32. Sprawdzanie nośności murów na ściskanie.

1.Nośność na ścinanie i przesuw, gdy zniszczenie może wystąpić w przekroju równoległym do warstwy muru.

N*(R­_mt+0,8ρб₀)F_m.

R_mt - wyt. obliczeniowa muru na ścinanie w przekroju równoległym do warstwy muru

б₀ - średnia wartość pionowych naprężeń ściskających , wyznaczona dla tak obciążonego układu , że б₀ jest min.

ρ - wsp. tarcia (wg nazwy)

2. Nośność na ścinanie i przesuw , gdy zniszczenie występuje w przekroju prostopadłym do warstwy muru.

N*R_mt⋅F_m.

R_mt - wyt. obliczeniowa muru na ścinanie w przekroju prostopadłym do warstwy muru.

F_m. - pole przekroju muru niezbrojonego.

3. Nośność muru na ścinanie przy zginaniu N*0,75⋅R_mz⋅b⋅k

R_mz - wyt. obliczeniowa muru przy zginaniu

b - minimalna szerokość przekroju występująca na wysokości muru.

33. Sprawdzanie nośności murów na docisk.

Nośność muru poddanego działaniu obciążenia miejscowego:

N*m_*⋅R_m⋅F_α

N - siła działająca na powierzchnię dociskaną (nośność).

m_α - wsp. korekcyjny m_α= w_α-б_mN/R_m⋅(w_z-1)

б_mN - średnie naprężenie

w_α - wsp. obliczeniowy w_α=³√F_r/F_*

34. Warunek stanu granicznego pojawienia się rys w murach.

Pojawienie się rys w murach mimośrodowo-ściskanych sprawdzamy według wzoru:

N*m_r⋅F_m⋅R_mzk

F_m.(h-y)e₀ -1

I_m.

m_r - wsp. Korekcyjny (według normy).

I_m. - moment bezwładności przekroju.

R_mzk - wytrzymałość charakterystyczna muru na rozciąganie przy zginaniu

R_mrk=m_r⋅R_mzk

R_mrk - wyt. charakterystyczna muru na zarysowanie.

h- wysokość przekroju muru.

y- odległość od środka ciężkości przekroju muru do krawędzi bardziej ściskanej.

W przypadku prostokątnego przekroju muru pojawienie się rys w murze sprawdzamy według wzoru:

N*m_r⋅R_mzk ⋅ b⋅h

be₀ -1

h

b- szerokość rozpatrywanego odcinka muru lub szerokość filara.

35. Wymagania projektowe (ogólne i szczegółowe) dotyczące murów z cegieł pełnych ceramicznych i wapienno-piaskowych.

Mury z cegieł oprócz wapienno-piaskowych pełnych narażone na trwałe zawilgocenia bez specjalnego zabezpieczenia należy projektować na zaprawie cementowej z cegły o wyt. średniej nie mniejszej niż 15 MPa. Cegły wapienno-piaskowej nie należy stosować w murach fundamentowych i cokołach. Ściany grubości ½ cegły można traktować jak nośne pod warunkiem , że:

- zastosowano zaprawę marki*3

- stężenia poziome znajdują się w odległości nie większej niż 3.0 m.

- stężenia pionowe znajdują się w odległości nie większej niż 4.5 m.

- ściana nie ma otworów i wyżłobień na kanały.

Rozpiętość stropów opartych na ścianach z cegieł ceramicznych lub wapienno-piaskowych grubości ½ cegły niepowinna przekraczać 4.5 m w świetle tych ścian.

36. Wymagania projektowe (ogólne i szczegółowe) dotyczące murów z bloków drążonych wapienno piaskowych.

Wytrzymałość bloków drążonych wapienno-piaskowych w ścianach zewnętrznych lub zewnętrznych warstwach wielowarstwowych ścian nie powinna być mniejsza niż 10 MPa. Bloczków wapienno-piaskowych nie należy przyjmować do projektowania murów:

- w fundamentach i cokołach

- narażonych na trwałe zawilgocenie

- w środowisku agresywnym np. kwaśnym (w budynkach inwentarskich , mleczarskich).

