WEJŚCIÓWKA VI
Do metod oznaczanie liczby organizmów w dowolnym środowisku zalicza się metody bezpośrednie i pośrednie.
Metody bezpośrednie polegają na bezpośrednim liczeniu odpowiednio przygotowanego materiału pod mikroskopem. Do tej grupy metod należą:
1. pośrednie liczenie w preparacie barwionym:
A. określenie liczby komórek 1g/ml
B. określenie liczby komórek/l cm preparatu odciskowego do materiału o konsystencji tkanki
2. Liczenie żywych komórek wybarwionych lub nie barwionych komórek przy pomocy różnego komór, np.: komory Thoma, Burkera do większych komórek np. komórek drożdży
3. Metoda filtrów membranowych
Metody pośrednie - w tej grupie metod od momentu przeprowadzenia analizy do czasu uzyskania wyników musi minąć czas potrzebny dla uzyskania widocznego wzrostu oznaczanych drobnoustrojów ( czas inkubacji) . Do tych metod zaliczamy:
1.M. płytkowa
2.M. miana
3.M.NPL
4. M. spektrofotometryczna
METODA PŁYTKOWA dzieli się na metodę posiewów powierzchniowych, zalewanych, filtrów membranowych. Punktem wyjścia do posiewów jest przygotowanie kolejnych rozcieńczeń dziesiętnych wyjściowego materiału.
METODA ROZCIEŃCZEŃ pozwala bardzo dokładnie określić ilość bakterii w wyjściowej zawiesinie. Z jednej bakterii w roztworze wyjściowym powstaje na drodze podziałów jedna kolonia. Jest metodą wymagającą kilku probówek i przynajmniej 2 płytek z odpowiednim podłożem. Materiał do wysiania rozcieńczamy kilkakrotnie w stosunku 1:10. Zazwyczaj dokonuje się sześciu, siedmiu rozcieńczeń. Następnie pipetą pobiera się materiał z kilku (dwóch, trzech) ostatnich probówek. Następnie pobrany materiał rozsiewa się redukcyjnie.
MIANO BAKTERII to najmniejsza ilość badanej substancji, w której stwierdza się jeszcze obecność drobnoustrojów badanej grupy. Miano odczytuje się jeżeli w probówce z ostatnim rozcieńczeniem nie nastąpił wzrost drobnoustroju badanej grupy.
WZÓR:
C - suma kolonii na wszystkich płytkach wybranych do liczenia
- ilość płytek wybranych do liczenia
d - wskaźnik rozcieńczenia
Zagadnienia na kolokwium II:
1.definicja antybiotyków;
2.fitoncydy;
3.podział antybiotyków ze względu na pochodzenie;
4.podział antybiotyków ze względu na kierunek działania;
5.podział antybiotyków ze względu na budowę chemiczną;
6.antybiogramy
1.ANTYBIOTYKI - są drobnocząsteczkowymi substancjami naturalnymi, najczęściej pochodzenia drobnoustrojowego lub ich półsyntetycznymi modyfikacjami albo syntetycznymi analogami, które w małym stężeniu działają wybiórczo i struktury i procesy biologiczna, hamując wzrost lub rozmnażanie komórek.
2.FITONCYDY - substancje lotne lub ciekłe o działaniu bakteriobójczym (bakterie), grzybobójczym (grzyby) i pierwotniakobójczym (pierwotniaki), dlatego wykorzystywane są w lecznictwie. Wytwarzają je rośliny wyższe, np. czosnek, cebula, chrzan.
Obecność fitoncydów np. w leśnych zbiorowiskach powoduje, że ich atmosfera jest praktycznie sterylna. Związki te są stosowane jako środki konserwujące produkty spożywcze.
3.Podział antybiotyków ze względu na pochodzenie.
-naturalne - wytwarzane w naturze przez inne drobnoustroje;
-półsyntetyczne - powstają w wyniku modyfikacji antybiotyku naturalnego;
-syntetyczne - powstają w wyniku syntezy chemicznej odtwarzającej budowę antybiotyku naturalnego.
4.Podział antybiotyków ze względu na kierunek działania.
Zakres działania antybiotyków jest bardzo szeroki: wykazują one aktywność:
-przeciwbakteryjną (np. penicyliny, cefalosporyny, amino glikozydy);
-przeciwgrzybiczą (np. amfoteryczna, nystatyna, pimarycyna);
-przeciwwirusową (alanozyna, ryfamycyny);
-przeciwnowotworową (aktomycyna, bleomycyna, deunorubicyna);
-immunosupresyjną (np. cyklosporyna A);
-przeciwrobaczą (np. awermaktyna);
-przeciwpierwotniakową (np. lasalocid, monenzyma);
-insektycydową (np. tetranaktyna);
-herbicydową (np. bialafos).
5.Podział antybiotyków ze względu na budowę chemiczną.
1.pochodne aminokwasów: antybiotyki beta-laktamowe (np. penicylina, cefalosporyny, tienamycyna), antybiotyki polipeptydowe (np. bleomycyna, wankomycyna), depsypeptydowe (np. walinomycyna), lipo peptydowe (np. daptomycyna);
2.pochodne cukrów: amino glikozydy (np. streptomycyna, gentamycyna), glikolipidy (np. moenomycyna);
3.antybiotyki makrocykliczne: makrolity właściwe (np. erytromycyna, oleandomycyna,), makrolidy polienowi (np. amfoteryczna B, nystatyna), ansamycyna (np. ryfamycyna);
4.chinony i ich pochodne: antracykliny (np. deunorubicyna, aklarubicyna), tetracykliny (np. chlorotetracykliny, oksytetracyklina), benzochinony (np. mitomycyna);
5.inne antybiotyki: pochodne cykloalkanów (np. cykloheksimid), nukleozydy (np. polioksyna), polietery (np. lasalocyd), związki aromatyczne (np. chloramfenikol), związki fosforoorganiczne (np. fosfomycyna), związki steroidowe (np. kwas fusydowy).
6.ANTYBIOGRAMY - badanie laboratoryjne, mające na celu określenie wrażliwości obecnych w próbce bakterii na antybiotyki. Bakterie z pobranych wydzielin hoduje się na specjalnych pożywkach i bada się ich wzrost w obecności różnych antybiotyków. Antybiogramy wykonuje się przy ciężkich lub nawracających infekcjach. Coraz więcej szczepów bakterii jest odpornych na niektóre antybiotyki, wskutek często niepotrzebnego ich stosowania.