CZASZKA
Czaszka składa się z dwóch części:
Czaszka mózgowa ( mózgoczaszka). Kości czaszki znajdują się w górnej części głowy, tworzą przestrzeń otaczającą podstawowe elementy ośrodkowego układu nerwowego;
Czaszka twarzowa (trzewioczaszka). Tworzą ją kości, które kształtują oczodoły, jamę nosową i ustną.
KOŚCI CZASZKI.
Czaszka zbudowana jest z ośmiu różnych kości silnie połączonych ze sobą. Ich połączenia mają kształt krętych linii, zwanych szwami. W pierwszych latach życia linie te w niektórych miejscach nie są zrośnięte, tworząc wgłębienia zwane ciemiączkami. Budowa kości czaszki jest typowa dla kości płaskich. Kości te są zbudowane z zewnętrznej blaszki, wewnętrznej blaszki i kości gąbczastej.
W budowie czaszki człowieka wyróżniamy:
mózgoczaszkę (chroni mózg),
trzewioczaszkę (chroni narządy zmysłów - wzrok, węch, smak).
KOŚĆ CZOŁOWA
- to kość mieszcząca się w górnej i przedniej części czaszki, w okolicy czołowej. Jej część wewnętrzna stanowi fragment podstawy czaszki. W jej partii przedniej znajdują się twarde rąbki z wgłębieniami, które tworzą górną część oczodołów. Poza brzegami oczodołów, w głębi kości i między dwiema blaszkami, znajdują się dwie przestrzenie zwane zatokami czołowymi. Są one pokryte od wewnątrz linią śluzową i mają kontakt z jamą nosową.
KOŚCI CIEMIENIOWE
- są to dwie kości mieszczące się po przeciwnych stronach czaszki. Są płaskie o kształcie czworokąta. Stanowią boczno-górne części czaszki.
KOŚCI SKRONIOWE
- są to dwie kości usytuowane po obu stronach czaszki, tworzące jej boczno-dolne części.
KOŚĆ POTYLICZNA
- jest zlokalizowana w tylnej partii czaszki, tworząc częściowo sklepienie i częściowo jej podstawę. W jej środkowym fragmencie znajduje się otwór zwany otworem potylicznym. Kość potyliczna ma połączenie stawowe z kręgosłupem za pośrednictwem pierwszego kręgu szyjnego. Przez otwór potyliczny przechodzi rdzeń kręgowy biegnący od mózgowia do wnętrza kręgosłupa.
KOŚĆ SITOWA
- jest ona niewielka. Jej część pozioma tworzy niewielki obszar podstawy czaszki, z tyłu za okolicą czołową. Jej przedłużenia w kierunku dolnym tworzą górną część jamy nosowej.
KOŚĆ KLINOWA
- znajduje się w linii środkowej podstawy czaszki, z tyłu za kością czołową i sitową , a z przodu przed kością potyliczną.
Składa się z:
części środkowej zwanej trzonem. W jego wnętrzu znajdują się jamy zwane zatokami klinowymi. Przednia część trzonu stanowi fragment podstawy czaszki. Znajduje się w niej zagłębienie zwane siodłem tureckim, na którym osadzona jest przysadka mózgowa,
przedłużeń, zwanych skrzydłami. Tworzą one część podstawy czaszki i część ściany oczodołów.
KOŚCI TWARZY.
KOŚCI SZCZĘKI
- są dwie, umieszczone po obu stronach linii środkowej. Są połączone i tworzą środkową część kostnej struktury twarzy. W ich wnętrzu znajdują się jamy zwane zatokami szczękowymi. Są wyścielone od wewnątrz błoną śluzową, maja połączenie z jamą nosową. Kości szczęki stanowią zarazem fragmenty: jamy nosowej, jamy ustnej, oczodołów.
ŻUCHWA
- ma kształt podkowiasty. Jest kością o znacznej ruchomości, a jej główna funkcją jest udział w procesie żucia. Jej końce są zaokrąglone i tworzą połączenia stawowe z kośćmi skroniowymi. Ma 16 otworów, w których osadzone są zęby.
KOŚCI NOSOWE
- to dwie małe kości połączone ze sobą w linii środkowej. Tworzą grzbiet nosa.
KOŚCI JARZMOWE
- są dwie, o czworobocznym kształcie. Tworzą część boczną policzków.
JAMA NOSOWA
- jest to przestrzeń znajdująca się w części środkowej twarzy. Są tu trzy małżowiny nosowe: górne, środkowe i dolne. Ściana przyśrodkowa tzw. przegroda nosowa przedziela jamę nosową na dwie części.
ZĘBY
- umocowane są w kościach szczęki i żuchwy, tworząc dwa łuki zębowe. Każdy ząb osadzony jest w zębodole. Zęby biorą udział w procesie rozdrabniania pokarmu i żucia. Jest to wstępna faza trawienia. Pierwsze uzębienie, zwane mlecznym składa się z 20 zębów (2 siekacze, 1 kieł, 2 trzonowe w pierwszej ćwiartce łuku). Przeciętny dorosły człowiek ma w każdej ćwiartce łuku zębowego 2 siekacze, 1 kieł, 2 zęby przedtrzonowe i 3 trzonowe, czyli 32 zęby. Część widoczna zęba to korona, ukryta to korzeń. Ząb zbudowany jest z tzw. zębiny. Na koronie jest pokryty szkliwem, a na korzeniu tzw. cementem. We wnętrzu zęba przebiegają nerwy i naczynia krwionośne.