Polityka fiskalna- decyzje rządu dotyczące wydatków i podatków.
Polityka stabilizacyjna- obejmuje działania rządu zmierzające do utrzymania poziomu produkcji, tak aby PKB było bliskie poziomu zapewniającego pełne wykorzystanie czynników wytwórczych (pełne zatrudnienie)
Dług publiczny (narodowy)- całkowite, pozostające do opląty zadłużenie państwa. Wzrasta w wyniku deficytu budżetowego.
Polityka pieniężna- zestaw decyzji dotyczących podaży pieniądza. Część polityki gospodarczej mająca na celu zapewnienie stabilności cen, czyli niskiej inflacji.
Deficyt budżetowy- występuje gdy wydatki w budżecie danej instytucji (np.: państwa) są wyższe niż jej dochody.
Sposoby radzenia sobie z deficytem:
sprzedaż majątku znajdującego się w posiadaniu państwa (prywatyzacja)
podniesienie podatków
ograniczenie wydatków
inflacja
Inflacja- proces wzrostu ogólnego poziomu cen ( przeciwieństwo- deflacja).
Wzrost gospodarczy- zwiększenie się rocznej, realne produkcji dóbr i usług w kraju.
Polityka handlowa- ogol decyzji rządowych dotyczących odpłatnej wymiany dóbr i usług pomiędzy państwami.
Cło- opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczenie towaru przez granice celną. Pobierane, np.: w celu zwiększenia wpływów do budżetu państwa, ochrony rynku wewnętrznego.
Teoria kosztów komparatywnych- teoria ekonomiczna wyjaśniająca mechanizm obustronnie korzystnej międzynarodowej wymiany towarów i usług w sytuacji znacząco niższych kosztów produkcji dóbr po stronie jednego z partnerów wymiany.
Cykl koniunkturalny- zjawisko występowania wahań różnych mierników ekonomicznych charakteryzujących poziom koniunkturalny wokół rosnącego trendu wzrostu gospodarczego, analizowanego w długim okresie.
Stopa procentowa- miernik przychodu jaki przysługuje posiadaczowi kapitału z racji udostępnienia go innym.
Podatek- obowiązkowe, bezzwrotne świadczenie pieniężne pobierane przez państwo bez konkretnego, bezpośredniego świadectwa wzajemnego.
Cechy podatków:
nieodpłatność
bez zwrotność
powszechność
przymusowość
Funkcje podatków:
fiskalna
regulacyjna
stymulacyjna
informacyjna
Rodzaje podatków:
dochodowe (PIT, CIT)
składki ubezpieczeniowe, zdrowotne, itp.
od nieruchomości (np. rolny)
od spadków i darowizn
od wartości dochodowej (VAT)
akcyza, cło
Polityka budżetowa- polega na regulacji wysokości oraz proporcji dochodów i wydatków budżetowych.
Kontyngent taryfowy- wyznaczona ilość towarów, wobec której stosuje się niższą niż normalnie określano lub zerowe stawki celne.
Rewolucja Keynesowska- kres doktryny leseferyzmu, odrzucenie prawa Saya. Makroekonomiczny model Keynesa opisuje gospodarkę rynkową, która działa przy niepełnym wykorzystaniu zasobów. Analiza jest prowadzona w warunkach elastycznej podaży dóbr przemysłowych, przy mało giętkich lepkich cenach. Odpowiada to realiom współczesnym, konkurencji oligopolistycznej. Założeniem lepkości cen jest jednym z fundamentów makroekonomii Keynesowskiej.
Historia myśli ekonomicznej- dyscyplina rynkowa o charakterze teoretycznym, zajmująca się badaniem i opisywaniem procesu kształtowania się poglądów ekonomicznych w ujęciu historycznym.
Subwencja- nieodpłatna i bezzwrotna pomoc finansowa udzielana najczęściej przez państwo, określonym podmiotą dla poparcia ich działalności.
Krzywa Loffera- koncepcja teoretyczna, która za pomocą krzywej ilustruje zależność między stawka opodatkowania dochodów a dochodami budżetowymi państwa z tytułu podatków, bywa używana jako argument do zmniejszenia podatków.
Dumping- to polityka polegająca ja sprzedaży swoich produktów za granicą po cenach niższych niż na rynku krajowym. Jest to nieuczciwa konkurencja utrudniająca innym przedsiębiorcą dostęp do rynku.
Krzywa Phillipsa- to w ekonomii krzywa ilustrująca związek pomiędzy stopą bezrobocia a stopą inflacji, przy założeniu pewnej oczekiwanej stopy inflacji.
Kreacja pieniądza- wprowadzenie do obiegu przez banki komercyjne dodatkowych ( ponad wartość bazy monetarnej) ilości pieniądza, w wyniku operacji kredytowych, których podstawą są depozyty bankowe. Ten dodatkowy pieniądz ma charakter bezgotówkowy.
Kurs walutowy- cena danej waluty, wyrażona w innej walucie.
Szara strefa- finansowy obszar zdrowej gospodarki państwa, którego dochody osiągane z działalności niezakazanej przez prawo, są ukrywane w całości lub częściowo przed organami administracji państwowej, podatkowej, celnej, itd. Jest nielegalnym obrotem legalnymi towarami i usługami.
Siła robocza- w ekonomii oznacza cześć społeczeństwa w wieku produkcyjnym, która jest w stanie pracować.
Rynek- zespół warunków umożliwiających przeprowadzenie transakcji kupna i sprzedaży dóbr i usług.