OGÓLNA METODOLOGIA ORGANIZOWANIA

ZASADY ZARZĄDZANIA

STRATEGIE, PODEJŚCIA I METODYKI ORGANIZOWANIA

METODY OGÓLNE WYKORZYSTYWANE W ORGANIZOWANIU

W ostatnich latach w naukach zarządzania zaobserwować można, podobnie

jak i w innych obszarach wiedzy, wyjątkowo dynamiczny rozwój. Przejawia

się to m.in. w zmianie sposobu postrzegania organizacji i roli jaką pełnić powinien w niej kierownik.

Zmiany w naukach zarządzania zakładają odejście od tzw. przestrzeni

biurokracyjnej i przejście do rozpatrywania sytuacji kierowniczych w przestrzeni

kombinacyjnej. Przestrzeń biurokracyjna to przestrzeń wyznaczona

wymiarami specjalizacji, koordynacji i formalizacji. Jest to zatem tradycyjny

schemat my ś lenia o organizacji sprowadzający się do czynności dzielenia

celów głównych na cele cząstkowe, następnie do konstruowania systemu

koordynowania tak podzielonymi celami i w końcu do nadawania takiemu

systemu cech trwałości poprzez formalizację . Schemat ten powoli

ustępuje miejsca analizie zjawisk w tzw. przestrzeni kombinacyjnej. Przestrzeń kombinacyjną możemy opisać używając wymiarów: aktywizacji,

rozumianej jak umiejętność wyzwalania inicjatywy, potencjału kombinacyjnego,

definiowanego jako umiejętność kreowania nowych form wymiany

pomiędzy różnymi obszarami aktywności oraz spójności, traktowanej

jako umiejętność integrowania członków organizacji wokół jej celów.

Rolą kierownika w takiej organizacji nie jest już szczegółowe planowanie,

organizowanie, motywowanie i kontrolowanie podwładnych, ale raczej

stwarzanie warunków umożliwiających wydobycie i wykorzystanie ich

własnej kreatywności. Kierowanie w ten sposób przekształca się coraz

bardziej w przewodzenie.

W naukach zarządzania, podobnie jak i w innych naukach, można wyróżnić trzy podstawowe części. Pierwszą częścią jest ontologia (z gr. óntos

— byt i lógos = nauka). Zawiera ona definicje najważniejszych kategorii

danej nauki, czyli kategorii determinujących postawy uczonych wobec

przedmiotu nauki. Drugą składową stanowi epistemologia, czyli teoria

poznania (z gr. épistemé — wiedza, zrozumienie). Umożliwia ona poznanie

i zrozumienie zjawisk zachodzących w szeroko pojętym zarządzaniu.

Ostatnią składową , interesuj ą c ą nas szczególnie ze względu na przedmiot

niniejszej pracy, jest metodologia (z gr. mét — wy ż ej zorganizowany

i hodós — sposób, ścieżka, droga). Metodologia danej nauki zawiera metody

poznania, reguły i procedury jej właściwe lub przez nią wykorzystywane.

Najczęściej są to metody dochodzenia lub odkrywania praw rządzących

daną nauką . Najbardziej ogólny podział tych metod zakłada wyróżnienie

metod indukcyjnych i dedukcyjnych. W niektórych pracach jako

składową nauki wyróżnia się także aksjologię (z gr. aksios — wart, cenny),

czyli dział zawierający system kryteriów w niej stosowanych, w innych

natomiast aksjologię traktuję się jako zupełnie niezależną nauką o wartościach w ogóle.

Metody organizacji i zarządzania stanowią pochodną metodologii nauk

zarządzania, a także jej warstwy epistemologicznej. Z jednej strony służą

poznawaniu reguł rządzących organizacjami, z drugiej — pozwalają te

organizacje zmieniać .

Właściwa prezentacja metod organizacji i zarządzania wymaga także

rozstrzygnięcia kilku dylematów związanych ze szczegółowym określeniem

przedmiotu wykładu. Pierwszy z tych dylematów związany jest

z wyodrębnieniem jako przedmiotu badań zarówno obszaru organizacji,

jak i sfery zarządzania. Czy takie wyróżnienie jest uzasadnione w sytuacji,

gdy na poziomie dydaktycznym w większości uczelni wykłada się już nie

Podstawy Organizacji i Zarządzania, ale Podstawy Zarządzania.

