Ideologie polityczne tabela porównawcza, matura, matura WOS, WOS matura


Konserwatyzm

Przedstawiciele

Dzieła

Człowiek

Społeczeństwo

Państwo

Gospodarka

Edmund Burke,
Charles Maurras,
Otto von Bismarck, Margaret Thatcher, Ronald Reagan,
Adam Czartoryski, Aleksander Wielopolski,
Roman Dmowski

„Rozważania o rewolucji francuskiej”

Stworzony przez Boga, który jest twórcą porządku społecznego.

Religia i zasady moralne mają decydujący wpływ na postępowanie człowieka - rygoryzm moralny. Każdy obywatel ma określone obowiązki wobec państwa, które musi wypełniać. Interes jednostki podporządkowany interesom państwa. Zadaniem człowieka jest dążenie do zachowania istniejącego porządku społecznego.

Akceptacja naturalnego porządku społecznego. Hierarchiczne społeczeństwo wynikające z koncepcji, że ludzie nie są równi. Podkreślanie roli rodziny. Społeczeństwem powinny rządzić elity, do których przynależność łączy się z przywilejami i obowiązkami. Podkreślanie roli tradycji w zachowaniu ładu społecznego. Zmiany społeczeństwa na drodze ewolucyjnej.

Państwo stoi na straży istniejącego ładu społecznego i jest gwarantem praw obywatelskich. Konserwatyzm jest przeciwny centralizmowi, gdyż niszczy on wolna inicjatywę obywateli - pochwała państwa zdecentralizowanego. Podkreślanie roli stowarzyszeń obywatelskich. Obecnie pochwała demokracji przedstawicielskiej, wcześniej zwolennicy monarchii - rządy większości powinny podlegać ścisłym przepisom prawnym.. Konieczność przestrzegania rządów prawa, zwolennicy kary śmierci. Obecnie dopuszczany jest rozdział Kościoła od państwa.

Poszanowanie własności prywatnej i zasad wolnego rynku. Przeciwnicy interwencjonizmu państwowego. Rola państwa powinna być ograniczona do minimum. Krytyka programów nacjonalizacji i kolektywizacji.

Liberalizm

Przedstawiciele

Dzieła

Człowiek

Społeczeństwo

Państwo

Gospodarka

Adam Smith

John Locke

Milton Friedman

John Stuart Mill

Friedrich von Hayek

Stefan Kisielewski

„Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego”

„List o tolerancji”

„Dwa traktaty o rządzie”

Wszyscy ludzie mają naturalne prawo do wolności, równości i własności - co wynika z idei człowieczeństwa. Indywidualistyczna koncepcja człowieka - każdy człowiek ma cechy właściwe tylko jemu. Nadrzędność jednostki i jej praw nad zbiorowościami. Granice wolności wyznacza wolność drugiego człowieka. Ludzie maja te same prawa do korzystania z wszelkich wolności, ale potrafią to robić w różny sposób co jest przyczyna zróżnicowania społeczeństwa. Podstawa wolności człowieka jest własność prywatna.

Społeczeństwo jest to zbiór jednostek i grup społecznych o przeciwstawnych interesach. Społeczeństwo jest pluralistyczne i umożliwia indywidualny rozwój każdego człowieka. Instytucje społeczne mają za zadania umożliwić ludziom korzystanie z ich praw. Idea społeczeństwa otwartego. Programy socjalne psują moralnie różne grupy społeczeństwa gdyż są przejawem nierównego traktowania obywateli przez państwo.

Główna cecha to praworządność. Zadania państwa to danie jednostkom możliwości swobodnego dziazałania, gwarantując ich wolność i nienaruszalność własności prywatnej. Silne państwo jest zagrożeniem dla jednostki i jej interesów. „Im mniej państwa tym lepiej dla jednostki”. Podkreślenie zasady trójpodziału władz.

Podstawą gospodarki jest zasada wolnego rynku „pozwólcie działać”. Swoboda walki konkurencyjnej bez ingerencji państwa. Państwo nie powinno brać bezpośredniego udziału w życiu gospodarczym państwa.