Zalecane marki zapraw do murów kondygnacji nadziemnych przy wilgotności względnej powietrza wewnętrznego 45% - 0,8*5 75% - 3*8.

Różne wymiary.

37. Wymagania projektowe (ogólne i szczegółowe) dotyczące murów z pustaków betonowych (schematy, rysunki).

Pustaki betonowe stosowane do murów mają różne kształty oraz różne cechy techniczne i wytrzymałościowe , w zależności od rodzaju betonu , z którego są wykonywane (żużlobeton , gruzobeton , trocinobeton itp.). Zaletami ścian z pustaków betonowych są : mniejsza grubość ścian i mniejszy współczynnik przenikania ciepła , mniejszy ciężar objętościowy , mniejsza liczba spoin , oszczędność na robociźnie i mniejsze zużycie zaprawy oraz możność wykorzystania materiałów odpadowych i miejscowych. Wadami są: znaczne skurcze wywołujące rysy i pęknięcia ścian , wrażliwość na siły skupione , a zwłaszcza przy ściskaniu mimośrodowym, konieczność stosowania specjalnych zakończeń oraz specjalnych pustaków w murach z przewodami.

Mury z pustaków Alfa.

Ściany zewnętrzne nadziemne wykonywane są o grubości 1 ½ pustaka tj. 38 cm z dwóch pustaków. Układa się je na przemian tworząc dodatkowe komory powietrzne, tym samym polepszając właściwości cieplne ściany. Ściany wewnętrzne nośne mogą mieć grubość 1 pustaka tj. 25 cm . Grubość spoin wspornych wynosi 10 - 15 mm a poprzecznych 10-20 mm . Stropy opierają się na murach za pomocą wieńców żelbetowych albo specjalnych podkładek zaopatrzonych w izolację cieplną od strony zewnętrznej. Ściany zewnętrzne należy tynkować zaprawą cementowo-wapienną o gr. ok. 15mm . Odcinki ścian wewnętrznych z kanałami dymowymi i wentylacyjnymi wykonuje się z cegły lub ze specjalnych pustaków , stosując w miarę możliwości przewiązanie pustaków Alfa ze ścianą ceglaną.

Mur z pustaków Muranów

Zakres stosowania murów z pustaków klasy 25, 50 i 75jest taki jak dla pustaków Alfa, a klasy 100 używa się w ścianach zewnętrznych nośnych do 6 kondygnacji

Gr. ścian przyjmuje się 1 ½ pustaka ze szczeliną powietrzną bądź dwa pustaki bez szczeliny. Podłużne szczeliny powietrzne o gr. 3cm są zamknięte w każdej warstwie od góry i dołu , a pionowe są w sąsiednich warstwach przesunięte względem siebie o 0,5 pustaka. W narożnikach stosuje się specjalne bloki , dzięki czemu w obu murach łączonych otrzymuje się układ wozówkowy. Wiązanie ościeży bez węgarków i z węgarkami uzyskuje się przez murowanie bloków trzycegłowych i pustaków dwucegłowych z węgarkami. Mury z przewodami kominowymi wykonuje się ze specjalnych elementów żaroodpornych o wys. 14cm.

Mury z pustaków strużkobetonowych.

Ściany nośne wew. i zew. kondygnacji ,wyłącznie nadziemnych, układa się z pustaków strużkobetonowych na sucho, które wypełnia się w miarę potrzeby betonem ze zbrojeniem. Ścianki pustaków stanowią przegrodę cieplną oraz spełniają rolę deskowania dla elementów nośnych betonowych i żelbetowych. Za granicą ta konstrukcja jest znana pod nazwą ścian z „Durisolu”. W Polsce stosuje się pustaki JM o wymiarach 60×30×20 cm .

W obliczeniach uwzględnia się wyłącznie beton lub żelbet marki 140 i 170 przy współczynnikach sprężystości murów w granicach 8 tys. do 120 tys. kG/cm² i naprężeniu niszczącym ok. 40 kG/cm².