Wydaje się , że o takim rozwiązaniu zadecydował fakt, że zarządzanie jest

rozpatrywane przede wszystkim w kontekście kształtowania relacji przełożony — podwładny, czyli dotyczy najogólniej kierowania ludźmi, natomiast

organizowanie może być rozpatrywane zarówno jako odpowiednie

rozmieszczenie ludzi, ale i odpowiednie rozmieszczenie zasobów rzeczowych.

Poza tym zarządzanie rozpatruje się najczęściej w ujęciu czynnościowym;

organizowanie, oprócz znaczenia czynnościowego, może być analizowane

również w ujęciu rezultatowym (organizacja) i atrybutowym (zorganizowany).

Przeciw rozłącznemu traktowaniu problemów organizacji i zarządzania

przemawia fakt, że na zarządzanie, w klasycznym układzie funkcji zarządzania,

składają się następujące funkcje: planowanie, organizowanie, motywowanie

i kontrolowanie. Organizowanie w takim układzie to tylko jedna

z wielu funkcji zarządzania. Organizowanie stanowi zatem część zarządzania.

Bardziej przejrzystym wydaje się układ, w którym organizowanie

traktuję się jako część składową zarządzania. Ten ogólny układ prezentacji

metod przyjęto także w tej pracy. Dodatkowo wyodrębnione zostały metody

kreatywnego myślenia, gdyż stanowią one istotną składową procesów

rozwiązywania problemów organizatorskich. Zachowany jednak został

w tytule opracowania podział na metody organizacji i metody zarządzania.

Istotnym dylematem związanym z właściwą prezentacją jest także problem

rozstrzygnięcia, czy materiał pracy poświęconej Metodom organizacji

i zarządzania powinien obejmować tylko i wyłącznie metody czy także

techniki zarządzania.

Metoda jest pojęciem ogólnym, oznaczającym świadomie i konsekwentnie

stosowany sposób postępowania warunkujący osiągnięcie określonego celu. Technika stanowi raczej instrumentem służącym do rozwiązywania

konkretnych problemów pojawiających się w trakcie funkcjonowania

i rozwoju organizacji. Poza tym:

metoda dotyczy sposobu, ale i celu, technika raczej sposobu i czynności,

metoda to wytyczne, reguły i zasady, technika to dokładnie krok po

kroku opisane procedury,

metoda może okazać się zawodną , techniki bywają raczej niezawodne,

metody obejmują szersze zagadnienia, techniki rozwiązują szczegółowe problemy.

W praktyce często trudno jest odróżnić metodę od techniki. W wielu

pracach można spotkać te same narzędzia raz określane metodami, a w

innym przypadku technikami. Bardzo trudno tutaj o jednoznaczne uporządkowanie.

W tym miejscu pojawia się również aspekt praktyczny tej części nauk

zarządzania. Czy słuchacz powinien otrzymywać bardziej ogólną wiedzę

dotyczącą metod organizacji i zarządzania, czy raczej konkretne procedury

rozwiązywania problemów. Oczekuje na pewno tych ostatnich, ale

w większości przypadków mówienie o technikach wymaga mówienia

o metodach. Bez takiej korelacji nie można w pełni zrozumieć sytuacji

i właściwie stosować szczegółowych narzędzi. W niniejszym opracowaniu

podstawowy schemat opisu będą tworzyły metody organizowania i zarządzania,

w większości jednak przypadków będą towarzyszyły im opisy technik na poziomie operacyjnym.

Rozwój metod organizacji i zarządzania

Właściwie cały historyczny rozwój zarządzania to odkrywanie lub formułowanie ciągle nowych metod, technik, procedur i sposobów kierowania.

Pierwsze teoretyczne prace w zakresie nauk zarządzania powstały na

przełomie XIX i XX w. Zawdzięczamy je przede wszystkim grupie autorów

określanych wspólnie mianem szkoły klasycznej w zarządzaniu. Do tej

grupy należą : F. W. Taylor i H. Le Châtelier, H. Gantt, H. Emerson, małżeństwo F. B. i L. M. Gilbreth i K. Adamiecki. Jednym z podstawowych

obszarów zainteresowań tej grupy było poszukiwanie sposobów zwiększania

wydajności pracowników.

Prekursorem był oczywiście F. W. Taylor. Jemu zawdzięczamy opracowanie

metody badania pracy określanej mianem time and motion study.

