KLASYFIKACJE ZABURZEŃ GLACITEKTONICZNYCH

Zaburzenia glacitektoniczne można podzielić ze względu na stan podłoża oraz dominujące siły. Poniższa tabela prezentuje uproszczony podział tych zaburzeń.

Stan podłoża	Dominujące siły
		pionowe	Poziome
Zamarznięte lub skalne	Wgniatanie(izostazja)	Ścinanie(powstawanie kier lodowych)
plastyczne	Wyciskanie podłoża	Fałdy, łuski, uskoki

STRUKTURY KWIATOWE

Powstają one w wyniku komplikacji strukturalnych towarzyszących ruchowi przesuwczemu, a także ze zmienności upadu powierzchni uskokowej bądź niedopasowania poszczególnych odcinków uskoku do miejscowych pól naprężeń. Wyżej wymienione czynniki wraz z warunkami transpresyjnymi i transtensyjnymi wywołują czasem znaczne zawiłości przebiegu powierzchni ślizgowych w ich poprzecznym przekroju- postają wygięcia oraz rozwidlenia skierowanie ku górze. Towarzyszą temu poślizgi pochodne- zrzutowe, zrzutowo- przesuwcze i rotacyjne oraz deformacje fałdowe. Te zawiłości stref przesuwczych noszą nazwę struktur kwiatowych. Wyróżniane są struktury pozytywne- „palmowa” oraz nagatywne- „tulipanowa”. W przypadku struktury palmowej występuje poślizg transpresyjny lub połączony z ruchem zrzutowym natomiast przy strukturze tulipanowej jest to wyłącznie poślizg przesuwczy.

PORÓWNANIE ZJAWISK TEKTONICZNYCH I GLACITEKTONICZNYCH

	Tektonika	Glacitektonika
Pochodzenie pola naprężeń	Procesy endogeniczne	Nacisk lodowca
Intensywność zjawisk	Maleje ku górze	Rośnie ku górze
Zasięg deformacji	Setki km	200-300m
Występowanie	Bez ograniczeń	Obszary zlodowacone
Osady deformowane	Osady starsze; wyjątkowo w Polsce osady czwartorzędowe	Najczęściej osady trzeciorzędowe i czwartorzędowe

UKŁAD 1965 DLA POLSKI

Podział Polski na 5 stref odwzorowawczych. Strefy 1-4 odwzorowanie stereograficzne ukośne sieczne, natomiast strefa 5 - odwzorowanie Gaussa-Krugera. Elipsoida odniesienia-Krasowskiego. Układ ten przestał obowiązywać 31 grudnia 2009 i został zastąpiony układem 2000. W tym układzie od roku 1970 powstawały mapy 1:10000, 1:50 000 obszarów zurbanizowanych ponadto mapy 1:25000

ODWZOROWANIE UTM

Universal Transverse Merkator (UTM) to modyfikacja powszechnie stosowanego w nawigacji odwzorowania Mercatora polegająca na poprzecznym ułożeniu walca. Zasadniczą różnicą między UTM a odwzorowaniem Gaussa-Krugera jest położenie sieczne walca w UTM, daje to korzystny rozkład zniekształceń długości. Współczynnik skrócenia na południku środkowym wynosi 0,9996, na kołach siecznych zniekształcenia wynoszą 0. W miarę oddalania się od południków siecznych w kierunku granic strefy zniekształcenia rosną- maksymalna deformacja występuje na równiku co związane jest z największą szerokością strefy. Dane odwzorowanie stosuje się dla obszarów leżących między 84°N a 80°S. W odwzorowaniu zastosowano przesunięcie początku układu współrzędnych o 500 km na E tzw. „false easting” dzięki czemu w obrębie strefy nie występują wartości ujemne.

SKALE MAP- SZCZEGÓŁOWA TATR I SUDETÓW

Skala szczegółowej mapy geologicznej Tatr wynosi 1:10 000 natomiast Sudetów 1:25 000. Mapy geologiczne tych obszarów zostały wykonane w większych skalach niż reszta obszaru Polski ze względu na złożoną i skomplikowaną budowę geologiczną?

MAPA GEOŚRODOWISKOWA- CHARAKTERYSTYKA

Jest to wykonana w skali 1:50 000 cyfrowa baza danych. Składają się na nią dwie plansze:

• Plansza A „ Zasoby przyrody”- zawiera zaktualizowane treści mapy geologiczno- gospodarczej

• Plansza B- na którą składają się dwie części „ Składowanie odpadów” i „Geochemia Środowiska”- nowe treści dotyczące geochemii środowiska

Całość stworzona jest w sposób dostępny dla niespecjalistów aby umożliwić wkorzystanie z informacji zawartych w MGP do planowania przestrzennego np. w gminach.

