WILGOTNOŚĆ NASION

Cel: Oznaczenie wilgotności nasion przy użyciu metod odpowiednich do oznaczeń seryjnych

Wilgotność próbki nasion jest stratą masy po suszeniu wg. Zasad podanych w przepisach. Wilgotność wyraża się jako procent masy próbki oryginalnej.

Zasada: zalecane są takie metody, aby zredukować utlenianie, rozkład, stratę innych lotnych substancji, zapewniając równocześnie usunięcie maksymalnej ilości wody

Zależnie od stosowanej metody, potrzebna jest następująca aparatura:

- młynek

- suszarka utrzymująca temperaturę

- naczynka do suszenia

- waga analityczna

- eksykator

- sita druciane o wymiarach oczek 0,5; 1,0; 4,0 mm

Wykonanie oznaczenia metodą suszarkową

Próbka powinna być w nienaruszonym, wodoszczelnym pojemniku, a oznaczenie powinno być wykonane w możliwie najkrótszym czasie po otrzymaniu próbki. Do oznaczenia wilgotności, minimalna masa próbki średniej powinna wynosić 100g dla gatunków, których nasiona muszą być mielone i 50 g dla pozostałych gatunków.

Oznaczenie powinno być wykonane w dwóch powtórzeniach, na dwóch niezależnie wydzielonych próbkach analitycznych o masie w zależności od średnicy użytych naczynek

- średnica <8 mm - 4-5 g

- średnica > 8 mm - 10 g

Ważenie wykonujemy z dokładnością 3 miejsc po przecinku.

Duże nasiona muszą być ześrutowane przed suszeniem ( wyjątek - nasiona zawierające znaczną ilość tłuszczu, np. len). Nasiona muszę być tak ześrutowane, aby 50 % zmielonego materiału przechodziło przez druciane sito o oczkach 4 mm.

W przypadku, gdy śrutowanie jest konieczne, a wilgotność nasion jest większa niż 17 %, konieczne jest podsuszanie. Po podsuszaniu próbki są ponownie ważone i natychmiast sortowane i poddane właściwemu suszeniu.

Stosuje się następujące metody suszarkowe:

1. Suszenie w niskiej, stałej temperaturze - stosujemy temperaturę 103 (+/- 2) przez 17h ( +/- 1h), po czym przykrywamy naczynko u umieszczamy je w eksykatorze na 30 - 40 minut. Metoda ta ma zastosowanie dla gatunków zawierających większe ilości olejku eterycznego, tłuszczów np. cebula, czosnek, rzodkiewka, kapusta, soja, gorczyca, len.

2. Suszenie w wysokiej stałej temperaturze - stosujemy temperaturę 130 ( +/- 3), a czas suszenia wynosi 1h. Wyjątkiem jest kukurydza (4h) i zboża (2h)

Obliczanie wyników:

Wilgotność jako % wagowy powinna być obliczana z dokładnością do 1 miejsca po przecinku.

M2 - M3 x 100/M2 - M1

M1 - masa w gramach naczynka z przykrywką

M2 - masa naczynka przed suszeniem

M3 - masa naczynka po suszeniu

Jeśli materiał był podsuszany, to wilgotność wylicza się na podstawie wyników uzyskanych w I i w II stopniu, jeżeli

S1 - jest ubytkiem wody w I stopniu suszenia

S2 - ubytkiem w II , a każdy obliczany został wg poprzedniego wzoru i wyrażony w % wówczas wyjściową wilgotność próbki oblicza się wg wzoru

S1 + S2 = S1 x S2 / 100

ŻYWOTNOŚĆ NASION

Celem badań jest szybka żywotności próbek nasion, a w szczególności tych, które wykazują spoczynek pożniwny. W przypadku szczególnych próbek, w których przy końcu testu kiełkowania pozostają liczne nasiona spoczynkowe.

Ocenę żywotności nasion przeprowadza się dla próbki analitycznej lub poszczególnych nasionach spoczynkowych ( w teście zdolności kiełkowania)

Żywotność nasion oznacza się za pomocą testu tetrazolinowego, który polega na potraktowaniu nasion lub zarodków chlorkiem lub bromkiem 2,3,5 trifenylotetrazoliny ( 1%, ph 6,5 - 7,5) ------ redukcja w żywych tkankach - do barwnego związku 2,3,5 trifenyloformazanu

Jest to nierozpuszczalny w wodzie związek o barwie czerwonej powodujący trwałe zabarwienie żywych komórek. Tkanki martwe nie barwią się. Test ten pozwala uzyskać szybką informację o potencjalnej wartości siewnej nasion.

Oznaczenie przeprowadza się w 4 powtórzeniach po 100 sztuk nasion wydzielonych z frakcji, nasion czystych ( otrzymanych w masie badania czystości). Można też badać pojedyncze nasiona, po zakończeniu testu zdolności kiełkowania.

Przygotowanie nasion do barwienia

- nawilżenie nasion ( nasiona są mniej kruche, można je łatwiej preparować, zabarwienie nasion wcześniej nawilżonych jest bardziej jednolite)

- przecinanie

- nakłuwanie okrywy nasiennej

- usuwanie okrywy nasiennej

- izolowanie zarodków

BARWIENIE

- przygotowanie nasion lub zarodków umieszczonych w roztworze tetrazoliny, muszą one być zanurzone

- czas barwienia wynosi 2 - 18 h, w zależności od gatunku, a temperatura - 20 - 45

- barwienie powinno przebiegać w ciemności

- po upływie wymaganego czasu roztwór należy zlać

- nasiona przepłukać wodą i oceniać

Procent nasion żywych oblicza się oddzielnie dla każdego powtórzenia. Średnią arytmetyczną oblicza się zaokrąglając wynik do liczb całkowitych.

---