Celem jej stosowania było mierzenie i normowanie pracy w celu znalezienia

możliwie najbardziej racjonalnego sposobu wykonania określonych

czynności. W praktyce polegało to na rozkładaniu danej czynności na

czynności elementarne, mierzeniu czasu ich trwania i poszukiwaniu idealnego

rozwiązania wynikającego ze zmian w przestrzennym i czasowym

rozmieszczeniu ludzi, maszyn, materiałów i wyrobów gotowych. W. F.

Taylorowi zawdzięczamy także metodę zarządzania wykorzystującą

w możliwe najwyższym stopniu zasadę podziału pracy — zarówno

w odniesieniu do czynności wykonawczych, jak i czynności kierowniczych.

Skutki takiego podejścia widoczne są do dzisiaj w postaci struktur

funkcjonalnych.

Wśród wielu eksponatów zgromadzonych w Science Museum w Londynie

znajduje się cyklograf skonstruowany przez małżeństwo F. B. i L.

M. Gilbreth'ów. Urządzenie to pozwalało na fotografowanie, a w późniejszym

wydaniu także na filmowanie ruchów roboczych pracownika dzięki

przytwierdzonym do dłoni, przegubów i łokci pracownika żaróweczkom.

W ten sposób możliwe było badanie ruchów pracownika zarówno w przestrzeni,

jak i w czasie. Metoda zaproponowana przez małżeństwo Gilbret-h'ów

była tak że przykładem metody badania pracy, zakładającej poszukiwanie

możliwości wzrostu wydajności poprzez lepsze dopasowanie maszyn

i ludzi.

Do metod zarządzania można zaliczyć formułę działania według etapów

cyklu działania zorganizowanego, również stanowiącą kanon nauk

zarządzania zaproponowaną przez H. Le Châtelier'a. Określa ona czynności, których realizacja powinna zwiększyć sprawność naszego działania.

Duże znaczenie w szkole klasycznej przywiązywano do czasowego

rozmieszczenia działań . Powstałe w tym okresie koncepcje harmonogramowania

zadań funkcjonują bez większych zmian do dzisiaj. Szczególne

osiągnięcia miał tutaj H. Gantt i K. Adamiecki. H. Gantt jest twórcą harmonogramów

pozwalających na porównywanie faktycznego i planowego

przebiegu prac. Ten graficzny sposób prezentacji stopnia zaawansowania

robót do dzisiaj określa się mianem wykresów Gantta. K. Adamiecki natomiast

jest autorem harmonogramów pozwalających na analizowanie

i planowanie pracy zespołowej w oparciu o sformułowane przez siebie

prawa harmonii doboru, harmonii działania i harmonii duchowej.

Nurt klasyczny to tak ż e dorobek Ch. Bedaux, autora pierwszych koncepcji

wartościowania pracy, szerzej upowszechnionych w latach 40.

Do metod zarządzania, szczególnie w obszarze zarządzania produkcją ,

można zaliczyć tak że koncepcję taśmy montażowej, zaproponowaną i rozwiniętą , praktycznie do granic, możliwości przez H. Forda. Koncepcja

ta jest najlepszym przykładem skrajnego wykorzystania w zarządzaniu zasady

podziału pracy.

Kierunek administracyjny w zarządzaniu to przede wszystkim dorobek

H. Fayola i M. Webera. Zainteresowania obu tych twórców koncentrowały

się wokół koncepcji idealnie zorganizowanej i zarządzanej organizacji.

Ogólnie zaproponowane przez nich metody zarządzania można określić

mianem zarządzania przez hierarchię , czyli zarządzania wykorzystującego

uporządkowane struktury organizacyjne ustalające stosunki nadrzędności i podporządkowania. W przypadku H. Fayola przejawiało się to w postaci dominacji zasady podziału pracy, autorytetu, szczególnie formalnego, dyscypliny, zasady centralizacji i odpowiedniej hierarchii oraz jednolitości i jednoosobowego kierownictwa. M. Weber jest autorem koncepcji idealnego systemu biurokratycznego funkcjonującego m.in. według zasady kompetencji, hierarchii, oddzielenia zarządzania od własności i formalizacji. Przykłady sformalizowanego i zhierarchizowanego zarządzania do dzisiaj dominują w wielu organizacjach i to nie tylko tych związanych

z administracją publiczną .