38. Wymagania projektowe (ogólne i szczegółowe) dotyczące murów z kamienia naturalnego (rysunki, schematy).

Mury z kamienia naturalnego -główną zaletą ,poza estetycznym wyglądem , jest wytrzymałość i trwałość, a wadą , mała ciepłochronność i wodochłonność wpływająca na własności izolacyjne kamienia.

Wykonywane są mury z kamienia: polnego, łamanego, sortowanego (warstwowego i rzędowego) i ciosów. Spoiwem dawniej była glina, dziś zaprawa półcementowa lub cementowa (w przypadkach szczególnych przy robotach kamieniarskich :siarka ołów itp.). Poszczególne kamienie (wytrzymałe na działanie mrozu) układa się zgodnie z ich budową tj. tak jak leżały w skale, a więc powierzchnie wsporne należy układać w płaszczyźnie prostopadłej do sił ściskających, dł. kamienia nie powinna przekraczać 4-5 wysokości, ani być mniejsza niż wysokość.

Mury dzikie z kamienia polnego.

Układa się je na zaprawie lub na sucho. Należy stosować jak największą ilość kamieni długich tzw. sięgaczy polepszających przewiązanie spoin i uniemożliwiających poślizg. Wytrzymałość tych murów jest niewielka i zależy od marki zaprawy.

Mury z kamienia łamanego sortowanego (warstwowego i rzędowego).

Mur taki powinien być układany warstwami, najlepiej o grubości jednego kamienia. Nieprawidłowy kształt kamieni powoduje konieczność odstąpienia od zasady wiązania.

Kamień łamany warstwowy pochodzi z uwarstwionych skał i ma powierzchnie wsporne mniej więcej płaskie i równoległe do siebie.

Kamień łamany rzędowy ma kształt lica zbliżony do prostokąta. Mury z kamienia rzędowego mają wygląd bardziej estetyczny i nadają się również do licowania.

Mury z kamienia łamanego nadają się na fundamenty i ściany piwnic, a w przypadku stosowania porowatych i miękkich wapieni lub porowatych piaskowców również i na ściany budynków mieszkalnych (okolice Częstochowy, Radomia, Pińczowa)

Mury cyklopowe

Są to mury których powierzchnie licowe wykonywane są ze specjalnie przycinanych kamieni mających kształt nieforemnych wieloboków. Siatka nieregularnych spoi daje efekt ciężkiej murowej budowli np. budynki na Kasprowym Wierchu, Kalatówkach, Kuźnicach.

Mury mozaikowe

Mury te mają charakter dekoracyjny. Powierzchnię licową wykonuje się z kamieni w kształcie prostokątów czasem trapezów o różnej wysokości i długości, ułożonych poziomo, lecz bez zachowania ciągłości spoin wspornych. Wnętrze muru zazwyczaj stanowi kamień łamany sortowany. Przykłady w okolicach Polski zachodniej i Zakopanem.

Mury z ciosów.

Ciosy poza ładnym wyglądem i prawidłowością obróbki powinny mieć wymiary zgodne z projektem. Rodzaj obróbki podawany jest w warunkach technicznych odbioru. Wiązanie murów z ciosów zbliżone jest do muru ceglanego, a więc są warstwy główkowe, wozówkowe. Technika układania ciosów różni się od techniki układania murów z kamieni polnych i łamanych. Mur ciosowy powstaje w wyniku osadzenia ciosów. Cios oznaczony numerem warstwy i kamienia z zaznaczeniem powierzchni wspornych, osadza się „na sucho” klinikach o grubości przewidywanej spoiny. Po sprawdzeniu poziomu kamieni podnosi się i rozprowadza zaprawę, po czym układa się go na poprzednim miejscu.

39. Wymagania stawiane murom zbrojonym poprzecznie.

Wymagania stawiane murom zbrojnym poprzecznie.

