PROSZKI ĆW.

Proszki(Pulvis Pulveres) stała postać leku do użytku zewnętrznego(pulveres ad usum dermicum) 0,16 rozdrobnienie oraz do użytku wewnętrznego(pulveres ad usum per orales) 0,5 rozdrobienie.Dzielimy je na proste(simplicis) oraz na złożone(mixti).

Zewnętrznie:

a)do wdmuchiwania

b)na skóre(przesypki zasypki) zazwyczaj proszki nie dzielone:

• Ściągające

• Przeciwzapalne

• Pomocnicze(zapewniające przyczepność[talk stearynian cynku lub magnezu])

• Środki natłuszczające(wazelina)

• Środki absorbujące(skrobia glinka biała)

c)do rozpuszczania w wodzie(płukanie gardła, irygacje, kąpiele)

Nie dzielone do wewnątrz:

Dozowane miarami domowymi np. łyżeczka do herbaty(0,5 5,0) na czubek noża(0,1 1,0)

Dzielone:

• Metoda mnożenia D.t.d

• Metoda dzielenia D. In partes aquales

Proszki musujące(efferwescens) sub. lecznicza + wodorowęglan sodu + kwas(cytrynowy, winowy)

Proszki mianowane(Titrarti) np. glikozydy nasercowe

Proszki rozcierki(Triturati) 1+1 1+9 1+99 ułatwienie odważenia bardzo silnie działających substancji( Acidum arsenicosum Atropini sulfas stricum nitras 1+9 scopolaminum hydrobromidum 1+99)

Proszki roztarte(Tritte)

Olejko cukry(2g cukru na 1 krople olejku 4g cukru na 1 krople olejku cytrynowego różanego pomarańczowego)

Proszki do zewnątrz:

Rp. Zinci oxydi 2,5

Acidi borici 0,25

Talci veneti ad 12,0(9,25)

Vaselini flavi 0,5 (zwiększa przepuszczalność natłuszcza skóre)

M.f pulv.

D.S wiadomo

Wykonanie:

1.Rozetrzeć w moździerzu kwas borny

2.Potem tlenek cynku

3.Rozetrzeć talk(zeskrobać po dodaniu kolejnego składnika)

4.Przenieść do drugiego moździerza utartą część składników

5.Dodać odważoną wazelinę żółta(na papierku)

6.Ucierać i dodawać porcjami resztę wazeliny

7.Gotowy proszek przesiać przez sito 0,16 wydać w torebce pomarańczowej wydać w torebce pergaminowej

DZIAŁANIE: osuszające, sciągające, antyseptyczne

Rp. Zinci oxydi 2,5

Acidi borici 0,3

Talci veneti 15,0

Lanoli anhydrati 0,7

M.f pulv.

D.S wiadomo

Rp. Calci carbonici ppt. 10,0

Natrii hydrocarbonati 0,5

Natrii chlorati 0,5

Acidi citrici 0,3

Mentholi 0,08

Tct. Tormetillae 0,5

M.f pulv.

D.S proszek do mycia zębów

Wykonanie:

1.Mentol rozetrzeć z niewielką ilością etanolu

2.Dodać kolejno składniki stałe(kw.cytrynowy, chlorek sodu, wodorowęglan sodu i węglan wapnia)

3.Część mieszaniny przenieść do drugiego moździerza

4.Dodać nalewkę

5.Rozetrzeć i dodawać stopniowo nalewkę

6.Przesiać przez sito 0,16

7.Wydać w słoiku

Proszki nie dzielone do wewnątrz:

Rp. Mentholi 0,1

Magnesi ustae(oxydi)

Natrii bezo. ad 10,0

M.f pulv.

D.S łyżeczka do jedzenia

Wykonanie:

1.Mentol rozetrzeć

2.Rozetrzeć bezoesan sodu i tlenek magnezu

3.Przenieść do słoika z biała sygnaturą

DZIAŁANIE: neutralizacja działania kw. solnego

Rp. Magnesi sulfurici (sól gorzka)

Natrii sulfurici aa ad 20,0(sól glauberska)

M.f pulv.

D.S łyżczke stołową rozpuścić w szklance wody i pić na czco(przeczyszczająco)

Proszki do rozpuszczenia zewnętrznie:

Rp. Natrii tetrabor.