Kierunek human relations zapoczątkował wykorzystywanie w naukach

zarządzania dorobku socjologii i psychologii. Tym samym klasyczny zestaw

metod i technik zarządzania został wzbogacony o metody i techniki

stosowane w tamtych naukach. Po raz pierwszy kompleksowe socjologiczno- psychologiczne badania zachowań robotników przemysłowych

przeprowadził w latach 30. E. Mayo.

Szczególnie wiele miejsca zajmuje w tych koncepcjach problematyka

stylów zarządzania. Zakładając, że specyficzny sposób pełnienia funkcji

kierowniczych, czyli styl zarządzania, możemy określić mianem metody

zarządzania to zasługi D. McGregora, K. Lewina, R. Lipitta i R. K. Whi-te'a

— autorów koncepcji stylów zarządzania, dla rozwoju metod zarządzania

są wyjątkowo znaczące.

Human relations to również dorobek M. Follet — prekursorki badania

konfliktów w organizacji, w tym szczególnie ich pozytywnych stron.

Istotnym zagadnieniem poruszanym przez twórców zaliczanych do tego

nurtu w naukach zarządzania był także problem motywowania ludzi do

działania. Wtedy zaczęły pojawiać się metody i techniki koncentrujące się

na zwiększaniu siły motywacji. Najpierw były to proste koncepcje oparte

o tzw. techniki wzbogacania pracy, później powstawały bardziej rozwinięte metody i techniki motywowania wykorzystujące koncepcje klasyfikacji

potrzeb, na końcu były to metody zarządzania kompleksowo rozwiązujące problem zaangażowania podwładnych w działania organizacji,

jak to ma miejsce np. w metodzie zarządzania przez delegowanie czy

w zarządzaniu z wykorzystaniem grup autonomicznych.

Wraz z upowszechnianiem się podejścia systemowego w naukach zarządzania pojawiły się metody i techniki ilościowe zapożyczone z nauk

ścisłych. Związane to było m.in. z potrzebą znalezienia narzędzi umożliwiających optymalizowanie rozmieszczenia w czasie i przestrzeni zasobów

organizacji. Po raz pierwszy matematyczne modele podejmowania decyzji

oraz techniki programowania liniowego pojawiły się już przed II wojną

światową (J. von Neuman, W. Niemczynow i L. W. Kantorowicz). Zapoczątkowało to rozwój badań operacyjnych. Traktowanie organizacji jako

systemu było także przyczyną specyficznej mody wśród teoretyków zarządzania,

przejawiającej się w kreowaniu modelów zarządzania, czyli

sztucznych konstrukcji, których celem było w możliwe jak najprostszy

sposób wyjaśnianie problemów zarządzania. Do dzisiaj sztandarowym

przykładem obecności systemowego podejścia w zarządzaniu jest zarządzanie

oparte o zasad ę sprzężenia zwrotnego.

Podejście sytuacyjne w zarządzaniu zakłada potrzebę dopasowywania

konkretnych rozwiązań z zakresu organizacji i zarządzania do określonej

sytuacji. W ten sposób uwaga specjalistów od zarządzania została skierowana

na techniki umożliwiające identyfikowanie i analizowanie czynników

determinujących określoną sytuację . Charakterystycznym przykładem

mogą by ć koncepcje stylów zarządzania autorstwa F. Fiedlera oraz

V. Vroom'a i P. Yetton'a. Obie te metody oprócz opisu samych stylów

zawieraj ą opis metody analizy czynników mogących wpływać na jego

wybór.

Wielu nowych metod i technik dostarczyło, dynamicznie rozwijające

się w latach 80., zarządzanie strategiczne. Temu nurtowi, a dokładniej jego

wcześniejszemu odpowiednikowi — planowaniu strategicznemu, zawdzięczamy

upowszechnienie metod portfelowych i scenariuszowych wykorzystywanych

w analizie i projektowaniu strategii.

Obecnie obowiązującym podejściem do problemów zarządzania jest

podejście procesowe. W podejściu tym zakłada się postrzeganie organizacji

jako procesu, czyli ciągu powiązanych czynności składających się na określoną wartość z punktu widzenia klienta. Podstawowym narzędziem wykorzystywanym

tutaj do analizy i projektowania systemów zarządzania jest

metoda łańcucha wartości autorstwa M. Portera. Wśród wielu metod

zarządzania charakterystycznych dla tego podejścia warto wymienić zarządzanie

przez outsourcing lub przez internalizację , zarządzanie projektami

czy benchmarking.

