1 Wstęp teoretyczny
Wytop kamienia miedziowego w piecu zawiesinowym charakteryzuje się tym, że większość potrzebnej energii jest dostarczana przez reakcję utleniania siarczków . Stąd zapotrzebowanie tego pieca energię jest wielokrotnie mniejsze , aniżeli pieca płomiennego czy elektrycznego.
Przetop kamienia miedziowego w tym piecu polega na wdmuchiwaniu suchego koncentratu razem tlenem , gorącym powietrzem lub wzbogaconym w tlen powietrzem do pieca o specjalnym kształcie. W piecu cząsteczki koncentratu reagują z tlenem zawartym w gazie, co powoduje utlenianie koncentratu, które wiąże się wydzieleniem się znacznych ilości ciepła.
CuFeS2 + 5/4O2 = ½(CuS.FeS) + 1/2FeO + SO2
FeS + 3/2O2 = FeO + SO2
2FeO +SiO2 = 2FeO.SiO2
Obecnie na całym Świecie stosowane są dwie wiodące metody topienia kamienia miedziowego piecach zawiesinowych:
1. Proces OUTOKUMPU, w którym używa się podgrzanego powietrza lub podgrzanego powietrza wzbogaconego w tlen.
2. Proces INCO, w którym używa się tlenu technicznego do utlenienia koncentratu dlatego jest to proces energetycznie samowystarczalny.
Proces OUTOKUMPU nie jest energetycznie samo wystarczalny i dlatego dla pokrycia różnicy pomiędzy ciepłem potrzebnym do prowadzenia procesu, a ciepłem wydzielanym przez zachodzące w piecu reakcje musi być spalone dodatkowe paliwo.
W procesie INCO stężenie SO2 w gazach reakcyjnych wynosi 80%, co jest korzystne przy spalaniu i produkcji kwasu siarkowego. Wadą procesów zawiesinowych, są ogromne straty miedzi w żużlu przez co zachodzi konieczność odmiedziowania żużla do poziomu 0,5%
Główną różnicą obu procesów, SA budowy pieców; w procesie OUTOKUMPU zasyp wdmuchiwanie następuje od góry natomiast w procesie INCO z boku. Po bokach znajdującej się u dołu wanny mieszczą się otwory do spustu kamienia i żużla, który kierowany jest do pieców elektrycznych celem odmiedziowania.
2 Wykonanie ćwiczenia
Bierzemy 3 próbki w których znajduje się po 30 g żużla do każdej dodajemy obliczoną wcześniej ilość pirytu FeS2. Wkładamy próbki do pieca nas czas 30, 45, 60 min. Wyjmujemy próbki i w ważymy uzyskany kamień miedziowy .
3. Obliczenia
kamień miedziowy - 45%
zawartość miedzi w kamieniu - 15,8% [10,53 g]
masa Cu2S.FeS=245 g ; masa FeS2 =119 g
245 (Cu2S.FeS) - 119 (FeS2)
10,53 (Cu2S.FeS) - x (FeS2)
x = 5,11 FeS2 (masa potrzebnego pirytu)
masa wsadu wynosi 35,11 g
4. Uzyskane wyniki i obliczenia
Próbka 1 po 30 min :
Masa uzyskanej próbki - 34,2
Masa kamienia miedziowego - 8,5
Próbka 2 po 45 min :
Masa uzyskanej próbki - 33,1
Masa kamienia miedziowego - 9
Próbka 3 po 60 min :
Masa uzyskanej próbki - 34,9
Masa kamienia miedziowego - 10.5
Czas [min] |
Masa próbki [g] |
Masa kamienia [g] |
30 |
34,2 |
8,5 |
45 |
33,1 |
9 |
60 |
34,9 |
10,5 |
Obliczenia wydajności procesu
Ilość miedzi w kamieniu (45%)
Próbka 1 - 3,825 g
Próbka 2 - 4,05 g
Próbka 3 - 4,725 g
Dla 30 min:
N = masa metalu uzyskanego/masa teoretyczna metalu* 100%
Po 30 min:
η = 3,825/10,53*100%
η = 36,3 %
Po 45 min:
η = 4,05/10,53*100%
η = 38,4 %
Po 60 min:
η = 4,725/10,53*100%
η = 44,8 %
CuFeS2 + 5/4O2 = ½(CuS.FeS) + 1/2FeO + SO2
FeS + 3/2O2 = FeO + SO2
2FeO +SiO2 = 2FeO.SiO2
Obliczenia zmiany entalpii swobodnych reakcji:
|
1000K |
1100K |
1200K |
1300K |
1400K |
CuFeS2 |
-84,684 |
-89,347 |
-96,355 |
----------------- |
----------------- |
CuS |
- 33,538 |
-36,661 |
-39,906 |
-43,267 |
------------ |
FeS |
-47,633 |
-51,312 |
-55,127 |
-59,067 |
-63,125 |
FeO |
-86,000 |
-89,094 |
-92,319 |
-95,665 |
-99,124 |
2FeO.SiO2 |
-407,407 |
-415,830 |
-424,673 |
-433,911 |
-443,520 |
SiO2 |
-234,519 |
-237,444 |
-240,450 |
-243,597 |
-246,876 |
SO2 |
-135,748 |
-143,102 |
-150,575 |
-158,159 |
-165,484 |
O2 |
-52,780 |
-58,636 |
-64,567 |
-70,568 |
-76,633 |
|
|
|
|
|
|
Obliczenia dla temperatury 1000K:
FeS + 3/2O2 = FeO + SO2
2FeO +SiO2 = 2FeO.SiO2
Obliczenia dla pozostałych temperatur przeprowadzamy analogicznie:
T=1100K
FeS + 3/2O2 = FeO + SO2
2FeO +SiO2 = 2FeO.SiO2
T=1200K
FeS + 3/2O2 = FeO + SO2
0 +96,8505
2FeO +SiO2 = 2FeO.SiO2
Wnioski
wyników i wnioski :
W celu odmiedziowania żużla dodaliśmy piryt który związał nam Cu2O do kamienia miedziowego. Uzyskany kamień miedziowy zważyliśmy.
Z pomiarów otrzymanych w wyniku przeprowadzonego doświadczenia ,oraz sporządzonego na tej podstawie wykresie widać, że wydajność procesu rośnie wraz z czasem ,najniższa jest po 30 min, a najwyższa po 60 min. Można zauważyć również , że wzrost wydajności jest początkowo duży ,a następnie maleje .