prawa ekonomiczne są to wzajemne więzi między istotnymi cechami różnych zjawisk ekonomicznych mające charakter ogólny, konieczny, nieprzypadkowy i stosunkowo trwały.
Rodzaje praw ekonomicznych:
prawa przyczynowe (przyczynowo - skutkowe), oznaczają, że po zdarzeniu A następuje zdarzenie B, przy czym A jest przyczyną a B jest skutkiem
prawa współistnienia czyli łączne np. prawo popytu i podaży
postępowania ludzi, oddziałuję na bodźce ekonomiczne
splotu działań ludzkich, wymiana rezultatów swojej działalności
techniczno-bilansowe, czyli relacje nakładów i wyników zdeterminowane określoną techniką
Cechy praw ekonomicznych:
obiektywny charakter praw ekonomicznych; są niezależne od podmiotu, od świadomości.
stochastyczny, czyli statystyczny charakter praw polega na tym, że przejawiają się w dużej liczbie zjawisk, a w poszczególnych pojedynczych mogą być odstępstwa.
historyczny - ograniczone są warunkami i czasem - dotyczą konkretnego warunku
Obligacja - papier wartościowy, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Są to papiery wartościowe masowego obrotu, występują więc w seriach. W przeciwieństwie do akcji, obligacje nie dają ich posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasnPodział ze względu na rodzaj emitenta [edytuj]
Obligacje mogą być emitowane przez Skarb Państwa, korporacje (mogą być wtedy dopuszczane do obrotu giełdowego) bądź np. gminy lub miasta (obligacje komunalne lub inaczej obligacje municypalne).
Okres do wykupu to liczba lat, w których emitent zobowiązuje się wywiązywać z obowiązków, jakie nakłada na niego obligacja. Data wykupu oznacza termin, kiedy dług przestanie istnieć, gdyż emitent wykupi obligację.
Obligacje z terminem spłaty:
od 1-5 lat - nazywa się obligacjami krótkoterminowymi,
od 5-12 - nazywa się obligacjami średnioterminowymi,
powyżej 12 lat - nazywa się obligacjami długoterminowymi.
ość, dywidenda czy też uczestnictwo w walnych zgromadzeniach.
Elastyczność popytu - relacja między wyrażoną w procentach zmianą popytu, a wyrażoną w procentach zmianą czynnika, który tę zmianę wywołał. Elastyczność popytu można określić tylko w odniesieniu do tych czynników kształtujących popyt, które da się zmierzyć. Informuje o wrażliwości popytu na zmiany czynników go kształtujących.
Dana jest wzorem:
gdzie:
εxD - elastyczność popytu względem czynnika x
ΔD - przyrost popytu
D - wielkość popytu
Δx - przyrost czynnika x
x - wartość czynnika x
Popyt jest elastyczny, gdy
- niewielka zmiana czynników kształtujących popyt skutkuje znaczną zmianą wielkości popytu.
Popyt jest nieelastyczny (sztywny), gdy
- nawet znacząca zmiana determinantów powoduje jedynie niewielkie zmiany wielkości popytu.
Gdy
, to mamy do czynienia z elastycznością jednostkową (inne określenia: neutralna, wzorcowa, proporcjonalna) - względne zmiany determinantu odpowiadają względnym zmianom popytu.
Jeżeli
, wówczas popyt jest doskonale nieelastyczny (doskonale sztywny) - zmiany determinantu nie mają wpływu na wysokość popytu.
Elastyczność może też przyjmować wartość
- oznacza to, że popyt jest doskonale elastyczny i że przy danej wielkości determinantu może przyjmować dowolne wartości.
Oprócz różnych poziomów natężenia elastyczność popytu charakteryzuje się także zwrotem. Zależność popytu od determinantów może być wprost, lub odwrotna. Oznacza to, że dla każdego z wymienionych powyżej stopni elastyczności
może przyjmować także wartości ujemne.
Krzywa popytu przecina się z krzywą podaży, tworząc w ten sposób punkt równowagi cenowej. Obie krzywe stanowią instrument opisujący dynamikę produktu przy zmianie jego ceny. Gdy cena jest mniejsza od ceny równowagi rynkowej, następuje nadwyżka popytu nad podażą. Natomiast kiedy cena jest większa od ceny równowagi rynkowej występuje nadwyżka podaży nad popytem. Nadwyżki może zlikwidować tzw. skup interwencyjny.
W ekstremalnych przypadkach cena może przyjąć nawet wartość ujemną. Tak stało się 3 października 2006 z cenami hurtowymi gazu ziemnego w Wielkiej Brytanii. Zalanie europejskiego rynku nadwyżkami gazu wpompowanymi w ramach testów do nowo uruchomionego gazociągu zmusiło producentów do dopłacania odbiorcom w zamian za pozbycie się nadwyżek. Ujemne wartości przyjmują regularnie także ceny np. toksycznych
Cena równowagi r
Cena minimalna to cena urzędowa, poniżej której zgodnie z prawem nie wolno sprzedawać danego towaru. Ustalenie ceny minimalnej następuje na wniosek producentów; jest ona wyższa od ceny równowagi. Wprowadzenie ceny minimalnej wymaga równoczesnego przeciwdziałania zmniejszeniu popytu na rynku, poprzez interwencyjny skup przez państwo.