Przedstawiony powyżej przegląd różnych metod organizacji i zarządzania

nie jest przeglądem zupełnym. Scharakteryzowany tutaj zosta ł dorobek

tylko podstawowych szkół zarządzania. Wielu interesujących nurtów nie

ujęto, z uwagi na chęć zachowania przejrzystości opisu. O części z tych

nurtów będzie mowa w dalszej, właściwej części pracy. Wydaje się , że jest

to jednak wystarczający dowód na stwierdzenie, że metody i techniki zarządzania stanowią zasadniczy obszar dociekań teoretyków i praktyków

zarządzania.

W najbliższej przyszłości prawdopodobnie będziemy mieli do czynienia

z upowszechnianiem się w zarządzaniu koncepcji organizacji uczących.

Już teraz w wielu metodach i technikach formułowanych w zarządzaniu

można zauważyć cechy charakterystyczne dla takiego ujęcia.

Klasyfikacja metod organizacji i zarządzania

Wybór właściwego kryterium klasyfikacji metod organizacji i zarządzania

stanowi, jak to podkreśla wielu autorów, trudny problem. Cechami dobrej

klasyfikacji jest kompletność i rozłączność . Spełnienie tych warunków

w przypadku klasyfikowania kategorii z nauk zarządzania jest praktycznie

niemożliwe. Decyduje o tym m.in. nie do określoność wielu kategorii, możliwość analizowania tych samych zjawisk w innym kontekście czy rozmyty

charakter granic między różnymi podejściami.

Najbardziej oczywistym podziałem jest podział , w którym wyróżnia się

metody zorientowane na organizację (organizowanie) i na zarządzanie

(oddziaływanie na podwładnych). O zaletach i słabościach takiej formuły

była mowa na początku referatu.

Najbardziej czytelnym kryterium klasyfikacji metod organizacji i zarządzania jest klasyfikacja ze względu na funkcje zarządzania. Dzięki temu

otrzymujemy zestaw metod szczegółowych odnoszących się do planowania

(budżetowanie), organizowania (tablice kompetencyjne), motywowania

(zarządzanie przez delegowanie) i kontrolowania (samokontrola) oraz metod

kompleksowych (zarządzanie przez cele) zorientowanych na wszystkie

funkcje. Podział taki by ł by do przyjęcia, gdyby rzeczywiście tak pojmowana

była rola kierownika. Natomiast w koncepcjach przywództwa istotnymi

nie są funkcje wymienione powyżej, ale już np. koordynowanie i przewodzenie.

W powyższej klasyfikacji uwzględnione zosta ł o jeszcze jedno kryterium

— stopień szczegółowości lub inaczej formułując, stopień kompleksowości metody.

Często stosowanym podziałem metod organizacji i zarządzania jest podział na tzw. metody klasyczne i metody nowe (nowoczesne). Przy czym

klasyczne nie stanowi synonimu określenia stare czy nieprzystające do

rzeczywistości. Klasyczne to sprawdzające się praktycznie zawsze, niezależnie od mody panującej w zarządzaniu. Do metod klasycznych należą metody koordynowania działań w czasie i przestrzeni, zarządzanie przez cele, zarządzanie przez partycypację czy zarządzanie przez zadania. Nowe metody to natomiast metody powstałe w wyniku pojawienia się nowych trendów w zarządzaniu. Do nowych metod możemy zaliczyć : benchmar-king, zarządzanie wiedzą organizacyjną , koncepcję organizacji inteligentnej czy organizacji sieciowej.

Interesujący układ klasyfikacji metod, ale tylko organizatorskich, przedstawia Z. Martyniak. Wyróżnia on metody właściwe organizacji, powstałe jako metody organizatorskie i metody zapożyczone z innych obszarów

wiedzy. Do pierwszej grupy zalicza: badanie metod pracy, mierzenie

metod pracy, wartościowanie pracy, normowanie pracy, koordynowanie

procesów pracy w czasie, organizowanie procesów pracy w przestrzeni

i analizę wartości organizacji. Do drugiej grupy zalicza metody: socjopsychologiczne,

ergonomiczne, operacyjne, sieciowe, ekonometryczne, informatyczne i heurystyczne.

Oto kilka innych propozycji klasyfikacji.

