Ogólna teoria fizjoterapii

Wykład II - Plastyczność mózgu jako potencjał rehabilitacyjny

Plastyczność jest właściwością układu nerwowego, który zapewnia jego zdolność do:

1. adaptacji

2. przystosowania

3. zmienności

4. samo naprawy

5. uczenia się

6. pamięci

Dwie podstawowe właściwości neuronów:

1. pobudliwość

2. plastyczność

Zmiany takie jak uczenie się i pamięć kształtują tożsamość organizmu a zmiany takie jak reorganizacja w odpowiedzi na uraz leżą u podstaw kompensacji funkcji w układzie nerwowym.

Naprawianie uszkodzeń funkcji ośrodkowego układu nerwowego może być przeprowadzone co najmniej za pomocą trzech sposobów:

1. Przywracanie funkcji

2. Ponownego kształtowania funkcji

3. Kompensacji

REGENERACJA

KOMPENSACJA

- kompensacja czynnościowa

- kompensacja organiczna

- kompensacja samoistna

- kompensacja kierowana (sterowana)

ADAPTACJA

- wewnętrzna

- otoczenia

Prawo Anochina

Fałszywa sygnalizacja o defekcie jest przyczyną błędnie przebiegającej kompensacji - wyniki kompensacji są nietrwałe.

PLASTYCZNOŚĆ MÓZGU

- pamięciowa

- rozwojowa

- kompensacyjna

- plastyczność neuronu, plastyczność synaptyczna

- plastyczność jednostki ruchowej

Plastyczność pamięciowa

- pamięć percepcyjna

- pamięć opisowa (deklaracyjna)

Zespół zaniedbywania połowiczego

W większości przypadków wiąże się z uszkodzeniami dotyczącymi nie dominującej półkuli (głównie z hemiplegią lewostronną) i zaburza wszelkie czynności powodując np.

- pozostawienie lewej strony ciała nie ubranej

- czytanie lub nawet kopiowanie rysunku z pozostawieniem lewej strony nie narysowanej, niekompletnej albo pozbawionej szczegółów.

- ignorowanie osób lub rozmów z lewej strony

- potrącanie przy chodzeniu przedmiotów stojących po lewej stronie

- nie zwracanie uwagi na jedzenie i picie postawione po lewej stronie

- zjadanie pożywienia tylko z prawej strony talerza

Pragmatyczna trudność w komunikacji werbalnej (pragnozja) typowa dla dysfunkcji prawo-półkulowych:

1. błędne sądy i twierdzenia

2. monotonny głos

3. zredukowanie wrażliwości na sytuację komunikacji i jej pragmatyczne aspekty

4. skłonność do konfabulacji, czasami niestosowne żarty

5. „ksobne” traktowanie zdarzeń zewnętrznych

6. Trudność w zróżnicowaniu informacji istotnych i nieistotnych

7. Zaburzone umiejętności używania wskazówek

Plastyczność rozwojowa

Plastyczność kompensacyjna

---