Konstrukcja murowa zbrojona poprzecznie - konstr. wykonana z elementów murowych łączonych przy użyciu zapraw budowlanych i zawierających zbrojenie poprzeczne w poziomych spoinach wspornych. Pod działaniem obciążenia osiowego muru zbrojenie zostaje zaciśnięte w spoinach i dzięki przyczepności zaprawy i siłom tarcia współpracuje z murem jako jedyna całość. Zbrojenie przejmuje w znacznym stopniu poprzeczne naprężenie rozciągające,

co przeciwdziała powstawaniu pęknięć poprzecznych i podłużnych. Przy rozstawieniu większym niż 40cm , a dla cegieł rozmieszczeniu co 5 warstw jego

wpływ na nośność maleje na tyle , że może nie być uwzględniane w obliczeniach. Zbrojenie poprzeczne układa się wg trzech głównych sposobów:

W tej samej spoinie wspornej układa się najpierw pręty (∅ 3-5mm) w jednym kierunku, a na nich pręty tej samej średnicy w kierunku prostopadłym. Ułożone w kształcie siatki prostokątnej pręty wiąże się miękkim drutem lub stosuje się siatki zgrzewane. Nie należy stosować prętów o ∅ > 5mm . Zwiększenie grubości spoin wpływa ujemnie na wytrzymałość i sprężystość.

W każdej lub co drugiej spoinie wspartej układa się pręty (∅ 3-8mm) proste lub wygięte w kształcie wężyka tylko w jednym kierunku. W kolejno następujących spoinach stosuje się kierunek przeciwny tj. prostopadły do poprzedniego. Odstęp kolejnych spoin zbrojonych nie powinien być większy niż 16cm (dwie warstwy cegieł).

3. Ten sposób jest podobny do 2. , ale zamiast prętów układa się w spoinach wspornych siatkę jednolitą cięto-ciągnioną. Kierunek wzdłużny w siatce w kolejnej warstwie jest prostopadły do kierunku oczek w warstwie poprzedniej . Odstęp zbrojonych spoin nie powinien być większy niż 40cm . We wszystkich przypadkach grubość spoin stanowiących otulinę zbrojenia powinna być co najmniej o 4mm większa od grubości zbrojenia. W celu zabezpieczenia zbrojenia przed korozją , wytrzymałość zaprawy nie powinna być niższa niż 5 MPa.

40. Połączenie nowego muru ze starym (rysunki).

Połączenie nowego muru ze starym.

Wykonuje się je na strzępie zazębione, uciekające i na wypust. Strzępia zazębione stosuje się wówczas gdy osiadanie muru nowego nie wywoła rysowania się ścian.

Strzępie uciekające jest pod względem konstrukcyjnym korzystniejsze, gdyż osiadanie może wystąpić na dość znacznej długości. Strzępie na wpust jest właściwie szczeliną dylatacyjną, nie należy w tym przypadku wypełniać jej zaprawą, lecz pozostawić pustą albo wypełnić materiałem izolacyjnym plastycznym.

41. Połączenia dylatacyjne murów.

Połączenia dylatacyjne murów.

Gdy budynki mają różne wysokości, różne konstrukcje, różne sposoby posadowienia lub w celu zapewnienia swobody ruchu muru przy zmianach temp. stosuje się szczeliny dylatacyjne. Wykonuje się je jako szczeliny stykowe, jako zwykłe zakończenie muru, a w przypadku szczeliny zazębionej lub wrębowej stosuje się odpowiednie przewiązanie cegieł w murze.

Jednakowa grubość szczeliny dylatacyjnej powinna być utrzymana na całej wysokości muru. Szerokość szczeliny :dla muru o gr. 1 cegły -8 mm, 1 ½ cegły-12-20 mm, 2 cegły-15-20 mm. wypełnienie szczelin stanowi elastyczna wkładka w postaci kilku warstw papy lub innych elastycznych materiałów powleczonych masą bitumiczną, najlepiej asfaltem. Wkładka oddziela zdylatowane konstrukcje. Desek nie należy pozostawiać w szczelinie.

42. Mury z przewodami dymowymi, spalinowymi i wentylacyjnymi, wymagania projektowe szczegółowe.

Mury z przewodami dymowymi, spalinowymi i wentylacyjnymi. Wymagania projektowe szczegółowe.