Natrii hydrocarbonas aa 3,5

Natrii chlorici

Natrii benz ad 1,5

Mentholi 0,5

M.f pulv.

D.S łyżeczka proszku rozpuścić w szklance wody stosować do płukania gardła

Rp. Extra. Belladonae sicci 0,5 [ 1+1 = 0,1]

Mag. Oxydi 10,0

Natrii carbonas 10,0

Oleum sacchari foeniculi 4,0(2 krople)

M.f pulv.

D. ad vitrium ampilum(do słoików zamkniętych)

S. 3 x dz. po ½ łyżki

Wykonanie:

1.Odważenie cukru

2.Dodanie olejku

3.W drugim moździerzu rozcieramy inne składniki

4.Wodorowęglan sodu i dajemy trochę do zatarcia porów

5.Extrakt z pokrzyku 0,1

6.Reszte wodorotlenku sodu

7.Tlenek magnezu na koniec olejko - cukier

Działanie: alkalizujace rozkurczające wiatropędne

Proszki proste:

Rp. Magnesio oxydi 0,5(I) 5,0(X)

M.f pulv.

D.t.d N X

D.S 3 x dz. 1 proszek

Rp. Tannium albuminatum 0,4

M.f pulv

D.t.d N XV

D.S 3 x dz. 1 proszek

Rp. Phenyli salicylici 0,45

M.f pulv

D.t.d N XII

S. wiadomo

Proszki złożone:

Rp. Ephedrini hydrochloridi 0,01(I) 0,1(X)

Calcii gluconatis 0,2(I) 2,0(X)

M.f pulv.

D.t.d N X

D.S 2 x dz. 1 proszek

Dawki nie przekroczone

Obliczenie numeru opłatka:

0,21 x 5 = 1,05 1 - 2

Wykonanie:

1.Odważyć glukonian wapnia 2,0

2.Dodajemy trochę do zatarcia porów

3.Odważamy 0,1 chlorowodorku efedryny

4.Wsypać do moździerza zeskrobać kartą

5.Dodać resztę glukonaniu wapnia

6.Rozsypać do płatków skrobiowych numer II

Rp. Codeini Phosp. 1,0 0,75 0,1 0,075

Papverini hydro 0,6 0,06

Noramiophenazoni 3,0 0,3

M.f Pulv.

D in partes aquales N X

D.S 4 x dz. 1 proszek

Sprawdzenie dawek:

Noraminophenazon - pyragina, metamizol sodu, analgin, dipyron, novaligina, pyralginum

Pyragina m.d.j 1,0 m.d.d. 3,0 1,0 - 0,3 3,0 - 1,2

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Fosforna kodieny m.d.j 0,12 m.d.d 0,3 0,12 - 0,1 0,3 - 0,4 x

Dawka maksymalna dobowa została przekroczona zmniejszamy dawkę 0,3 : 4 = 0,075

Papveryna m.d.j 0,2 m.d.d 0,6 0,2 - 0,06 0,6 - 0,24

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Obliczenie numeru opłatka : 0,435 x 5 = 2,175 3 - 4

Wykonanie:

1.Odważamy pyralginę i dajemy trochę do zatarcia porów

2.Reszta składników

3.Reszta pyralginy

Rp. Belladonae extractum sicc. 0,01 0,05[1+1 0,1]

Saloli 0,5 2,5

Metyleni coerules 0,05 0,25

M.f pulv

D.t.d N V

S. wiadomo

Obliczenie numeru opłatka: 0,57 x 5 = 2,85 3 - 4

Wykonanie:

1.Odważyć salol i dać trochę na początek

2.Ekstrakt z pokrzyku

3.Reszte salolu

4.Dodać błękit metylenowy

Rp. Atropini sulfatici(1:10) 0,015(rozcierki 0,15) 0,0015 [0,015]

Papeverini hydr. 1,0 0,1

Calci carobnatis ppt. 2,0 0,2

M.f pulv

D. in partes aquales N X

D.S 2 x dz. 1 proszek

Obliczanie dawek:

