Ruch drgający - przykłady:

Serce, struny głosowe, wahadło, struny gitary

Cechy ruchu drgającego:

Zachodzi tam i z powrotem po tym samym torze, powtarza się w równych odstępach czasu, jest coraz słabszy i po pewnym czasie ustaje,

Wielkości fizyczne opisujące ruch drgający:

X - wychylenie

Xo - położenie równowagi

A - amplituda max wychylenia

T - okres ruchu - czas trwania jednego pełnego drgania [s]

f - częstotliwość, ilość pełnych drgań w czasie 1 s

f = 1/T f = 1/s = Hz

Wahadło:

T = t/n ~2s

Fala sprężysta:

Fala - rozchodzące się zaburzenie ośrodka

Fala w ośrodku sprężystym rozchodzi się na skutek oddziaływań międzycząsteczkowych.

Podział fal:

Fale poprzeczne: kierunek drgań _I_ do kierunku rozchodzenia się fal

Fala podłużna: kierunek drgań I I do kierunku rozchodzenia się fal

Rodzaje fal:

• wzdłuż linii, na sznurze

• powierzchniowe np. na wodzie

• sferyczne

Parametry fali:

1. długość lambda [m] - odległość między dwoma punktami fali, które są w tej samej fazie ruchu

2. T - okres [s]

3. Szybkość rozchodzenia się fal r [m/s] lambda = v * T, T = 1/f, lambda = v/f - jeśli f wzrasta to lambda spada, jeśli f spada to lambda rośnie, v = lambda/T

Fala akustyczna - podłużna fala ciśnieniowa.

Podział fal akustycznych:

1. infradźwięki: słonie f < 16Hz

2. dźwięki słyszalne: 16Hz < f < 20kHz

3. ultradźwięki: delfin, nietoperz, wieloryb f > 20kHz

Parametry dźwięku:

1. wysokość -> częstotliwość (f to dźwięk wysoki)

2. 
   głośność -> amplituda (A to dźwięk głośniejszy)

3. barwa - stopień skomplikowania

Poziom natężenia dźwięku wyrażamy w dB 1/10 B

0 dB - próg słyszalności

130 dB - próg bólu

150 dB - całkowite uszkodzenie słuchu

Zastosowania ultradźwięków:

• usg

• sterylizacja sprzętu medycznego

• gwizdki na psy

• kruszenie kamieni nerkowych

• defektoskopy

Zjawisko odbicia i ugięcia (dyfrakcji):

1. dyfrakcje

2. echo - zjawisko odbicia fali dźwiękowej, gdy fala dźwiękowa odbija się od przeszkody i wraca do naszego ucha słyszymy echo lub pogłos

Dźwięki mogą się rozchodzić w ciałach stałych, cieczach i gazach ( w ośrodkach materialnych). Szybkość rozchodzenia się fali sprężystej jest największa w ciałach stałych.

---