W ścianach budynku prowadzone są liczne kanały, które mają na celu odprowadzenie spalin z pieców i kuchni opalanych węglem(k. dymowe), spalin z pieców gazowych( spalinowe) oraz zużytego powietrza z pomieszczeń(wentylacyjne). Działanie kanałów w ścianach polega na wykorzystaniu ciężaru spalin i powietrza ogrzanego z wnętrza i zimnego powietrza atmosferycznego. Piece gazowe (do 3 szt) można włączyć do jednego przewodu spalinowego przy warunku że różnica poziomów pieców musi być co najmniej dwie kondygnacje. Pieców najwyższych kondygnacji nie podłączyć do tego kanału, jeśli jego długość jest mniejsza niż 7 m. W budynkach z c.o. każde mieszkanie powinno mieć dodatkowy przewód dymowy awaryjny. Wymiary przewodów dla jednego, dwóch pieców wynoszą co najmniej 12×14 cm , z elementów prefabrykowanych 14×14 lub ∅ 15, przewody dla trzech pieców 14-20 cm lub ∅ 20 cm. W przypadku gdy przewód ma mniejszą długość niż 5 m. to jego przekrój wynosi 14×20 cm. Przy projektowaniu kanałów dymowych i spalinowych w ścianach zewnętrznych stosuje się płyty lub inne materiały termoizolacyjne. Belek nie wolno opierać na ścianach przewodów dymowych i na innych ściankach o gr ½ cegły. Nie dotyczy to belek żelbetowych opartych na wieńcach żelbetowych.

Komin wyprowadza się ponad kalenicę o 60 cm i wyżej gdy pokrycie jest łatwopalne. Gdy pokrycie jest niepalne kominy mogą być ≥30 cm gdy odległość od kalenicy wynosi minimum 1m.

Szczelność kanałów -wewnątrz kanału gładka część cegły. Odbiór przewodów -

po wykończeniu w stanie surowym. Przepuszczamy kulkę kominiarską przez przewody.

Wentylacja obowiązuje w kuchniach, łazienkach, ubikacjach. W piwnicy obowiązuje otwór w celu wyczyszczenia komina. Kanały dymowe projektuje się i wykonuje się z cegieł lub elementów prefabrykowanych(190×190×240 typy P i PO wg normy). Ścianę kominową wykonuje się starannie aby nie było nieszczelności, a odległość pomiędzy przewodami nie może być mniejsze niż ½ cegły. Ściany kominowe w budynkach drewnianych wykonane są także z cegły lub pustaków i bloczków różnego rodzaju.

43. Zasady projektowania ścian z elementów drobnowymiarowych.

Ogólne zasady projektowania ścian z elementów drobnowymiarowych jakimi są cegły :

1. Poszczególne warstwy muszą leżeć poziomo w kierunku wzdłużnym, poprzecznym muru, tzn. prostopadle do sił ściskających.

2. Spoiny przyczelne dwóch nad sobą leżących warstw muszą się mijać o ½ cegły lub o ¼ cegły.

3. spoiny przyczelne jednej warstwy mogą przechodzić nieprzerwalnie przez całą grubość muru

4. należy jak najwięcej cegieł kłaść w poprzek muru jako ściągacze

5. w narożach warstwa wozówkowa jednego muru przechodzi w układ główkowy drugiego muru

6. wiązanie jest tym lepsze im mniej używa się połówek, ćwiartek, dziewiątek i kawałków cegieł.

Na tych zasadach oparte są różne układy cegieł zwane wiązaniami muru. Do najpospolitszych wiązań należą:

a) układ wozówkowy - dający się stosować wyłącznie w murach o grubości ½ cegły

b) układ główkowy - dający się zastosować w murach grubości 1 cegły, posiada we wszystkich warstwach lica mur główki cegły

c) układ kowadełkowy , w którym główki i wozówki widoczne są na przemian w warstwach po sobie następujących

d) układ krzyżowy - główkowe i wozówkowe warstwy zmieniają się kolejno z tym jednak, że spoiny stylowe jednej warstwy wozówkowej mijają się o ½ cegły w stosunku do następnej warstwy wozówkowej

e) układ polski (gotycki): główki i wozówki następują kolejno po sobie w każdej warstwie, przy czym zawsze główka jednej warstwy wypada na osiach wozówek warstwy górnej i dolnej

f) układ holenderski - warstwa główkowa następuje po warstwie główkowo-wozówkowej.

---