Płazińce
Tasiemce posiadają następujące cechy świadczące o przystosowaniu do pasożytniczego trybu życia:
brak narządów ruchu
brak narządów zmysłu
nabłonek odporny na działanie enzymów trawiennych żywiciela
wykształcenie narządów czepnych: przyssawek i haczyków
brak układu pokarmowego, pobierają pokarm powierzchnią całego ciała
brak układu krwionośnego
brak układu oddechowego
odżywianie się przez wchłanianie pokarmu strawionego przez żywiciela
dobrze rozwinięty układ rozrodczy
obojnactwo
samozaplemnienie.
Tasiemiec nieuzbrojony
Umiejscawia się w jelicie cienkim człowieka, jego długość może dochodzić do 10 m. Końcowe człony tasiemca wydostają się przez odbyt, a wraz z nimi olbrzymia liczba jaj. Jaja otoczone są specjalną otoczką i są odporne na niekorzystne warunki środowiska. Rozprzestrzenione w środowisku jaja tasiemca (łąki, woda) są zjadane przez bydło.
Z jaja rozwija się larwa, która pod postacią wągra osiedla się w mięśniach żuchwy, języka, przepony, ud oraz sercu. Nie rozwija się w jelitach trzody chlewnej, ani bydła. Człowiek zaraża się, jedząc surowe lub niedogotowane mięso wołowe zarażone wągrami, z których rozwija się tasiemiec.
Tasiemiec uzbrojony
Ma ciało w kształcie długiej taśmy, podzielone na główkę (na główce znajdują się 4 mięśniowe przyssawki i podwójny wieniec haczyków, służące do zakotwiczenia), szyjkę (miejsce powstawania nowych członów) i człony (zawierające macice).
W przewodzie pokarmowym świni z jaj powstają larwy posiadające charakterystyczne sztyleciki, dzięki którym przebijają ścianę przewodu pokarmowego, przedostają się do naczyń krwionośnych, a następnie wraz z krwią docierają do mięśni. Tam otorbiają się i przekształcają
w wągry (kolejne stadium larwalne tasiemca). Wągier to pęcherzyk wewnątrz którego znajduje się główka tasiemca. Zarażone wągrami tasiemca mięso wieprzowe (pochodzące z pokątnego uboju
i nie poddane badaniom przez lekarza weterynarii
na obecność pasożytów) staje się źródłem zarażenia dla człowieka. W przewodzie pokarmowym człowieka z wągra wynicowuje główka tasiemca, a pęcherzyk odpada. Główka zaopatrzona w przyssawki i wieniec haczyków przyczepia się do ściany jelita cienkiego. Następnie szyjka rozpoczyna produkcję członów,
z których ostatnie dojrzałe człony zawierają dobrze rozbudowany układ rozrodczy (m.in. macica wypełniona jajami). Jaja wraz z kałem wydalane są na zewnątrz.
Drogi zarażenia tasiemcem uzbrojonym: człowiek zaraża się najczęściej wągrami tasiemca poprzez spożycie zakażonego, niedogotowanego lub surowego mięsa wieprzowego.
W przewodzie pokarmowym osłonka wągra ulega strawieniu, uwolniona główka tasiemca przyczepia się do ścianki jelita i rozpoczyna się proces dojrzewania. Po około 2 miesiącach wągier przekształca się w jelicie cienkim w dojrzałego osobnika.
Środki ostrożności zapobiegające zarażeniu się płazińcami:
przestrzeganie czystości na terenie gospodarstwa i miejsca chowu zwierząt
spożywanie mięsa badanego przez lekarza weterynarii
spożywanie mięsa dobrze ugotowanego lub usmażonego (wieprzowina, wołowina); dużym zagrożeniem jest spożywanie surowego mięsa mielonego.
Nicienie
Zakażenie glistą ludzką
Do zakażenia glistą ludzką może dojść:
w przypadku spożycia niedokładnie umytych surowych warzyw i owoców
podczas zabawy dzieci w piaskownicy (branie do ust brudnych zabawek)
podczas pracy w polu i ogrodzie.
Zapobieganie glistnicy
przestrzeganie podstawowych zasad higieny osobistej i żywienia
mycie rąk przed jedzeniem, po zabawie i po skorzystaniu z toalety
mycie warzyw i owoców przed spożyciem
picie przegotowanej wody
odrobaczanie zwierząt domowych.
Zakażenie owsikiem
Wystarczy, że jedno dziecko w przedszkolu lub żłobku ma jaja owsika na rękach, albo na ubraniu, a owsica przechodzi z rąk do rąk. Jajeczka owsików z palców, zabawek trafiają do buzi, potem do jelita, gdzie wylęgają się dorosłe osobniki owsika.
Owsicą można zarazić się nie tylko przez bezpośredni kontakt z zarażonym, ale również drogą inhalacyjną poprzez wdychanie jaj owsika, które zostały na pościeli, lub wraz z kurzem przemieściły się na meble, zasłony, zabawki
czy inne zakamarki mieszkania.
Zapobieganie owsicy
mycie rąk.
Zakażenie włośniem krętym
Człowiek zakaża się poprzez zjedzenie mięsa lub jego przetworów zawierających inwazyjne larwy włośnia krętego, nie poddanych odpowiedniej obróbce termicznej. Gotowanie dużego kawałka mięsa w całości musi trwać ponad pół godziny,
aby zginęły wszystkie larwy.
W jelicie larwy włośnia opuszczają osłonki, zagnieżdżają się w ścianie jelita, rosną
i przeobrażają w dorosłe osobniki. Dojrzałe samice produkują jaja, które trafiają do naczyń limfatycznych i wraz z limfą docierają do różnych narządów. Ostatecznie kończą swoją wędrówkę
w mięśniach szkieletowych, gdzie po pewnym czasie zwijają się w spiralę i otorbiają się. Tam przebywają w uśpieniu i mogą zachować zdolność zarażania jeszcze przez wiele lat.
Zapobieganie włośnicy
spożywanie mięsa pochodzącego z pewnego źródła, poddanego badaniu poubojowemu na obecność larw włośni, kupowanego
w sklepach
wystrzeganie się wyrobów z dziczyzny niewiadomego pochodzenia
unikanie niedogotowanego mięsa i jego przetworów oraz półsurowych wędlin np. tatar, metka.