Do podstawowych jej czynności należą:

1. tworzenie i wydzielanie żółci,

2. udział w podstawowych przemianach metabolicznych ustroju, zwlaszcza wqglowodan6w, białka, 1ipidów i cholesterolu,

3. degradacja i sprzężenie hormonów steroidowych i inaktywacja hormonów polipep­tydowych

4. funkcje krążeniowe związane z gro­madzeniem i filtracją krwi odpływajacej z ukladu trawiennego.

Budowa wątroby

Narząd miąższowy zbudowany z sześciobocznych zrazików złożonych z komórek wątrobowych (hepatocytów) - przylegają do siebie i do naczyń zatokowych (powierzchnia zetknięcia 400m² - strefa resorbcji) przez które przepływa krew krążenia wrotnego.

Hepatocyty kanaliki żółciowe przewodziki żółciowe przewodziki

międzyzrazikowe przewód wątrobowy wspólny przewód żółciowy

przewód pęcherzykowy

współny dwunastnica gdzie otacza go bańka woątrobowo - trzustkowa

Strefa resorbcyjna

• komórki siateczkowo śródbłonkowe

• komórki gwiaździste Borowicza - Kupffera

Strefa wydzielnicza - rynienkowate zagłębienia będące początkiem kanalików żółciowych dochodzących do przewodów międzyzrazikowych. Jej powierzchnia to ok. 10m2

Kanaliki są oddzielone od przestrzeni między ich powierzchnią resorbcyjną a ścianą zatok (przestrzenie Dissego) dlatego żółć nie przedostaje się do krwi krążenia wrotnego.

Układ przeciwprądowy - Żółć w kanalikach płynie w kierunku obwodu zrazika natomiast krew żyły wrotnej i rozgałęzień t. wątrobowej w przeciwnym. Zmniejsza to różnicę stęrzeń substancji między krwią a żółcią

Pęcherzyk żółciowy

Kształt gruszkowaty pojemność 50 ml , wyściela go nabłonek walcowaty pokryty śluzem (glikoproteimy i mukopolisacharydy)

W czasie wchłaniania zwrotnego:

• zwiększa się liczba mikrokosmków na powierzchni błony

• rozszeżenie przestrzeni między sąsiadującymi komórkami - gromadzenie się wody i elektrolitów

Wchłanianie ułatwia gęsta sieć naczyń włosowatych leżąca pod nabłonkiem powierzchni błony śluzowej. Błona mięśniowa złożona jest z luźno ułożonych miocytów których skyrcz zachodzący pod wpływem cholecystokininy (CCK - rozlużnia też zwieracz bańki wontrobowo trzustkowej) powoduje zmniejszenie objętości pęcherzyka

Metody otrzymywania żółci do badań:

• żółć pobierana bezpośrednio z pęcherzyka w czasie cholecystektomii (usunięcie wyrostak- tradycyjne lub za pomocą laparoskopu)

• po usunięciu pęcherzyka i założeniu T-drenu do przewodu żółciowego współnego

Żółć -jest odpowiedzialna za funkcję trawienne wątroby

Jest lepkim płynem złożonym z wody oraz składników stałych (kwasy żółciowe, białko, bilirubina, elektrolity, cholesterol, fosfolipidy)

Zółć jest w zasadie izotoniczna (cecha roztworu lub komórki wynikająca z równowagi osmotycznej względem otoczenia, powodująca, że nie występuje ani napływ ani wypływ wody, odpowiednio z otoczenia i do otoczenia, poprzez błony półprzepuszczalne oddzielające roztwór lub komórkę od tego otoczenia, co pozwala zachować jego lub jej stałą objętość.) z osoczem krwi a osmolarność zmienia się w zależności od tempa wydzielania przez wątrobę i stopnia zagęszczenia ale nie zmienia się proporcjonalnie do zmiany stężenia elektrolitów. Stężenie Na⁺ morze osiągać wartość 230 mmol/l w żółci wontrobowej i 330 mmol/l w pęcherzykowej.

Stęrzenie soli żółciowych =2,03 [Na⁺ + K⁺] - 302

Głównymi anionami żółci są:

• Cl^-

• HCO₃^-

Ich stężenie jest niższe niż w osoczu

Kwasy żółciowe są wytwarzane i sprzężane z glicyną lub tauryną w hepatocytacj i aktywnie wydzielane przez nie do żółci ulegając następnie zagęszczeniu w pęcherzyku żółciowym i wydaleniu do dwunastnicy.

Synteza wątrobowa kwasów żółciowych jest złożonym procesem enzymatycznym w czasie którego cholesterol ulega zmianie na wolny kwas żółciowy a ten z kolei sprzeżeniu przy udziale ATP i CoA z glicyną lub tuaryną.

Żółć zawiera 4 rodzaje kwasów żółciowych

• Cholowy - pierwotny

• Chenodeoksycholowy (chenowy)

• Deoksycholowy - pierwotny

• Litocholowy

Ich stosunek to 4:2:1:0 są częściowo sprzeżone z glicyną i tuaryną

---