatego w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości i zagrożeń powinno się przeprowadzić dalszą analizę o charakterze przyczynowo - skutkowym.
Wskaźniki finansowe stanowią jedynie “drogowskaz” dla prowadzonych analiz. Użyteczność decyzyjna wskaźnika uwarunkowana jest jego doborem, obliczeniem, zinterpretowaniem, a następnie wykorzystaniem. Niezbędne jest też dokładne zrozumienie jego tworzenia i zmian jego logiki, a także celów analizy i odpowiadających im metodom badania, jak też umiejętność interpretacji uchwyconych odchyleń.
(Ćwiąkała - Małys A., Nowak W. (1999): Analiza sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w gopodarce rynkowej, Wyd. UW, Wrocław, 62).
W literaturze przedmiotu spotyka się bardzo liczne klasyfikacje wskaźników ekonomicznych. Najbardziej typowym rozwiązaniem jest podział ich na następujące grupy wskaźników:
płynności,
rentowności,
zadłużenia,
rynku kapitałowego,
sprawności działania.