W grupie tematycznej geochemia środowiska w warstwie informacyjnej „ Ochrona powierzchni Ziemi” zawarte są następujące treści:

• Lokalizacja miejsc opróbowania

• Zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi

• Zanieczyszczenie gleb pierwiastkami promieniotwórczymi

• Zanieczyszczenie gleb związkami organicznymi

• Zanieczyszczenie osadów wodnych metalami ciężkimi

• Wielkość emanacji radonowych

• Klasyfikacja gleb w nawiązaniu do rozporządzenia MŚ w sprawie standardów jakości gleby i ziemi

• Klasyfikacja osadów wodnych w nawiązaniu do rozporządzenia MŚ w sprawie rodzajów oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony

• Stopień zagrożenia głównego użytkowego poziomu wodonośnego

W warstwie „Składowanie odpadów” przedstawia się:

• Obszary o bezwzględnym zakazie lokalizacji składowisk

• Obszary preferowane ze względów geośrodowiskowych do lokalizacji składowisk

• Obszary możliwej lokalizacji składowisk z koniecznością wykonania sztucznych barier izolacyjnych

• Wyrobiska poeksploatacyjne, które mogą być rozpatrywane jako potencjalne miejsca składowania odpadów.

Cechy impaktowego stylu tektonicznego na mapie i w przekroju, opis, przykłady w Polsce i w Europie

Krater uderzeniowy na mapie widoczny jest jako koliste obniżenie o dosyć regularnych kształtach otoczony wałem o wysokości średnio 20 m. W przekroju widać liczne spękania podłoża w miejscu impaktu oraz wyraźnie widoczne w morfologii obniżenie ograniczone wałami. Charakterystyczne dla kraterów uderzeniowych jest występowanie tzw. Minerałów szokowych tworzących się w momencie uderzenia meteorytu w Ziemię. Przykłady: w Polsce kratery w Morasku; w Europie okolice Nördlingen w Niemczech południowych.

LOKSODROMA, ORTODROMA, ALMUKANTARATY

Loksodroma, inaczej linia skośnobieżna, jest linią stałego kierunku przecinającą wszystkie południki pod tym samym kątem. Pomimo tego, że przemieszczanie się wzdłuż loksodromy jest mało ekonomiczne szeroko wykorzystywane jest przez żeglarzy ze względu na pewność i wygodę (stały kurs). Loksodroma jako linia prosta przedstawiona jest w odwzorowaniu Mercatora, które powszechnie stosowane jest w nawigacji morskiej.

Ortodroma, inaczej linia prostobieżna, jest to łuk koła wielkiego wyznaczający najkrótszą odległość między dwoma punktami. Poruszanie się wzdłuż ortodromy wymaga jednak stałej zmiany kursu. Wyjątek stanowią ortodromiczne linie południków oraz równik.

Almukantaraty- koła małe czyli równoleżniki

KRY GLACITEKTONICZNE- WARUNKI POWSTAWANIA. GDZIE POWSTAJĄ W POLSCE.

Są to deformacje podłoża spowodowane tarciem lodowca o zamarznięte lub skalne podłoże. Przy dominujących siłach zorientowanych poziomo dochodzi do ścięcia warstw skalnych, które są transportowane przez przemieszczający się lądolód. Takie kry w Polsce prawdopodobnie powstały w rejonie Łukowa.

DEKLINACJA MAGNETYCZNA- JAK SIĘ WYZNACZA I CO TO JEST.

Jest to kąt poziomy mierzony między północą geograficzną a magnetyczną w danym miejscu. Wartość kąta podaje się ze znakiem dodatnim jeżeli północ magnetyczna odchyla się na wschód od północy geograficznej, z ujemnym jeżeli na zachód. Wartość tą można określić ustalając przebieg południka miejscowego w danym miejscu za pomocą gnomonu i dokonanie pomiaru za pomocą kompasu.

RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA USKOKÓW I NASUNIĘĆ

Podobieństwa nasunięć do uskoków:

• Koncentracja ruchu u podstawy (powierzchni) nasunięcia w formie poslizgu

• Warstwy mylonitu

• Strefy płynięcia itp.

Różnice:

• Masa przemieszczana, a rzadziej również jej podłoże, w wielu przypadkach podlega intensywnym odkształceniom, które zazwyczaj przyczyniaja się do sumarycznego transportu poziomego

MAPA GEOLOGICZNA 1:500 000

Mapa ta wydawana jest w układzie 5 arkuszy, z których cztery to mapa wraz z objaśnieniami a piąty to dwa przekroje geologiczne.

ODWZOROWANIE GAUSSA-KRÜGERA

Jest to odwzorowanie równokątne walcowe będące modyfikacją odwzorowania Mercatora. Południk środkowy nie posiada zniekształceń…

---