Siarczan atropiny d.m.j 0,002 d.m.d 0,003 0,002 - 0,0015 0,003 - 0,003

Dawka nie została przekroczona

Papaveryna d.m.j 0,2 d.m.d 0,6 0,2 - 0,1 0,6 - 0,2

Dawki nie zostały przekroczone

Obliczanie numeru opłatka: 0,315 x 5 = 1,575 2 - 3

Wykonanie:

1.Odważyć węglan wapnia dać trochę do zatarcia porów

2. Dodać przygotowaną rozcierkę

3.Dodać chlorowodorek papaveryny

4.Resztę węglanu wapnia

Rp. Pilocarpini hydrochloridi(1:10) 0,002[0,02] 0,02

Coffeini natrii benz 0,1 1,0

Extractum belladonae sicc 0,02[0,04] 0,2[0,4]

M.f pulv.

D.t.d N X

D.S 2 x dz. 1 proszek

Obliczanie dawek:

Pilocarpina d.m.j 0,02 d.m.d 0,04 0,02 - 0,02 0,04 - 0,04

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Coffeina d.m.j 0,6 d.m.d 3,0 0,6 - 0,1 3,0 - 0,2

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Exstrakt z pokrzyku d.m.j 0,05 d.m.d 0,15 0,05 - 0,02 0,15 - 0,04

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Obliczenie numeru opłatka: 0,16 x 5 = 0,8 1 - 2

Wykonanie:

1.Odważyć sodowy bezoesan kofeiny i dać trochę do zatarcia porów

2.Dodać rozcierkę

3.Dodać ekstrakt

4.Dodać resztę bezoesanu

ZASTOSOWANIE: zwiększenie wydzielania gruczołów trawiennych

Rp. Scopolamini hydro.(1:100) 0,0002[0,02] 0,002 [0,2]

Phenobarbitali 0,2

Papaverini hydro. Aa 0,02 0,2

Lactosi 0,2 2,0

M.f pulv

D.t.d N X

D.S 2 x dz. 1 proszek

Obliczanie dawek:

Scopolamina (hioscyni hydrobromidi) d.m.j 0,0005 d.m.d 0,003 0,0005 - 0,0002 0,003 - 0,0004

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Luminal d.m.j 0,3 d.m.d 0,6 0,3 - 0,02 0,6 - 0,04

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Papaveryna d.m.j 0,2 d.m.d 0,6 0,2 - 0,02 0,6 - 0,04

Dawki maksymalne nie zostały przekroczone

Obliczenie numeru opłatka: 0,26 x 5 = 1,3 2 - 3

ZASTOSOWANIE: stany zapalne narządów trzewnych choroby wrzodowe

Proszki z użyciem specyfików i gotowych leków

Gotowe specyfiki(tabletki drażetki kapsułki) - posiadają określoną na opakowaniu zawartość substancji leczniczej cele ich uformowania w procesie technologicznym stosuje się sub. pomocnicze(wypełniające zlepiające rozsadzające) stąd dawka leku jest różna od gotowego specifiku. Ilość sub. leczniczej potrzebnej do wykonaniu proszku należy obliczyć z deklarowanej zawartości w tabletce drażetce.Obliczajac masę naważki proszku i numer opłatka należy uwzględnić masę specifiku.W wypadku proszków dzielonych nie koryguję się nadwyżki proszku wynikających z użytych specifików.Z drażetek cukrowych należy najpierw usunąć osłonkę cukrową można to usunąć przez:

• Prażenie w suszarce w temp. 100C a następnie zanurzenie w etanolu 760g/l(odpadniecie)

• Zanurzenie drażetki w mieszaninie rozpuszczalników i suszenie

• Polewanie drażetki na sitku ciepłą wodą(zanurzenie w ciepłej wodzie) osuszenie gorącym powietrzem

Niekiedy jeśli powyższe metody są nie możliwe to należy sproszkować a większe elementy odsiać. Tabletek w osłonce do jelitowej nie rozdrabniamy.

