Symbol Cr

Konfiguracja elektronowa Ar 4s13d5

1. Właściwości chemiczne

Chrom może występować na wielu stopniach utlenienia od -2 do +6 przy czym najpowszechniejsze są związki na +2, +3 oraz +6 stopniu utlenienia. Najtrwalsze są związki chromu na +3 stopniu utlenienia. Związki chromu(II) są silnymi reduktorami. Jony Cr²⁺rozkładają wodę na gorąco z wydzieleniem wodoru:

2Cr ²⁺ + 2H⁺ → 2Cr³⁺ + H₂

Z roztworu CrCl2 wytrąca się pod wpływem działania zasad brązowy Cr(OH)2 który ma silne właściwości zasadowe.

Szarozielony Cr(OH)3 wytrąca się z soli chromu(III) i ma właściwości amfoteryczne. Związki chromu(III) tworzą połączenia kompleksowe w których atomem centralnym jest chrom a ligandy znajdują się w narożach oktaedru. W oktaedrycznych kompleksach Cr(III) występuje zjawisko izomerii solwatacyjnej.

W roztworze wodnym CrCl₃×6 H₂O mogą w zależności od warunków występować różnie solwatowane jony ([Cr(H2O)6]³⁺ , [Cr(H₂O)6Cl] ²⁺, [Cr(H₂O)6Cl2]¹⁺).

Jony [Cr(H₂O)6]³⁺ nadają wodnemu roztworowi kolor szaro-fioletowy,

jony [Cr(H₂O)6Cl]2+ kolor jasnozielony a jony [Cr(H₂O)6Cl2]¹⁺ kolor intensywnie zielony. Podczas podwyższania pH za pomocą wodorotlenku sodu lub potasu w roztworze zawierającym jony [Cr(H₂O)6]²⁺ następuje reakcja polegająca na „odrywaniu” protonów od ligandów:

[Cr(H₂O)6] ³⁺ + 3OH- →[Cr(H₂O)3(OH)3]↓ + 3 H₂O /8/

TOWARZYSZY JEJ WYPADANIE SZAROZIELONEGO OSADU, KTÓREMU W UPRO-SZCZENIU PRZYPISUJE SIĘ WZÓR CR(OH)3 AQ. OSAD TEN MA WŁAŚCIWOŚCI AMFOTERYCZNE I ROZPUSZCZA SIĘ W NADMIARZE WODOROTLENKU. POWSTAJĄ WÓWCZAS ANIONY HEKSAHYDROKSOCHROMIANOWE(III):

[CR(H₂O)3(OH)3] + 3OH^- →[CR (OH)6] ^3- + 3 H₂O /9/

Podwyższenie pH za pomocą wodnego roztworu amoniaku prowadzi również do wytrącenia się [Cr(H₂O)3(OH)3] przy czym nie uwidaczniają się właściwości amfoteryczne

wytrącającego się osadu:

[Cr(H₂O)6]3+ 3NH3 aq →[Cr(H₂O)3(OH)3] + 3NH4 ⁺aq /10/

W tym przypadku aby doprowadzić do ponownego roztworzenia się osadu trzeba użyć dużego nadmiaru stężonego amoniaku co prowadzi do wymiany ligandów w związku kompleksowym i wytworzenia kationów heksaaminachromu (III):

[Cr(H₂O)3(OH)3] + 6NH3 →[Cr(NH3)6]³⁺ + 3 H₂O +3OH- /11/

Chrom na +6 stopniu utlenienia występuje w anionach chromianowych CrO4 2- i dichromianowych Cr2O7^2- . Pierwszy z nich występuje w roztworach zasadowych i obojętnych, drugi w roztworach kwaśnych. Pomiędzy obydwoma formami ustala się stan równowagi zależny od pH roztworu:

2CrO4 ^2- + 2H⁺ → Cr2O7 ^2- + H2O

Dichromiany są silnymi utleniaczami w środowisku kwaśnym jednak słabszymi niż nadmanganiany. Jony dichromianowe utleniają w środowisku kwaśnym jodki do wolnego jodu natomiast nie utleniają chlorków. Jony Cr2O7 ^2- utleniają alkohole I-rzędowe do aldehydów lub kwasów karboksylowych a alkohole drugorzędowe do ketonów:

2Cr2O7^2-+16H⁺ + 3CH3CH2OH → 4Cr3+ + 11 H₂O + 3CH3CO2H /13/

1

---