Chrześcijańska demokracja (chadecja)

Przedstawiciele

Dzieła

Człowiek

Społeczeństwo

Państwo

Gospodarka

Leon XIII,

Jan XXIII,

Paweł VI,

Jan Paweł II,

Konrad Adenauer,

Helmut Koll

Encykliki:

„Rerum novarum“ L XIII

„Redemptor hominis“

„Laborem exercens“

Podstawa systemu wartości człowieka jest wiara w Boga a główne zasady postępowania to zasady moralne. Personalistyczna koncepcja człowieka - kluczowym pojęciem jest osoba ludzka. Konieczność przestrzegania praw człowieka: prawa dożycia, swobodnych praktyk religijnych, zrzeszania się i do udziału w życiu publicznym. Prawa socjalne: prawo do sprawiedliwej płacy, prawo do posiadania dóbr, prawo do odpowiednich warunków pracy.

Zasada solidarności społecznej - wszyscy obywatele powinni współpracować w celu budowy ładu społecznego. Społeczeństwo jest organizmem który rozwija się prawidłowo, gdy jednostki wypełniają powierzone im zadania. Najważniejszą grupę społeczna stanowi rodzina. Odrzucenie rewolucyjnej koncepcji zmian społecznych.

Rozdział Kościoła od państwa. Pochwała dla ustroju demokratycznego w którym przestrzegane są prawa człowieka. Konieczność istnienia organów przedstawicielskich i rozwoju demokracji lokalnej. Ład społeczny powinien być budowany przy zastosowaniu zasady subsydiarności: władze centralne powinny zająć się ogólnym kierownictwem, a człowiek i rodzina mają obowiązek dbania o własne dobro.

Podstawa gospodarki jest własność prywatna. Pochwała gospodarki rynkowej ale dopuszczanie ingerencji państwa. Krytyka liberalizmu i socjalizmu. Pochwała korporacjonizmu - podstawa państwa powinny być przymusowe korporacje zrzeszające pracowników i pracodawców. Ich celem powinno być złagodzenie skutków wolnej konkurencji. Nacisk na rozwój ruchu spółdzielczego.

Socjaldemokracja

Przedstawiciele

Dzieła

Człowiek

Społeczeństwo

Państwo

Gospodarka

Eduard Bernstein,

Ferdinand Lassalle,

Ignacy Daszyński,

Mieczysław Niedziałkowski,

Tony Blair,

Willy Brandt,

Olof Palme

“Zasady socjalizmu i zadania socjaldemokracji”

Koncepcja człowieka jako elementu funkcjonującego w społeczeństwie - za wszelkie niepowodzenia jednostki winę ponosi społeczeństwo. Idealistyczne traktowanie jednostki ludzkiej jako pozbawionej wad. Założenie równości wszystkich ludzi - nacisk na rozwój praw socjalnych.

Społeczeństwo jest jedyną zbiorowością w której człowiek może rozwijać się w pełni. Najważniejsze idee społeczne:

- idea równości (równość położenia materialnego)

- idea wolności (prawa i wolności obywatelskie)

- idea sprawiedliwości społecznej (sprawiedliwy podział dóbr)

Propagowanie ustroju demokratycznego i pluralizmu politycznego. Podkreślanie roli samorządu terytorialnego. Idea państwa socjalnego (dobrobytu) - podstawowym zadaniem jest zapewnienie obywatelowi minimalnego poziomu życia (pracy, mieszkań, ochrony zdrowia, dostępu do oświaty).

Akceptacja różnych form własności, ale pod kontrola państwa. Proces wytwarzania dóbr ma być wg. zasad kapitalistycznych, ale proces podziału wg. zasad socjalistycznych. Społeczna kontrola gospodarki: progresywna polityka podatkowa, państwowa kontrola koncernów, interwencjonizm państwowy. Państwo może i powinno brać aktywny udział w gospodarce.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ustrój polityczny państw Europy, MATURA, WOS
Ustrój polityczny Rzeczpospolitej Polskiej – powtórzenie wiadomości, WOS - matura, Matura 2015
porownanie systemow politycznych tabela 3
Dziesiecioscian-edukacji[1] tabela porĂłwnawcza, Pedagogika
Geografia polityczna - tabela 01, Studia
Tabela - porównanie Usa i Kanady
tabela porównanie
tabela porównawcza
Tabela-porównanie spółek
WSPÓŁCZESNE IDEOLOGIE POLITYCZNE
Dziesiecioscian-edukacji[1] tabela porównawcza, pedagogika
EMOCJE vs NASTRÓJ tabela porównawcza
Rozbudowana tabela porownujaca Nieznany
Tabela porównawcza typowych gatunków stali
9 tabela porównawcza stopnia trudności zadań, 10
poś tabela porównanie bocznego ciągu technologicznego
Dziesiecioscian edukacji[1] tabela porównawcza

więcej podobnych podstron