robak |
Argas refexus (obrzeżek gołębi, gołębień pstry) |
Ixodes ricinus (kleszcz pastwiskowy, leśny, pstry, pospolity) |
Dermacentor reticulatus (kleszcz łąkowy) |
Demodex folliculorum (nużeniec ludzki) |
Neotrombicula autumnalis (swędzik jesienny) |
budowa |
samica owalna, głodna jest płaska, oskórek szary, nogi jaśniejsze, na grzbiecie płytki, brak oczu samiec podobny, nieco mniejszy, |
samica ma tarczę grzbietową ciemnobrązową, z włoskami, brak oczu, samiec prawie czarny |
samica ma tarczę grzbietową wielokątną, ciemnobrązową, oczy płaskie, samiec podobny, z tarczą z białym rysunkiem, |
samica ma ciało wydłużone, odnóża bardzo krótkie, tylna część ciała prążkowana, samiec podobny |
samica żółtawa, brak oczu samiec podobny |
rozwój |
jajo -> larwa (gnatosoma z przodu, 3 pary nóg) -> nimfa (gnatosoma brzusznie) -> forma dorosła
|
pasożyt trójżywicielowy (każde stadium na innym żywicielu), jajo -> larwa -> nimfa (4 pary nóg) -> forma dorosła |
jajo -> larwa (beznożna) -> nimfa (4 pary nóg) -> dwukrotne linienie -> forma dorosła |
jajo -> larwa (czerwonawa, tylko ona pasożytuje) ->nimfa (żyje w ziemi) -> forma dorosła (żyje w ziemi) |
|
lokalizacja |
na ptakach (głównie gołębiach)
|
pasożyt zewnętrzny człowieka i zwierząt kręgowych |
pasożyt zewnętrzny człowieka i zwierząt kręgowych |
skóra człowieka: torebki włosowe, gruczoły łojowe na twarzy |
skóra, w okolicach torebek włosowych i kanalików potowych |
choroba |
w miejscu nakłucia niewielkie ognisko krwotoczne, może pojawić się swędząca krosta z sączącym się płynem surowiczym, otoczonej rumieniem skóry, powiększenie i bolesność okolicznych węzłów chłonnych, podwyższenie temperatury, zatrucie organizmu, stany niepokoju, duszności, zawroty głowy, utrata przytomności, paraliż kleszczowy
przenosi: dur rzekomy, riketsje gorączki Q, Grand Arbaud
|
ślina kleszcza wywołuje uczucie świądu, powstają niewielkie ogniska zapalne, może wystąpić zatrucie i paraliż kleszczowy;
przenosi: kleszczowe zapalenie mózgu, gorączkę krwotoczną, krętki powodujące boreliozę, pałeczki tularemii |
jego ślina zawiera toksyny powodujące symetryczne porażenia wiotkie mięśni (paraliż kleszczowy)
przenosi: pałeczki brucelozy, wirusy kleszczowego zapalenia mózgu i rdzenia, pałeczki tularemii |
infestacja zazwyczaj bezobjawowa, wystąpić może ewentualnie wykwit skórny |
trombikuloza: dotkliwe, wzmagające się w nocy swędzenie, zaczerwienienie skóry w miejscu ukłucia, powstanie guzków i krost, mogą się pojawić wtórne, ropne zakażenia bakteryjne
przenosi: riketsje gorączki rzecznej i duru zaroślowego |
wykrywanie |
znajdowane w szparach starych ścian, w gniazdach gołębi
|
żyje w lasach liściastych i mieszanych, siedliskach wilgotnych (zakleszcza się na głowie, kończynach, pachwinach |
w dolinach rzek |
w wyciśniętej treści z gruczołów łojowych (zalewana NaOH i badana pod mikroskopem) |
zaniedbane pola, łąki, rozmieszczony nieregularnie („wyspowo”) |
świat |
zachodnia, środkowa i południowa Europa
|
Europa, północna, zachodnia Afryka, Azja Mniejsza |
strefa klimatu umiarkowanego, |
kosmopolita |
pospolity w Europie |
PAJĘCZAKI - ARACHNIDA
Aleksandra Latos
Aleksandra Latos
robak |
Ornithonyssus bacoti (roztocz szczurzy) |
Dermanyssus gallinae (ptaszyniec, dręcz kurzy) |
Sarcoptes scabiei (świerzbowiec ludzki) |
Dermatophagoides pteronyssinus (roztocz kurzu domowego) |
Acarus siro (rozkruszek mączny) |
budowa |
samica owalna, ciało pokryte szczecinkami, po stronie brzusznej 3 płytki samiec podobny, bez płytek
|
samica ma ciało owalne, z tyłu rozszerzone, pokryte włoskami, barwy białej lub czerwonawej samiec podobny |
samica o ciele grzbieto-brzusznie spłaszczonym, prążkowanie na oskórku samiec mniejszy, podobny, przyssawki na nogach (poza 3 parą) |
samica owalna, lekko spłaszczona, ciało blade białoróżowe, oskórek cienki, miękki, błyszczący samiec mniejszy, podobny |
samica większa, samiec mniejszy |
rozwój |
jajo -> larwa (6 nóg) -> protonimfa (atakująca żywiciela) -> deutonimfa (podobnie jak larwa nie pobiera pożywienie) -> forma dorosła (samica gdy protonimfa żywiła się raz, samce gdy wiele razy) |
jajo -> larwa (6 nóg) -> protonimfa (nimfa I, 8 nóg) -> * deutonimfa (nimfa II) -> samica * samiec
|
jajo -> prelarwa -> larwa -> protonimfa -> tritonimfa -> forma dorosła |
jajo -> larwa -> 2-3 stadia nimfalne -> forma dorosła (hypopus stadium przetrwalnikowym) |
|
lokalizacja |
pasożyt zewnętrzny szczurów (głównie Rattus norvegicus), ale i człowieka, atakuje najczęściej powierzchnie przedramienia, pachy, klatki piersiowej i pasa
|
pasożyt zewnętrzny ptaków domowych i dzikich (człowieka atakuje w przypadku głodu) |
zrogowaciała warstwa naskórka ludzkiego |
roztocz pospolity w kurzu domowym, wykrywany na odzieży, skórze i we włosach ludzi, na zwierzętach |
produkty zbożowo-mączne |
choroba |
ukłucia bolesne, powodujące podrażnienia skóry i odczyny alergiczne
przenosi: riketsje powodujące ospę riketsjową |
powoduje świąd i zmiany skórne, mechaniczne uszkodzenia skóry szczękoczułkami
przenosi: wirusowe i bakteryjne choroby drobiu, wirusy zapalenia mózgu, toksoplazmozę
|
świerzb: dotkliwy, męczący świąd, szczególnie w nocy, odczyny uczuleniowe organizmu (np. wysypka pęcherzykowa), zapalenia ropne skóry i tkanki podskórnej, wypadanie włosów, tworzenie się grubych gąbczastych strupów |
wywołują atopowe alergie oddechowe i skórne |
świąd i podrażnienie skóry, działanie drażniące na drogi oddechowe, odczyny alergiczne spojówek, spożycie zakażonych produktów spożywczych powoduje zaburzenia żołądkowo-jelitowe |
wykrywanie |
na szczurach i w ich gniazdach |
zaniedbane kurniki i gołębniki, gniazda ptaków synantropijnych
|
kręte kanaliki widoczne pod lupą, wypełnione szaroczarnym kałem roztocza |
wszędzie |
spiżarnie i magazyny |
świat |
pochodzenie tropikalne, obecnie kosmopolita
|
kosmopolita |
kosmopolita |
kosmopolita |
kosmopolita |