Pytanie 5.
ZAKWASZENIE - to wzrost stężenia jonów wodorowych - protonów (H+)
w płynach ustrojowych powyżej normy fizjologicznej. Zakwaszenie - złamanie równowagi między stężeniem kwasów i zasad w ustroju.
6,8 |
← |
7,35 ÷ 7,45 |
→ |
8,0 |
||
KWASICA |
NORMA |
ALKALOZA |
||||
np. duży wysiłek nagromadzenie kwasów cukrzyca zatrucie niektórymi lekami niedostateczna wentylacja |
|
np. hiperwentylacja
utrata jonów wodoru (H+) nadmierna podaż zasad HCO3 hiperwentylacja |
Ochrona przed zakwaszeniem
PŁUCA CO2 zakwasza organizm Dwutlenek węgla jest usuwany przez płuca.
KREW Inne kwasy zostają najpierw zobojętnione przez bufory krwi, głównie węglanowy. W reakcji chemicznej kwas wypiera z wodorowęglanu dwutlenek węgla, który można łatwo usunąć prze płuca.
Bufory krwi (mieszanina słabego kwasu i soli tego kwasu z silną zasadą, lub słabej zasady i soli tej zasady z mocnym kwasem) - wyłapują wodory z przemian kwasu mlekowego:
węglanowy jest najważniejszym buforem, ponieważ ma największą pojemność 53% pojemności buforowej krwi
hemoglobinowy 35% pojemności buforowej krwi
białczanowy 7% pojemności buforowej krwi
fosforanowy 5% pojemności buforowej krwi
NERKA Wyczerpaniu buforów zapobiega praca nerek, których kanaliki posiadają zdolność usuwania nadmiaru jonów wodorowych, co jest równoznaczne z usuwaniem kwasów. Odbudowa ustrojowych rezerw sodu i wodorowęglanów).
Wchłania NaHCO3 z przesączu kłębkowego do krwi (24-27 mmol/l)
Wyrzuca nadmiar HCO3
Odtwarza HCO3
Usuwa jony H+ w postaci wolnej i związane fosforanem i NH4Cl.
W ten sposób regeneruje bufory krwi.
Mechanizmy wydalania H+- zakwaszenie moczu - regulacja równowagi kwasowo-zasadowej przez nerki:
Reasorbcja zwrotna wodorowęglanów (mechanizm węglanowy): odtworzenie NaHCO3 (rezerwy alkaliczne)
Wydalanie jonów wodorowych (kwaśność miareczkowa): usuwanie H+ w postaci związanej z fosforanem
Eliminacja jonów wodorowyych w postaci jonów amonowych (mechanizm amoniakalny): wydzielanie amoniaku NH3 + H+ = NH4+ (jon amonowy)