Rp. Ephedrini hydro. 0,02 0,4 1tab. Clemastyny - 0,001(masa 0,12)

Calci lactatis 0,3 6,0 1tab. Encortonu - 0,005

Clemastini [0,12] 0,001 0,02 - 20 tabletek [2,4] 0,01

Encortoni [0,061] 0,005 0,1 - 5 tabletek [1,22] 0,02(masa 0,242)

M.f pulv

D.t.d N XX

S.wiadomo

Obliczenie numeru opłatka: 0,501 x 5 = 2,505 - 3 - 4

Wykonanie:

1.Należy sproszkować dana ilość tabletek Clemastyny i Encortonu

2.Odzielnie rozetrzeć trochę mleczanu wapnia

3.Dodać chlorowodorek efedryny

4.Dodać porcjami prebnizon

5.Dodać porcjami klemastynę

6.Resztę mleczanu wapnia i porządnie rozetrzeć

7.Rozyspać i rozwarzyć do 20 kapsułek

Rp. Pyralginum 0,15 0,9

Diphergan[0,39] 0,0125 0,075 [3 drażetki] Diphergan drażetki - 0,025

Acidi acetylo 0,25 1,5

M.f pulv

D.t.d N VI

S. 1 x dz. 1 proszek

Obliczenie numeru opłatka: 0,79 x 5 = 3,95 - 4 -5

Wykonanie:

1.Drażetke oczyścić z otoczki

2.Po osuszeniu zważyć

3.Obliczyć proszek przy uwzględnieniu naważki

4.Rozdrobnić

5.Dodać pyralginę

6.Dodać kw. acetylosalicylowy

Rp. Furosemidi [0,009] 0,005 0,1 [2,5] tabletki - 0,04(masa 0,187)

Lactosi 0,1 2,0

M.f pulv

D.t.d N XX

D.S 1 x 1 dz. Proszek

Obliczenie numeru opłatka: 0,109 x 5 = 0,5468 1 - 2

Wykonanie:

1.3 tabletki sproszkować i odważyć 0,18(pacjent płaci za 3 tabletki)

2.Dodać laktozę i utrzeć

3.Rozważyć do 20 opłatków

DZIAŁANIE: diuretyczne

ZASTOSOWANIE: ostra niewydolność nerek krążenia nadciśnienie tętnicze

Substancje dwu - składnikowe recepturowe:

• Pabialgina - 88% aminophenazon + 12% dial(allobarbital)

• Veramid - 72% aminophenazon + 28% barbital veronal

• Garden - 40% aminophenazon + 60% pyralgina

Rp. Pabilagini 0,1 - 0,088 d.m.j 0,5 2,0

Veronidi 0,2 - 0,144 d.m.d 1,5 4,0

Gardani 0,15 - 0,06 3,0

Pyramidoni 0,4 0,208 4,16

M.f pulv

D.t.d N XX

Umniejszamy sam pyramidon naważka 0,638

Jeżeli w skład recepty wchodzą sub. dwu - składnikowe oraz sub. prosta zawierają jeden z tych składników to przy stwierdzeniu przekroczenia dawki to umniejszamy w recepcie ilość składnika prostego

Obliczenie numeru opłatka: 0,638 x 5 = 3,19 4 - 5

Niezgodności w proszkach:

• Mieszaniny eutektyczne(str. 223) - Campfora i salol mentol(niezgodne składniki wydać osobno)

Rp. Menthamini = urotopina

Phenyli salicylatis aa 0,1

M.f pulv

D.t.d N XV

D.S 3 x 1 dz. proszek

WYDAĆ OSOBNO

Obliczanie błędu rozważania (str. 241)

Proszki higroskopijne(urotropina, aspiryna, bromki, wyciągi roślinne) - możemy wydać osobno niezgodne składniki, dodać sub. obojętniej nie higroskopijnej(wydanie składników razem w opakowaniach do kapsułek żelatynowych opakowanie barierowe zabezpieczające przed wilgocią)

Absorbcja(zawieszanie alkaloidów ze środkami absorbującymi np. węgiel leczniczy lub wodorotlenek glinu powoduję zmniejszenie lub utratę działania leku)

Rp. Papaverini hyd. 0,02

Carbo med. 0,5

M.f pulv.

D.t.d N X

S. 3 x dz. proszek

Papaverynę wydać osobno w proszkach dopełnić laktozą do wagi przynajmniej 0,1 każdy proszek, a węgiel wydać w tabletkach o odpowiedniej dawce.

---