Metody organizacji i zarządzania można także klasyfikować :

a. według stopnia uniwersalności metody:

metody mogące być stosowane zawsze i wszędzie,

metody mogące być stosowane czasami i wszędzie,

metody mogące być stosowane zawsze i w niektórych przypadkach,

metody mogące być stosowane czasami i w niektórych przypadkach;

b. według rodzaju zasobów, których dana metoda dotyczy:

metody ukierunkowane na zasoby rzeczowe,

metody ukierunkowane na zasoby ludzkie,

metody ukierunkowane na zasoby informacyjne,

metody ukierunkowane na zasoby finansowe,

c. według kryterium przedmiotowego (obszar lub funkcja w przedsiębiorstwie);

d. według stopnia nieokreśloności i ogólności :

sposoby zrutynizowane,

recepty,

metody lokalne,

metody ogólne,

supermetody,

strategie myślenia,

mity.

W poniższej pracy starano się pogodzić wymogi treści programowych

dla przedmiotu METODY ORGANIZACJI I ZARZ Ą DZANIA (o których mowa

we wstępie), z najczęściej stosowanym w zarządzaniu kryterium klasyfikacji,

czyli klasyfikacją według funkcji zarządzania. W ten sposób otrzymano

rozdziały zawierające charakterystykę metod planowania, metod organizowania,

metod motywowania, metod kontrolowania, kompleksowych

metod zarządzania wraz ze stylami zarządzania i przywództwa oraz

w osobnym rozdziale — opis metod kreatywnego myślenia. Ponieważ

zadaniem niemożliwym, a i niecelowym byłoby pokazanie wszystkich

metod organizacji i zarządzania, dlatego też przy doborze poszczególnych

metod kierowano się chęcią pokazania w określonym obszarze, zarówno

tego co klasyczne, jak i tego co nowoczesne.

Perspektywy rozwoju metod organizacji i zarządzania

W okresie po II wojnie światowej powstało, jak to obliczy ł W. Hürlimann,

oko ł o 600 metod i technik związanych z organizacją i zarządzaniem, od

działań instynktownych, prób i błędów, zwyczaju, rutyny, doświadczenia,

aż po analizę dialektyczną czy totalną , eksperymenty, metody morfologiczne,

synektyczne itp.1.

1 B. Wawrzyniak, Odnawianie przedsiębiorstwa. Na spotkanie XXI wieku, Poltext, Warszawa

1 999, s. 1 9 1 .

Postęp w tym zakresie na pewno nie zosta ł zahamowany. Powstające

wciąż nowe paradygmaty zarządzania prowokują do kreowania wciąż nowych

metod i technik. W ślad za tym prawdopodobnie nie idzie jakość ,

mierzona skuteczności ą rozwiązywanych przy pomocy tych metod problemów

przedsiębiorstw. Gdyby rzeczywiście za ilością podążała jakość , zarządzanie stałoby się zbyt proste.

Słabą stroną tworzonych w ostatnim okresie metod zarządzania jest

obwarowywanie ich wieloma założeniami, od spełnienia których zależy ich

skuteczność . Problem ten dotyczy szczególnie metod klasyfikowanych

jako tzw. metody miękkie, czyli metod ukierunkowanych np. na zmiany

postaw. Metody te z definicji należą do metod zawodnych, uzależnionych

od mnóstwa czynników charakteryzujących przełożonego, podwładnego

i sytuację . Spełnienie ich wszystkich graniczy często z cudem, a osobę

odpowiedzialną za wdrażanie taka sytuacja zwalnia z odpowiedzialności.

W przypadku metod planowania i organizowania sytuacja wygląda trochę inaczej. Olbrzymi postęp w informatyce sprawił , że powoli niecelowym

staje się uczenie kierowników poszczególnych procedur związanych

np. z koordynowaniem działań w czasie i przestrzeni. Wystarczy bowiem

podać kilka danych i po chwili system komputerowy przekazuje nam gotowe

rozwiązanie. Czy zatem kierownik musi znać szczegółowo procedurę

PERT (rozmieszczenie działań w czasie) czy metodę Schmigalli (rozmieszczenie

działań w przestrzeni)? Pytanie takie jest chyba pytaniem retorycznym.

Ogromna różnorodność metod organizacji i zarządzania wymaga zatem

Kształtowania u kierowników przede wszystkim określonych postaw, charakteryzujących się otwartością i kreatywnością . Tego samego kierownicy muszą oczekiwać od podwładnych. Przyszłość należy więc do metod, technik, procedur, sposobów i działań ukierunkowanych na rozwój i utrzymanie odpowiedniego poziomu kreatywności, otwartości i zdolności uczenia się .

1

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---