Semestr II Grupa: II

Wydział Budowy Maszyn

Studia Dzienne Magisterskie

Godz: 14 - 16

Ćwiczenie nr 1

Pomiary przedmiotów za pomocą laboratoryjnych przyrządów pomiarowych.

Mały mikroskop pomiarowy.

Mierzony przedmiot który znajduje się na stoliku pomiarowym jest przesuwany w płaszczyźnie pionowej ( płaszczyzna X , Y ) za pomocą pokręteł zwanych śrubami mikrometrycznymi. Poprzez obroty śrubami mikrometrycznymi przesuwamy dwie białe plamki widoczne w okularze mikroskopu w ten sposób aby obrazy

tych plam w miarę dokładnie pokrywały się wzajemnie.

Po zakończeniu czynności mającej na celu pokrycie się dwóch plamek odczytujemy wielkości rzeczywiste które znajdują się na śrubach mikrometrycznych. Po odczytaniu wyniku pomiaru przyrząd ustawiamy tak aby w okularze ukazały się dwie inne plamki. Pierwszy odczytany pomiar wynosi oś X 9,012 a oś Y 16,993. Odczytanie drugiego pomiaru ( innego otworu ) przyniosło następujące wyniki oś X 8,192 a oś Y 6,008. Wszystkie otrzymane wyniki podstawiamy do niżej podanego wzoru.

Liczymy niepewność pomiaru ze wzoru

Duży mikroskop pomiarowy.

Mierzony przedmiot ( koło zębate ) umieszczamy na stoliku pomiarowym aby zmierzyć średnicę wewnętrzną. Przyrząd został zaopatrzony w nasadkę czujnikową ( technika stykowo optyczna ) która na swoim końcu posiada kuleczkę o średnicy 3,0014 mm. Przyrząd ustawiamy tak aby kulka dotykała jednego z boków mierzonego przedmiotu na jego średnicy. Następnie patrząc przez okular mikroskopu, który zaopatrzony jest w dwie kreski główne - pionową i poziomą - ustawiamy za pomocą śrub mikrometrycznych w ten sposób trzy pary kresek pionowych rzutowane z płytki nasadki czujnikowej w ten sposób aby objęły symetrycznie pionową kreskę główną. Schemat ustawienia przedstawia poniższy rysunek.

Po takim ustawieniu należy odczytać wskazania ze śrub mikrometrycznych. Po odczytaniu pierwszego wyniku przyrząd przesuwamy po osi symetrii na drugi koniec mierzonego otworu, i ponownie odczytujemy wartości wskazane. Następnie podstawiamy je do podanych niżej wzorów.

Następnie liczymy niepewność pomiaru.

Długościomierz Abbego - ze spiralą Archimedesa.

Długościomierz Abbego wykorzystuje bezstykową i beznaciskową metodę pomiaru. Po ustawieniu przedmiotu w uchwycie długościomierza przysuwamy końcówkę do boku mierzonego przedmiotu tak aby „magiczne oko” zaczęło mrugać. Poprzez okular odczytowy nastawiamy widoczną spiralę tak aby symetrycznie objęła kreski noniusza. Tak jak na rysunku poniżej.

Po odczytaniu wskazania przesuwamy końcówkę czujnika na drugą stronę mierzonego otworu, i powtarzamy tę samą czynność co za pierwszym razem. Po otrzymaniu wyników odejmujemy je od siebie, a następnie dodajemy do wyniku średnice kulki czujnika (która wynosi 2,9853 mm).

Następnie obliczmy niepewność pomiaru.

Wnioski

Za pomocą urządzeń pomiarowych typu:

• Mikroskopy Laboratoryjne ( duży i mały )

• Długościomierze ( Abbego , uniwersalne )

Możemy z dużą dokładnością wyznaczyć szukane wartości mierzone przy jednoczesnym zachowaniu małej niepewności pomiaru. Jednakże obsługa tych urządzeń wymaga poznania ich budowy i zasady działania.

1

5

---